Nhiệt độ trung bình được dự báo sẽ còn tăng thêm 1-2°C vào cuối thế kỷ này

Thông tin được đưa ra tại lễ phát động Chương trình Vì môi trường xanh Quốc gia năm 2025 và công bố Chương trình Doanh nghiệp ESG xanh Quốc gia do Viện Nghiên cứu tăng trưởng xanh (Học viện Nông nghiệp Việt Nam) cùng Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam tổ chức tối 15/6, tại Hà Nội.

Biến đổi khí hậu đang diễn ra từng ngày, từng giờ

Phát biểu khai mạc sự kiện, TS. Hoàng Hiệp - Viện trưởng Viện Nghiên cứu tăng trưởng xanh - cho hay, đến thời điểm này, thiên nhiên không còn cảnh báo nữa, mà đang lên tiếng bằng thực tế khốc liệt. Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu không còn là thông tin của vài điểm xa vời như Nam Cực, Bắc Cực… mà nó là hiện thực đang diễn ra ngay tại Việt Nam - một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.

Nhiệt độ trung bình trái đất đã tăng 0,5-0,7°C mỗi thập kỷ và được dự báo sẽ còn tăng thêm 1-2°C nữa vào cuối thế kỷ này. Ngay đầu năm 2025, không khí tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đặc quánh như lớp bụi mịn, với nồng độ PM2.5 cao gấp 16 lần ngưỡng an toàn của WHO. 

Hiểm họa không chỉ dừng lại ở đó. Dự báo trong năm 2025, chúng ta sẽ phải hứng chịu 5 đến 6 cơn bão lớn vào đất liền, kéo theo lũ quét, sạt lở đất ở vùng núi, trong khi các đô thị lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh lại đối mặt với nguy cơ ngập úng nghiêm trọng.

Còn Đồng bằng sông Cửu Long, vựa lúa của cả nước sẽ tiếp tục oằn mình chống chọi với hạn hán và xâm nhập mặn. Thiệt hại kinh tế vì thiên tai dự báo chiếm tới 1-1,5% GDP mỗi năm, một cái giá quá đắt và sẽ còn tiếp tục tăng nếu chúng ta không hành động quyết liệt.

Chính phủ Việt Nam cam kết đạt phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050. Đây không phải là một khẩu hiệu, mà là một cuộc cách mạng trong tư duy phát triển, là kim chỉ nam để chúng ta kiến tạo một tương lai bền vững.

Từ ngày 1/1/2025, hàng loạt quy định mới về môi trường có hiệu lực, từ kiểm kê khí nhà kính bắt buộc với trên 2.100 doanh nghiệp, kiểm định khí thải xe máy, thu phí khí thải công nghiệp, đến trách nhiệm tái chế của nhà sản xuất.

Trong bối cảnh đó, chương trình "Vì môi trường xanh Quốc gia", với chủ đề "Kỷ nguyên xanh - Kỷ nguyên vươn mình" sẽ là một hoạt động quan trọng hưởng ứng thời kỳ chuyển mình của đất nước, góp phần thúc đẩy các mục tiêu giảm phát thải, bảo vệ môi trường Quốc gia.

“Chương trình năm nay sẽ là cầu nối đưa những chính sách vĩ mô vào cuộc sống, biến cam kết thành hành động cụ thể”, TS. Hoàng Hiệp kỳ vọng.

Cần sự chung tay của tất cả các bên

Về phía Bộ Nông nghiệp và Môi trường, TS. Nguyễn Hùng Minh - Cục Biến đổi khí hậu - cho biết, Chính phủ đã đưa ra cam kết mạnh mẽ tại COP26 về việc đạt phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050. Chúng ta đã có những công cụ pháp lý sắc bén như Luật Bảo vệ môi trường 2020, lần đầu tiên trao quyền giám sát cho chính người dân. Sắp tới, Hệ thống Giao dịch phát thải (ETS) sẽ được vận hành. Như vậy, từ nay, việc xả thải ra môi trường sẽ không còn là miễn phí.

Nhưng chúng ta coi đây không phải là gánh nặng, mà là một cơ hội vàng để các doanh nghiệp chuyển mình, để trở nên xanh hơn, cạnh tranh hơn và bước ra sân chơi toàn cầu.

Để biến những cam kết đó thành hiện thực, TS. Nguyễn Hùng Minh kêu gọi sự chung tay của tất cả mọi người. Trong đó, doanh nghiệp cần mạnh dạn cam kết giảm phát thải khí nhà kính, đầu tư vào công nghệ sạch. Đây không chỉ là trách nhiệm, mà là sự đầu tư khôn ngoan cho tương lai bền vững. Với các tổ chức xã hội, hãy trở thành nhịp cầu xanh, lan tỏa những thông điệp, những hành động đẹp như "Đổi rác lấy cây" hay "Ngày không khí sạch" đến từng ngõ ngách, từng gia đình.

Và với mỗi người dân, quyền năng thay đổi nằm trong chính những hành động nhỏ bé hàng ngày như: Tập thói quen tiết kiệm điện, nước; bắt đầu phân loại rác tại nguồn; ưu tiên đi bộ, đi xe đạp hoặc phương tiện công cộng và nếu có thể, hãy trồng thêm một cây xanh.

2025 là năm thứ 12 diễn ra chương trình 'Vì môi trường xanh Quốc gia'. Đây không chỉ là một con số, mà là một minh chứng cho sự kiên trì, bền bỉ và khát vọng cống hiến không ngừng nghỉ. Nó bắt đầu từ việc giảm một chiếc túi nilon, trồng thêm một mầm cây, lan tỏa một thông điệp sống xanh đến những người xung quanh. Hành trình xây dựng một Việt Nam xanh, bền vững không chỉ phụ thuộc vào nỗ lực của cơ quan nhà nước hay doanh nghiệp, mà còn cần sự đồng hành và thay đổi từ mỗi cá nhân trong cộng đồng.

Trong khuôn khổ chương trình sẽ diễn ra hội nghị chuyên sâu “Hành trình đến Net Zero” đào tạo doanh nghiệp và chương trình khảo sát "Doanh nghiệp ESG xanh Quốc gia 2025". Đây là lần đầu tiên một đánh giá toàn diện theo tiêu chuẩn môi trường - xã hội - quản trị được thực hiện ở quy mô quốc gia, nhằm vinh danh những doanh nghiệp tiên phong, tạo động lực cho một làn sóng kinh doanh xanh.

Bên cạnh đó, Ban tổ chức cũng khởi động chiến dịch "Triệu cây xanh vì môi trường Quốc gia", tập trung phủ xanh các trường học, đô thị và những vùng đất bị sa mạc hóa. Đồng thời, nhân rộng các mô hình cộng đồng như "Khu phố xanh", "Trường học xanh" và phát động mạnh mẽ chiến dịch "Chung tay giảm thiểu rác thải nhựa", “Đổi rác lấy cây”.