Nguy cơ khủng hoảng năng lượng lan rộng trên toàn thế giới

Một cuộc khủng hoảng năng lượng đang diễn ra trên toàn cầu. Giá khí đốt tại Mỹ đã tăng hơn 180% trong vòng 12 tháng qua, lên mức 5,9 USD/1 triệu BTU, mức cao nhất kể từ tháng 2/2014. Tại châu Âu, giá khí đốt cũng đã tăng gần 500% trong năm qua. Còn Trung Quốc – nước mua nhiều khí đốt nhất thế giới đã không dự trữ khí đốt đủ nhanh khiến cho nhiều tỉnh buộc phải cắt điện trên diện rộng.

Cuộc khủng hoảng năng lượng bắt đầu từ mùa đông năm ngoái, châu Âu chứng kiến thời tiết lạnh bất thường, khiến nhu cầu sưởi ấm tăng vọt dẫn đến sự sụt giảm trữ lượng khí đốt tại khu vực này. Tính đến tháng 3, trữ lượng khí đốt ở châu lục này chỉ đạt mức 30%. Mặt khác, sau khi kiểm soát được dịch bệnh nhờ tiêm vaccine trên diện rộng, các quốc gia châu Âu cũng bắt đầu mở cửa, các hoạt động kinh doanh và tiêu dùng được khôi phục, thậm chí là tăng mạnh, khiến năng lượng tiêu hao cũng tăng cao. Vào mùa hè, châu Âu cũng tiếp tục đối mặt với các đợt nắng nóng kỷ lục khiến người dân sử dụng điều hoà nhiều hơn.

Mặt khác, dù cầu tăng cao, nguồn cung năng lượng của châu Âu lại thiếu hụt. Chính phủ các nước đang nỗ lực loại bỏ than đá khỏi mạng lưới điện, các nhà máy điện hạt nhân lạc hậu của châu Âu đang bị loại bỏ dần hoặc hoạt động ngày càng kém hiệu quả. Tuy nhiên, những chính sách này lại đẩy các quốc gia vào tình trạng thiếu nguồn cung trầm trọng.

Chuyên gia thuộc Viện Chính sách Môi trường châu Âu Tim Gore cho biết: "Chúng tôi đã thành công trong việc đưa than đá khỏi mạng lưới điện, nhưng nguồn năng lượng từ gió gần đây lại sụt giảm vì thời tiết", Gore giải thích. Mùa hè ở châu Âu năm nay ấm và khô hơn thường lệ do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, dẫn đến việc sản lượng điện gió thấp hơn dự kiến.

Nguy cơ khủng hoảng năng lượng lan rộng trên toàn thế giới

Khi giá khí đốt tăng cao, các nhà máy phát điện chuyển sang dùng than đá thay thế, dẫn tới lượng phát thải carbon dioxit tăng cao. Trong khi đó châu Âu lại áp dụng thuế đối với phát thải carbon dioxit để bảo vệ môi trường. Chi phí cho thuế carbon dioxit tăng cao do sử dụng than nhiều khiến giá điện thành phẩm tăng, tạo thành vòng luẩn quẩn trong cuộc khủng hoảng năng lượng.

Hệ quả là giá khí đốt tại châu Âu đã tăng gần 500% trong năm qua. Dù Liên minh châu Âu (EU) đang dần cắt giảm sự phụ thuộc lâu nay vào nhiên liệu hóa thạch, với việc năng lượng tái tạo lần đầu tiên trở thành nguồn điện chính của khối vào năm ngoái, sự thay đổi này chưa đủ nhanh và rộng rãi để đáp ứng nhu cầu tăng vọt.

Giá khí đốt tăng vọt tại châu Âu cũng làm ảnh hưởng đến các khu vực khác. Tại Mỹ, giá khí đốt đã tăng hơn 180% trong vòng 12 tháng qua, lên mức 5,9 USD/1 triệu BTU, mức cao nhất kể từ tháng 2/2014. Các chuyên gia đánh giá nếu nhiệt độ ở Mỹ giảm sâu trong những tháng mùa đông sắp tới, nhu cầu tiêu thụ khí đốt để sưởi ấm sẽ càng tăng mạnh, khiến lượng tồn kho khí đốt của nước này giảm sâu thêm, và giá sẽ còn lên cao hơn nữa.

