Nho Đồng Du: Tìm lời giải cho bài toán tiêu thụ

Mặc dù mô hình trồng nho công nghệ cao tại xã Đồng Du, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam đã bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế cao, tuy nhiên, việc tiêu thụ nho vẫn gặp nhiều rào cản.

Hiệu quả từ mô hình trồng nho trên đất màu

Quyết định này xuất phát từ thực tế diện tích trồng lúa kém hiệu quả, trong khi nhu cầu về các loại trái cây chất lượng cao ngày càng tăng. Bên cạnh đó, việc áp dụng khoa học kỹ thuật vào nông nghiệp đang trở thành xu thế tất yếu, giúp nâng cao giá trị sản phẩm và đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường.

Bắt đầu từ năm 2019, gia đình ông Phạm Văn Đức (xã Đồng Du, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam) đã mạnh dạn đầu tư mô hình trồng nho công nghệ cao với số vốn ban đầu 2 tỷ đồng. Gia đình ông đã thuê khoảng 2ha đất màu của bà con trong thời hạn 20 năm để phát triển vùng trồng theo hướng ứng dụng công nghệ cao.

Các giống nho chủ yếu bao gồm hạ đan và mẫu đơn, có ưu điểm nổi bật như độ ngọt cao, không hạt và khả năng chống chịu sâu bệnh tốt hơn so với nho truyền thống. Việc lựa chọn giống nho có chất lượng vượt trội là bước đầu tiên trong chiến lược nâng cao giá trị sản phẩm và tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

Vườn nho ứng dụng công nghệ cao đang được người dân cắt cành để sẵn sàng cho vụ mới

Việc áp dụng công nghệ cao như hệ thống tưới nhỏ giọt, kiểm soát dinh dưỡng bán tự động, trồng trong nhà màng giúp cây nho phát triển tốt, ít chịu ảnh hưởng của thời tiết. Không chỉ nâng cao năng suất đạt từ 3 - 5 tấn/ha, phương thức này còn giúp ổn định chất lượng sản phẩm, giảm thiểu rủi ro sâu bệnh và biến đổi khí hậu. Chất lượng nho cũng được nâng lên rõ rệt, đáp ứng các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, mở ra cơ hội tiếp cận thị trường cao cấp.

Vườn nho công nghệ cao rộng khoảng 2 ha tại Đồng Du, Bình Lục, Hà Nam mang lại hiệu quả kinh tế cao

Bên cạnh đó, mô hình trồng nho cũng mang lại giá trị kinh tế cao. Theo thống kê từ Hợp tác xã Nông nghiệp công nghệ cao Đồng Du, trong năm 2024, thu nhập từ mô hình này tiếp tục tăng trưởng ổn định. Bình quân, mỗi năm sẽ thu hoạch 2 vụ, tùy thuộc vào điều kiện thời tiết và kỹ thuật, mỗi vụ nho đạt doanh thu từ khoảng vài trăm triệu đồng, cao gấp 10 - 15 lần so với canh tác cây lúa.

Anh Phạm Ngọc Hải, thành viên Hợp tác xã Nông nghiệp công nghệ cao Đồng Du chia sẻ: “So với các loại cây trồng khác trong hợp tác xã, nho là loại quả mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất, thu nhập có thể lên đến khoảng 1 tỷ/ha/năm”.

Hiện tại, giá bán nho mẫu đơn dao động từ 300 - 400 nghìn đồng/kg, nho hạ đen là 160 - 200 nghìn đồng/kg. Đây là minh chứng rõ nét cho thấy, việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng ứng dụng công nghệ cao là một hướng đi đúng đắn, mang lại giá trị gia tăng lớn hơn cho sản xuất nông nghiệp.

Dù mang lại lợi ích rõ rệt, quá trình chuyển đổi sang trồng nho cũng gặp không ít khó khăn. Thời gian đầu, người nông dân còn e ngại trước mô hình trồng nho công nghệ cao do chi phí đầu tư ban đầu lớn, trong khi kỹ thuật canh tác đòi hỏi yêu cầu khắt khe hơn so với các cây trồng truyền thống.

Trước thực tế đó, hợp tác xã đã tổ chức các chương trình tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn nông dân tiếp cận mô hình canh tác tiên tiến. Nhờ sự hỗ trợ kỹ thuật từ các đơn vị liên quan, mô hình trồng nho tại Đồng Du đã có những bước phát triển khả quan, mở ra hướng đi mới trong sản xuất nông nghiệp tại địa phương.

