Nghệ thuật Rô Băm tại “Ngôi nhà chung”

Rô Băm là loại hình nghệ thuật đỉnh cao của hình thức diễn xướng cổ nhất mà người Khmer Nam bộ đã và đang được bảo tồn và lan tỏa trong cộng đồng các dân tộc và du khách tại “Ngôi nhà chung”.

Tính triết lí giáo dục sâu sắc

Rô Băm là thành quả trong hoạt động trí tuệ, là sự sáng tạo độc đáo của người Khmer Nam bộ, là biểu trưng, là bằng chứng của văn hóa truyền thống Khmer. Là hình thức nghệ thuật vừa cổ điển vừa dân gian, Rô Băm có vị thế quan trọng không thể thiếu trong đời sống tinh thần của bà con người Khmer trước đây.

nghe thuat ro bam tai ngoi nha chung
Rô Băm đang được trình diễn, giới thiệu tại “Ngôi nhà chung”

Nghệ thuật Rô Băm vừa phục vụ nhu cầu vui chơi giải trí vừa mang tính triết lý và giáo dục sâu sắc, do đó có tác dụng không nhỏ đối với sự hình thành và phát triển nhân cách, tâm hồn, cốt cách dân tộc và thế ứng xử văn hóa của cộng đồng người Khmer. Từ đó giúp người xem cảm nhận được điều hay lẽ phải, nhận thức được thiện - ác, chính - tà, định hướng cho con người tự hoàn thiện mình và tiến tới xã hội lành mạnh, tiến bộ, văn minh.

nghe thuat ro bam tai ngoi nha chung
Rơ Băm có 2 tuyến nhân vật, vai thiện không đeo mặt nạ
nghe thuat ro bam tai ngoi nha chung
Vai ác thì đeo mặt lạ

Sân khấu Rô Băm dùng ngôn ngữ múa để diễn tả chuyện xưa tích cũ, xoay quanh các câu chuyện thần thoại, truyền thuyết, khai thác từ đề tài Phật giáo, đạo giáo Bàlamôn, quen thuộc, nhất là sử thi Ramayana của Ấn Độ. Có thể nói, hệ thống những triết lý giáo dục và đạo lý làm người của đồng bào Khmer xưa đều gói gọn trong nội dung và hình thức của loại hình sân khấu đặc sắc này, bởi nó được xây dựng trên nền tảng tư tưởng, thẩm mỹ đạo Phật Tiểu thừa.

nghe thuat ro bam tai ngoi nha chung
Thiện bao giờ cũng thắng ác

Nghệ nhân Lâm Thị Hương - Trưởng đoàn nghệ thuật Rô Băm Bưng Chông cho biết: Các điệu múa trong Rô Băm vừa sinh động vừa mềm mại gồm, Rom yeak (múa chằn), Apsara (múa tiên), Txu txai (điệu kết hợp của 12 động tác múa), múa khỉ Hanuman... Tuy nhiên, do tính sử thi ẩn chứa trong loại hình nghệ thuật này nên không phải ai cũng đủ trình độ để thưởng thức. Tính triết lý khắt khe, nhân văn cổ điển trong từng vở diễn Rô Băm luôn được đề cao khiến người xem phải có kiến thức và am tường bộ môn nghệ thuật này.

nghe thuat ro bam tai ngoi nha chung
Rô Băm dùng ngôn ngữ múa để diễn tả

Bảo tồn và lan tỏa

Với quyết tâm giữ gìn môn nghệ thuật độc đáo này, các đây 3 năm vợ chồng bà Hương cùng con cháu trong gia đình đã từ Sóc Trăng ra Hà Nội đến với Làng Văn hóa du lịch các dân tộc Việt Nam. Những ngày mới ra Hà Nội, nhiều đêm bà trằn trọc không ngủ được. Nghệ thuật múa Rô Băm còn rất mới lạ với người miền Bắc, ít người quan tâm hoặc xem giữa chừng thì họ bỏ về.