Giá khí đốt tăng cao có thể khiến lạm phát ở Mỹ thêm trầm trọng. Người tiêu dùng ở nước này đang phải trả nhiều tiền hơn cho hầu như tất cả các mặt hàng từ ô tô cũ cho tới xăng và thực phẩm. Lạm phát leo thang đang gây sức ép buộc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sớm cắt giảm chương trình mua tài sản và thậm chí phải tăng lãi suất từ năm 2022. Chính sách tiền tệ thay đổi sẽ tác động mạnh đến thị trường tài chính không chỉ ở Mỹ mà còn trên toàn cầu.

Tình hình tại Trung Quốc còn nghiêm trọng hơn khi nhiều nơi tại đây đã phải cúp điện liên miên, gây gián đoạn các hoạt động của các nhà máy và phủ bóng lên triển vọng hồi phục kinh tế của nước này sau đại dịch. Tuy nhiên, nguyên nhân chính được cho là là tình trạng thiếu nguồn cung than đá khiến giá điện tăng cao. Giá điện do nhà nước điều tiết và cho dù giá than đá tăng kỷ lục, các nhà máy điện cũng không được tăng giá bán cho người dân và doanh nghiệp. Thực trạng này khiến một số nhà máy điện thua lỗ và họ không muốn nâng sản lượng để đáp ứng nhu cầu gia tăng. Một cuộc khủng hoảng năng lượng toàn cầu có thể khiến tình trạng thiếu điện tại đây trở nên trầm trọng hơn, khi giới chức sử dụng khí đốt để thắp sáng và sưởi ấm cho các hộ gia đình trong mùa đông thay vì sản xuất điện.

Việc các nhà máy Trung Quốc bị thiếu điện sẽ dẫn đến giá thép và nhôm toàn cầu tăng vọt. Tại châu Âu, chi phí năng lượng tăng đột biến cũng đã buộc một số nhà máy phân bón phải giảm sản lượng, cùng nhiều cơ sở sản xuất khác sắp rơi vào cảnh tương tự. Vì vậy, chi phí sản xuất của nông dân có nguy cơ cũng tăng, làm trầm trọng thêm tình trạng lạm phát lương thực toàn cầu.

Có thể nói, để đạt được mục tiêu chống biến đổi khí hậu, các quốc gia đang ráo riết cắt giảm, chấm dứt sản xuất nhiên liệu hoá thạch. Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng năng lượng lần này cho thấy thế giới vẫn còn đang phụ thuộc nhiều vào nhiên liệu hoá thạch và sẽ còn rất lâu nữa, chúng ta mới có thể hoàn toàn chấm dứt sử dụng loại năng lượng này.

Thu Thủy
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Năng lượng

Tin mới nhất

PMI tái lập mốc 50 - ngành sản xuất trở lại quỹ đạo tăng trưởng

PMI tái lập mốc 50 - ngành sản xuất trở lại quỹ đạo tăng trưởng

Sau ba tháng ở ngưỡng dưới 50 điểm, ngành sản xuất của Việt Nam tăng trưởng trở lại trong tháng 3 khi cả sản lượng và tổng số lượng đơn đặt hàng mới đều tăng.
Thaco Industries đẩy mạnh R&D, hoàn thiện chuỗi giá trị “All-In-One”

Thaco Industries đẩy mạnh R&D, hoàn thiện chuỗi giá trị “All-In-One”

Thaco Industries đẩy mạnh R&D, hoàn thiện chuỗi giá trị “All-In-One”
Ngành hóa chất: Chờ cú hích từ luật mới để bứt phá

Ngành hóa chất: Chờ cú hích từ luật mới để bứt phá

Ngành công nghiệp hoá chất còn nhiều tiềm năng và cơ hội phát triển, theo đó, Luật Hoá chất (sửa đổi) cần tạo đột phá cho phát triển ngành công nghiệp hoá chất.
Phát hiện 40 mỏ vàng trữ lượng gần 30 tấn ở Tây Bắc

Phát hiện 40 mỏ vàng trữ lượng gần 30 tấn ở Tây Bắc

Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa công bố phát hiện 40 mỏ vàng ở Tây Bắc với tổng trữ lượng gần 30 tấn, trong đó 1 mỏ ở Lào Cai có trữ lượng gần nửa tấn.
Ngành bán dẫn Việt Nam trong con mắt truyền thông quốc tế ra sao?