Cận cảnh hệ thống tưới tiêu bán tự động tại vườn nho công nghệ cao Đồng Du

Xây dựng chuỗi liên kết tiêu thụ nho công nghệ cao

Hiện nay, nho Đồng Du chủ yếu được tiêu thụ qua các kênh bán lẻ trong tỉnh, hệ thống cửa hàng thực phẩm sạch tại một số địa phương như: Hà Nội, Nghệ An,... và kênh thương mại điện tử. Tuy nhiên, việc tiêu thụ vẫn mang tính nhỏ lẻ, chưa có doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm. Đáng chú ý, Hợp tác xã nông nghiệp công nghệ cao Đồng Du đã chủ động tìm kiếm đối tác thu mua và liên hệ với các chuỗi siêu thị lớn, nhưng vẫn gặp khó khăn trong việc đáp ứng yêu cầu nguồn cung ổn định.

Bên cạnh đó, do các sản phẩm vẫn chưa được quảng bá rộng rãi, người tiêu dùng chưa thực sự biết đến thương hiệu nho Đồng Du. Điều này khiến nông dân gặp khó khăn trong việc mở rộng quy mô sản xuất do đầu ra chưa thực sự vững chắc.

Với đặc điểm trồng bán nhà màng, nho Đồng Du có mẫu mã đẹp, quả nhỏ, độ ngọt cao, hương vị thơm ngon hơn so với nho trồng ngoài trời. Nhiều khách hàng đánh giá cao chất lượng sản phẩm tuy nhiên, để chinh phục thị trường lớn, sản phẩm vẫn cần được định vị rõ ràng.

Anh Phạm Ngọc Hải bộc bạch: “Khách hàng đánh giá cao nho Đồng Du nhờ chất lượng, nhưng nhiều người ưa chuộng nho quả to và việc quảng bá thương hiệu vẫn chưa mạnh nên sản phẩm còn gặp khó khăn khi tiếp cận các kênh phân phối lớn”.

Hơn nữa, một trong những khó khăn lớn nhất của nông dân Đồng Du hiện nay là chưa có doanh nghiệp bao tiêu dài hạn. Việc tiêu thụ chủ yếu phụ thuộc vào thương lái và khách hàng nhỏ lẻ, khiến đầu ra không ổn định. Mặc dù nho Đồng Du đã đạt chứng nhận OCOP 3 sao, tiêu chuẩn VietGAP và được cấp nhãn hiệu tập thể do Hợp tác xã nông nghiệp công nghệ cao Đồng Du quản lý, nhưng sản phẩm vẫn chưa có sức lan tỏa mạnh mẽ trên thị trường.

Chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương, ông Phạm Quốc Huy - Phó Chủ tịch UBND xã Đồng Du, Bình Lục, Hà Nam cho biết: “Mô hình trồng nho công nghệ cao tại Đồng Du bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế, nhưng hướng đi lâu dài để phát triển sản phẩm vẫn chưa tốt, đặc biệt trong khâu xúc tiến thị trường”.

Cũng theo ông Phạm Quốc Huy, việc chưa tận dụng được các cơ hội kinh doanh khiến sản phẩm nho đa phần còn kén người mua, chưa khẳng định được thương hiệu. Hiện chính quyền địa phương đang hỗ trợ nông dân quảng bá sản phẩm thông qua các hội chợ, tạo điều kiện kết nối với doanh nghiệp thu mua, đồng thời, định hướng phát triển các kênh truyền thông trực tuyến để nâng cao nhận diện thương hiệu.

Bên cạnh đó, Hợp tác xã nông nghiệp công nghệ cao Đồng Du cũng đang chú trọng quảng bá sản phẩm thông qua các mô hình du lịch trải nghiệm. Đồng thời, triển khai kênh truyền thông trên Tiktok, hướng tới mở rộng thị trường tiêu thụ.

Chia sẻ về kế hoạch phát triển, anh Hải cho hay, dù hợp tác xã chưa có kế hoạch mở rộng diện tích, nhưng sản lượng nho dự kiến sẽ tăng dần qua từng năm. Tuy nhiên, việc tăng sản lượng vẫn được kiểm soát ở mức hợp lý nhằm hạn chế các rủi ro trong khâu bảo quản và đảm bảo chất lượng sản phẩm khi đến tay người tiêu dùng.