nghe thuat ro bam tai ngoi nha chung
Múa khỉ với động tác sinh động và linh hoạt

Thấm thoát đã 3 năm, nghệ thuật Rô Băm đã được gia đình bà biểu diễn giới thiệu, tái hiện tại “Ngôi nhà chung” không biết bao nhiêu lần và du khách dần đã cảm nhận cũng như thấy thích thú loại hình nghệ thuật độc đáo này. Nhiều người đã nán lại để tìm hiểu cũng như mong muốn được bà Hương chỉ dạy cho những động tác cơ bản nhất. Có những hôm gia đình bà biểu diễn hàng chục lần, tuy vất vả nhưng bà và các thành viên trong gia đình rất vui vì từng bước đã đưa nghệ thuật Rô Băm đến với công chúng, góp phần phổ biến và bảo tồn.

nghe thuat ro bam tai ngoi nha chung
Biểu diễn Rô Băm ngay tại chính không gian ngôi nhà tại Làng Văn hóa

Bạn Hậu giáo viên Trường Lương Văn Can Hà Nội bày tỏ cảm xúc khi lần đầu tiên được xem loại hình nghệ thuật Rô Băm: Rất hay và thú vị, những động tác múa rất điêu luyện, uyển chuyển. Đặc biệt tôi rất thích màn biểu diễn múa khỉ với những động tác rất linh hoạt, quyết đoán.

nghe thuat ro bam tai ngoi nha chung
Du khách giao lưu và tương tác với nghệ thuật Rô Băm

Nói về việc đưa nghệ thuật Rô Băm về “Ngôi nhà chung” để bảo tồn, Giám đốc Làng Văn hóa - ông Nguyễn Thanh Sơn - chia sẻ: Chúng tôi đã phối hợp với Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) tỉnh Sóc Trăng để có cơ chế phối hợp tạo điều kiện tốt nhất cho phát huy nghệ thuật múa Rô Băm truyền thống. Trong đó, địa phương giúp cho Làng Văn hóa tuyển chọn nhóm nghệ nhân ưu tú đại diện cho nghệ thuật Rô Băm để trình diễn giới thiệu, tái hiện ở “Ngôi nhà chung”. Về phía Làng Văn hóa, chúng tôi tạo điều kiện cho bà con làm chủ ngôi nhà mình, gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa dân tộc qua nghệ thuật múa Rô Băm bằng cách tạo các không gian từ trang trí, hỗ trợ âm thanh ánh sáng để nghệ thuật múa Rô Băm thể hiện đặc sắc nhất. Đồng thời chúng tôi tuyên truyền, quảng bá đến du khách, để du khách hiểu và quan tâm và giao lưu tương tác với nghệ thuật múa Rô Băm của dân tộc Khmer.

nghe thuat ro bam tai ngoi nha chung
Vợ chồng chị Hương truyền dạy những động tác Rô Băm cho du khách

Bằng các cơ chế chính sách hỗ trợ đã tạo điều kiện cho nghệ nhân có thể giới thiệu, truyền dạy và quảng bá nghệ thuật múa Rô Băm. Đến nay chúng tôi đang cùng bà con tạo ra sự lạc quan phấn khởi tin tưởng loại hình nghệ thuật này có thể được bảo tồn và phát huy không chỉ tại “Ngôi nhà chung” mà còn lan tỏa tới các cộng đồng các dân tộc và du khách trong và ngoài nước.