Ngành bán dẫn Việt Nam trong con mắt truyền thông quốc tế ra sao?

Trong tháng 3/2025, báo chí nước ngoài đã đưa ra những nhận định về tình hình phát triển kinh tế Việt Nam, trong đó có ngành công nghiệp bán dẫn.

Tin cùng chuyên mục

Thấy gì từ kinh nghiệm quốc tế về phát triển đường sắt?

Thấy gì từ kinh nghiệm quốc tế về phát triển đường sắt?

Từ kinh nghiệm quốc tế, Việt Nam cần làm gì để làm chủ công nghệ và phát triển bền vững ngành đường sắt một cách bền vững trong thời gian tới?
Dệt may: Đầu tư tự động hóa hay rời bỏ

Dệt may: Đầu tư tự động hóa hay rời bỏ 'cuộc chơi'?

Đầu tư cho tự động hóa sản xuất nhằm tăng năng suất là bắt buộc với doanh nghiệp dệt may nếu muốn tiếp tục cạnh tranh, tồn tại trên thị trường xuất khẩu.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên: Thành Công Việt Hưng thêm minh chứng Việt Nam góp mặt chuỗi sản xuất ô tô toàn cầu

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên: Thành Công Việt Hưng thêm minh chứng Việt Nam góp mặt chuỗi sản xuất ô tô toàn cầu

Ngày 26/3/2025, Tập đoàn Thành Công (TC Group) chính thức khánh thành và đưa vào vận hành Nhà máy ô tô Thành Công Việt Hưng.
Công nghiệp hỗ trợ ngành cơ khí: Cơ hội từ ô tô và đường sắt

Công nghiệp hỗ trợ ngành cơ khí: Cơ hội từ ô tô và đường sắt

Công nghiệp hỗ trợ ngành cơ khí, sản xuất, lắp ráp ô tô và đường sắt - những lĩnh vực mang tính chiến lược, có giá trị gia tăng thúc đẩy phát triển nền kinh tế.
Đại biểu góp ý gì về Luật Hóa chất (sửa đổi)?

Đại biểu góp ý gì về Luật Hóa chất (sửa đổi)?

Sáng 25/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 7, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận về dự án Luật Hóa chất (sửa đổi).
Ngành xi măng ‘lệch pha’ cung cầu đến bao giờ?

Ngành xi măng ‘lệch pha’ cung cầu đến bao giờ?

Nhu cầu tiêu thụ xi măng trong nước thời gian tới dự báo sẽ khó đạt được mức tăng trưởng cao, trong khi nguồn cung lại vượt xa cầu.
Chiến lược phát triển của TKV đến năm 2030, định hướng đến năm 2045

Chiến lược phát triển của TKV đến năm 2030, định hướng đến năm 2045

Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn ký Quyết định số 625/QĐ-TTg (ngày 17/3) phê duyệt Chiến lược phát triển TKV đến năm 2030, định hướng đến năm 2045.
Sắp diễn ra triển lãm quốc tế ngành dệt may SaigonTex - SaigonFabric 2025

Sắp diễn ra triển lãm quốc tế ngành dệt may SaigonTex - SaigonFabric 2025

Triển lãm quốc tế ngành công nghiệp dệt & may, thiết bị, nguyên phụ liệu & vải SaigonTex - SaigonFabric 2025 sẽ diễn ra từ ngày 9-12/4, tại TP. Hồ Chí Minh
Nhà máy Z111 đặt mục tiêu giá trị sản xuất gần 1.300 tỷ đồng

Nhà máy Z111 đặt mục tiêu giá trị sản xuất gần 1.300 tỷ đồng

Nhà máy Z111 (Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng), một trong những nơi sản xuất vũ khí quan trọng của cả nước đặt mục tiêu giá trị sản xuất gần 1.300 tỷ đồng.
Trung Quốc giảm sản lượng thép, cơ hội nào cho Việt Nam?

Trung Quốc giảm sản lượng thép, cơ hội nào cho Việt Nam?

