Nhận diện giải pháp then chốt góp phần bảo đảm an ninh năng lượng

Động lực cho an ninh năng lượng

Tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và triển khai nhiệm vụ năm 2026 do Cục Điện lực (Bộ Công Thương) tổ chức mới đây, đại điện các đơn vị trong và ngoài Cục đã đóng góp nhiều ý kiến tập trung vào đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ và đề xuất giải pháp cho giai đoạn tới.

Trong khuôn khổ hội nghị, ông Đỗ Đức Chiến, Quyền Trưởng phòng - Phòng Thủy điện và Năng lượng tái tạo (Cục Điện lực) đã trình bày tham luận với chủ đề: “Phát triển năng lượng tái tạo, năng lượng mới trong bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia”.

Theo ông Đỗ Đức Chiến, việc phát triển năng lượng nói chung, năng lượng tái tạo và năng lượng mới nói riêng luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm. Bên cạnh nhiệm vụ bảo đảm an ninh năng lượng, phát triển năng lượng tái tạo, năng lượng mới có vai trò quan trọng trong việc thực hiện mục tiêu phát triển bền vững và mục tiêu giảm phát thải ròng của quốc gia.

“Quan điểm của Đảng về phát triển năng lượng tái tạo, năng lượng mới đã được thể hiện rất rõ tại Nghị quyết 55-NQ/TW về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Nghị quyết 70-NQ/TW về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Bên cạnh đó, Hiến pháp năm 2013 cũng khẳng định rõ Nhà nước khuyến khích phát triển và sử dụng năng lượng mới, năng lượng tái tạo”, đại diện Phòng Thủy điện và Năng lượng tái tạo nhấn mạnh.

Đồng thời, tại Nghị quyết 81/2023/QH15 của Quốc hội về Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, mục tiêu phát triển năng lượng tái tạo đã được xác định rõ, với định hướng phấn đấu nhanh nhất đạt mục tiêu giảm phát thải ròng của quốc gia về “0” vào năm 2050.

Ông Đỗ Đức Chiến cho biết, trong thời gian qua, thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và sự chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ, Lãnh đạo Cục, Phòng Thủy điện và Năng lượng tái tạo đã tích cực triển khai các nhiệm vụ được giao.

Về chính sách, phòng đã tham gia xây dựng và ban hành Luật Điện lực, trong đó nội dung quan trọng là đã luật hóa và cụ thể hóa các quy định về điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới, định hình rõ từng loại hình nguồn điện năng lượng tái tạo, năng lượng mới.

Ngoài ra, trong năm 2025, phòng đã tham mưu để Cục trình lãnh đạo Bộ, trình Chính phủ ban hành các nghị định, trong đó có một số nghị định góp phần hoàn thiện cơ chế, chính sách liên quan đến phát triển năng lượng tái tạo, năng lượng mới.

“Hiện nay, phòng đang tiếp tục tham mưu trình Lãnh đạo Bộ, trình Chính phủ xem xét sửa đổi, bổ sung một số quy định về phát triển điện mặt trời; đồng thời tham mưu trình Chính phủ ban hành quy định về chính sách hỗ trợ cho hộ gia đình lắp đặt điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ và hệ thống lưu trữ điện”, ông Đỗ Đức Chiến thông tin.

Lãnh đạo Phòng Thủy điện và Năng lượng tái tạo nhấn mạnh, để hoàn thành nhiệm vụ năm 2026, mỗi cán bộ, công chức của Phòng nói riêng và của Cục nói chung cần phát huy cao tinh thần trách nhiệm, nỗ lực, gương mẫu, đoàn kết trong thực hiện công vụ; đồng thời tăng cường trao đổi, học hỏi kinh nghiệm quốc tế, chủ động nghiên cứu, quán triệt các nghị quyết, chỉ thị của Đảng. Trong đó, Nghị quyết 70 xác định rõ quan điểm hoàn thiện thể chế, chính sách để trở thành lợi thế cạnh tranh, tạo nền tảng vững chắc và động lực mạnh mẽ thúc đẩy phát triển năng lượng.

Chung sức hoàn thiện chính sách

Đóng góp ý kiến tại hội nghị, ông Nguyễn Việt Sơn, Vụ trưởng Vụ Dầu khí và than đánh giá cao kết quả thực hiện nhiệm vụ của Cục Điện lực trong năm 2025. Cục Điện lực đã hoàn thành khối lượng công việc rất lớn, tiến độ gấp, với sự chỉ đạo sát sao của Lãnh đạo Bộ.

“Năm 2026 được nhận định sẽ tiếp tục đặt ra nhiều nhiệm vụ nặng nề, nhất là sửa đổi Luật Điện lực và hệ thống văn bản dưới luật, trong bối cảnh nhu cầu điện tăng cao. Vụ Dầu khí và Than cam kết tiếp tục phối hợp chặt chẽ, đồng hành cùng Cục Điện lực, đồng thời đề nghị tăng cường chia sẻ thông tin giữa các đơn vị để bảo đảm tiến độ và chất lượng công việc chung”, ông Nguyễn Việt Sơn bày tỏ.

Cũng tại hội nghị, ông Ngô Đức Minh, Vụ trưởng Vụ Pháp chế cho biết, năm 2025, số lượng văn bản do Cục Điện lực chủ trì xây dựng chiếm tỷ trọng rất lớn trong tổng số văn bản của Bộ ban hành; công tác xây dựng thể chế của Cục diễn ra thường xuyên, liên tục, khối lượng lớn.

Đóng góp ý kiến với Cục Điện lực, đại diện Vụ Pháp chế chia sẻ 3 nội dung trọng tâm trong thời gian tới: Một là, duy trì cân bằng giữa tốc độ xây dựng văn bản và sự ổn định, bền vững của văn bản. “Vừa qua yêu cầu tiến độ rất gấp, nên ở một mức độ nhất định có những áp lực khách quan. Vì vậy, mong tới đây từng bước đưa quy trình trở về bình thường hóa, bảo đảm chất lượng, giảm áp lực sửa đổi thường xuyên”, Vụ trưởng Ngô Đức Minh nhấn mạnh.

Hai là, cân bằng giữa tính cấp bách và yêu cầu đổi mới, đột phá, sáng tạo. Bên cạnh việc hoàn thành các chỉ đạo cấp có thẩm quyền đúng hạn, cũng cần dành thêm thời gian tham vấn chuyên gia, doanh nghiệp để chính sách có tính đột phá, khả thi và bền vững hơn.

Ba là, tăng tính toàn diện của chính sách, quan tâm đầy đủ các đối tượng, gắn kết với các nghị quyết, chủ trương có liên quan; đồng thời tiếp tục nghiên cứu, thể chế hóa các nội dung còn cần hoàn thiện trong thời gian tới.

Đồng thời, Vụ Pháp chế khẳng định sẽ tiếp tục đồng hành, phối hợp chặt chẽ như thời gian qua, góp phần hoàn thành các nhiệm vụ năm 2026.

Theo Cục trưởng Cục Điện lực Phạm Nguyên Hùng, trong năm 2025, Cục đã tập trung xây dựng và trình cấp thẩm quyền ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật, tạo hành lang pháp lý quan trọng và đầy đủ nhằm thúc đẩy phát triển, đồng thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong lĩnh vực điện lực, bao gồm: Tham mưu cấp có thẩm quyền ban hành 7 Nghị định của Chính phủ, 2 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ và 25 Thông tư của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành để nhanh chóng đưa Luật Điện lực vào cuộc sống, bao quát toàn bộ các nội dung thuộc lĩnh vực điện lực.