Phạm Tiệp - Hoàng Lan
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Lễ hội Hết Chá răn dạy con người biết sống có tình, có nghĩa

Lễ hội Hết Chá răn dạy con người biết sống có tình, có nghĩa

Lễ hội Hết Chá của dân tộc Thái nhằm răn dạy con người biết sống có tình có nghĩa, biết ơn những người đã giúp đỡ mình lúc khó khăn, hoạn nạn.
Lào Cai đặt mục tiêu mỗi xã đạt tối thiểu 1 tiêu chí xây dựng nông thôn mới năm 2024

Lào Cai đặt mục tiêu mỗi xã đạt tối thiểu 1 tiêu chí xây dựng nông thôn mới năm 2024

Chiều 25/3, tỉnh Lào Cai tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả 3 năm thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội đối với 10 xã có tỷ lệ hộ nghèo cao.
Trang phục truyền thống của phụ nữ dân tộc Cor gần gũi với thiên nhiên

Trang phục truyền thống của phụ nữ dân tộc Cor gần gũi với thiên nhiên

Gần gũi với thiên nhiên, trang phục truyền thống của phụ nữ dân tộc Cor luôn thể hiện nét duyên, kín đáo nhưng lại quyến rũ lạ thường.
Nét duyên trong trang phục phụ nữ dân tộc Lào vùng Tây Bắc

Nét duyên trong trang phục phụ nữ dân tộc Lào vùng Tây Bắc

Sự kết hợp hoàn hảo giữa váy, áo, khăn, thắt lưng… đã tạo nét duyên dáng trong trang phục của phụ nữ dân tộc Lào vùng Tây Bắc.
Lào Cai: Bố trí hơn 103 tỷ đồng sắp xếp, ổn định dân cư trong năm 2024

Lào Cai: Bố trí hơn 103 tỷ đồng sắp xếp, ổn định dân cư trong năm 2024

Trong năm 2024, tỉnh Lào Cai dự kiến sắp xếp, bố trí ổn định cho 613 hộ dân cư với kinh phí hơn 103 tỷ đồng.

Tin cùng chuyên mục

Kế hoạch tổ chức Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam 19/4

Kế hoạch tổ chức Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam 19/4

Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam 19/4 sẽ diễn ra từ ngày 18/4/2024 đến ngày 21/4/2024 tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam, Hà Nội.
Lễ hội Rija Nagar - Lan tỏa các giá trị văn hóa Chăm

Lễ hội Rija Nagar - Lan tỏa các giá trị văn hóa Chăm

Lễ hội Rija Nagar lan tỏa bản sắc đặc trưng của văn hóa Chăm như: Âm nhạc, vũ điệu, trang phục, ẩm thực, văn khấn và những lời chúc tụng đầy tình cảm…
Thổ cẩm, nét văn hóa đặc trưng của đồng bào S’tiêng

Thổ cẩm, nét văn hóa đặc trưng của đồng bào S’tiêng

Bằng đôi tay khéo léo, sự cần cù, óc sáng tạo những phụ nữ dân tộc S’tiêng đã dệt nên những sản phẩm thổ cẩm tinh xảo, độc đáo với nét văn hóa đặc trưng.
Đặc sắc lễ mừng cơm mới của dân tộc S’tiêng

Đặc sắc lễ mừng cơm mới của dân tộc S’tiêng

Lễ mừng cơm mới là một lễ hội lớn, được coi là Tết cổ truyền của người S’tiêng, thể hiện lòng tôn kính thần lúa đã đem lại cuộc sống ấm no cho đồng bào.
Thanh Hóa: Diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số có nhiều khởi sắc

Thanh Hóa: Diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số có nhiều khởi sắc

Sau nhiều nỗ lực của các cấp ủy, chính quyền, diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi của tỉnh Thanh Hóa đã có nhiều khởi sắc đáng ghi nhận.
Nét đặc sắc trong trang phục truyền thống của người Bru - Vân Kiều

Nét đặc sắc trong trang phục truyền thống của người Bru - Vân Kiều

Lấy màu đỏ, đen làm chủ đạo, sắc màu tượng trưng cho âm dương, sự giao hòa với thiên nhiên, tạo nên sự hài hòa trang phục truyền thống dân tộc Bru - Vân Kiều.
Cộng đồng Hồi giáo có nhiều đóng góp vào sự phát triển của TP. Hồ Chí Minh