Trung Quốc gần đây đã thông báo sẽ tái cấu trúc ngành thép của mình bằng cách cắt giảm sản lượng thép thô. Điều này đem lại cơ hội và rủi ro cho Việt Nam.
Luật Hóa chất (sửa đổi) đã bãi bỏ 9 nhóm thủ tục hành chính

Luật Hóa chất (sửa đổi) đã bãi bỏ 9 nhóm thủ tục hành chính

Luật Hóa chất (sửa đổi) đã bãi bỏ 9 nhóm thủ tục hành chính, đồng thời, các thủ tục hành chính được xây dựng theo hướng áp dụng tối đa công nghệ thông tin.
AI tạo lợi thế trong ‘cuộc đua’ công nghiệp bán dẫn

AI tạo lợi thế trong ‘cuộc đua’ công nghiệp bán dẫn

Công nghiệp bán dẫn đòi hỏi độ chính xác cao và đảm bảo chất lượng ở mức tối ưu với tỷ lệ gần như 100%. Việc ứng dụng AI sẽ tạo ra lợi thế vượt trội.
Công nghiệp Brazil lao đao, lãi suất cao cản trở tăng trưởng

Công nghiệp Brazil lao đao, lãi suất cao cản trở tăng trưởng

Sản xuất trong tháng 1 của Brazil tiếp tục duy trì sau 3 tháng liên tiếp giảm, khi ngành công nghiệp Brazil gặp khó khăn do lãi suất cao.
Vật liệu bearing không chứa pfas – giải pháp xanh cho công nghiệp

Vật liệu bearing không chứa pfas – giải pháp xanh cho công nghiệp

igus® ra mắt vật liệu iglidur® không chứa PFAS, đáp ứng tiêu chuẩn môi trường, tăng độ bền và hiệu suất cho các ứng dụng công nghiệp.
Châu Âu dự kiến dành 20 tỷ USD để xây 4 gigafactory AI

Châu Âu dự kiến dành 20 tỷ USD để xây 4 gigafactory AI

Ủy ban châu Âu đang huy động 20 tỷ USD để xây dựng bốn gigafactory như một phần trong chiến lược giúp châu Âu bắt kịp Mỹ và Trung Quốc trong lĩnh vực AI.
Trung Quốc giảm sản lượng thép, áp lực lên quặng sắt Australia?

Trung Quốc giảm sản lượng thép, áp lực lên quặng sắt Australia?

Các nhà đầu tư đang chuẩn bị tinh thần cho việc cắt giảm mạnh sản lượng thép của Trung Quốc, điều có thể ảnh hưởng đến các công ty khai thác quặng tại Australia
Công nghiệp chế biến, chế tạo: ‘Thỏi nam châm’ hút vốn ngoại

Công nghiệp chế biến, chế tạo: ‘Thỏi nam châm’ hút vốn ngoại

Chiếm khoảng 70% tổng vốn FDI đăng ký đầu tư vào Việt Nam trong 2 tháng đầu năm, công nghiệp chế biến chế tạo được đánh giá là ‘thỏi nam châm’ hút vốn ngoại.
Infographic | Điểm tên 10 hãng sơn quen thuộc tại thị trường Việt Nam

Infographic | Điểm tên 10 hãng sơn quen thuộc tại thị trường Việt Nam

Đây là 10 hãng sơn thông dụng được ưa chuộng tại thị trường Việt Nam
Đưa Việt Nam thành nơi nuôi dưỡng doanh nghiệp công nghệ số

Đưa Việt Nam thành nơi nuôi dưỡng doanh nghiệp công nghệ số

Việc xây dựng Luật Công nghiệp công nghệ số góp phần đưa Việt Nam thành môi trường thuận lợi để nuôi dưỡng và phát triển doanh nghiệp công nghệ số.
Phó Thủ tướng Chính Phủ Trần Hồng Hà dự Lễ động thổ Khu công nghiệp rộng hơn 313ha ở Đắk Lắk

Phó Thủ tướng Chính Phủ Trần Hồng Hà dự Lễ động thổ Khu công nghiệp rộng hơn 313ha ở Đắk Lắk

Đồng chí Trần Hồng Hà - Phó Thủ tướng Chính phủ dự Lễ động thổ dự án hạ tầng Khu công nghiệp Phú Xuân có quy mô hơn 313 ha tại huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk.
Mobile VerionPhiên bản di động