Cộng đồng Hồi giáo có nhiều đóng góp vào sự phát triển của TP. Hồ Chí Minh

Lãnh đạo Ủy ban Mặt trận Tổ quốc thành phố cho rằng, thời gian qua, cộng đồng Hồi giáo thành phố đã có đóng góp lớn vào sự phát triển chung của TP. Hồ Chí Minh.
Lào Cai: Quan tâm hỗ trợ phát triển nhân lực người dân tộc thiểu số

Lào Cai: Quan tâm hỗ trợ phát triển nhân lực người dân tộc thiểu số

Những năm qua, tỉnh Lào Cai đặc biệt quan tâm đến xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ người dân tộc thiểu số trong hệ thống chính trị.
Đồng Nai: 571 tỷ đồng hỗ trợ phát triển vùng dân tộc thiểu số

Đồng Nai: 571 tỷ đồng hỗ trợ phát triển vùng dân tộc thiểu số

Năm 2024 Đồng Nai dành 571 tỷ đồng triển khai 10 dự án hỗ trợ phát triển cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Thừa Thiên Huế: Xoá nhà tạm, hỗ trợ sinh kế cho người dân là mục tiêu quan trọng

Thừa Thiên Huế: Xoá nhà tạm, hỗ trợ sinh kế cho người dân là mục tiêu quan trọng

Đó là ý kiến chỉ đạo của Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thừa Thiên Huế Nguyễn Thanh Bình tại buổi làm việc với huyện A Lưới.
Lễ hội Nàng Hai: Nét ứng xử văn hoá của dân tộc Tày

Lễ hội Nàng Hai: Nét ứng xử văn hoá của dân tộc Tày

Lễ hội Nàng Hai thể hiện nét ứng xử rất văn hoá của dân tộc Tày, là tâm tư, nguyện vọng của đồng bào cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Trải nghiệm Lễ hội trỉa lúa của người Bru - Vân Kiều tại Hà Nội

Trải nghiệm Lễ hội trỉa lúa của người Bru - Vân Kiều tại Hà Nội

Du khách và đồng bào được trài nghiệm Lễ hội trỉa lúa của dân tộc Bru - Vân Kiều ngay tại Thủ đô Hà Nội nhân Ngày hội “Sắc xuân trên mọi miền Tổ quốc”.
Lai Châu: Đặc sắc Lễ hội Xòe chiêng Bản Bo

Lai Châu: Đặc sắc Lễ hội Xòe chiêng Bản Bo

Tại xã Bản Bo, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu đã diễn ra Lễ hội Xòe chiêng chủ đề “Sắc màu văn hóa các dân tộc xã Bản Bo”
Lào Cai: Nghề dệt của người Thu Lao được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Lào Cai: Nghề dệt của người Thu Lao được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Nghề dệt của người Thu Lao, huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai vừa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Lễ Then Kin Pang: Sự kết hợp hài hòa giữa âm nhạc và diễn xuất

Lễ Then Kin Pang: Sự kết hợp hài hòa giữa âm nhạc và diễn xuất

Lễ Then Kin Pang là sự kết hợp hài hòa giữa âm nhạc, múa và diễn xuất... thể hiện rõ nhất bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc Thái, tỉnh Lai Châu.
Yên Bái: Sôi động Lễ hội Gầu Tào huyện Trạm Tấu năm 2024

Yên Bái: Sôi động Lễ hội Gầu Tào huyện Trạm Tấu năm 2024

Lễ hội Gầu Tào huyện Trạm Tấu (Yên Bái) là sự kiện văn hóa quan trọng nhằm bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc Mông...
Khám phá trang phục truyền thống của người Ca Dong

Khám phá trang phục truyền thống của người Ca Dong

Trang phục truyền thống của người Ca Dong có giá trị sáng tạo, văn hóa, thẩm mỹ là sự kết tinh trong môi trường tự nhiên và đúc kết từ đời sống hàng ngày
Lào Cai: Độc lạ kéo co người Tày

Lào Cai: Độc lạ kéo co người Tày

Sự độc lạ của kéo co của đồng bào dân tộc Tày, tỉnh Lào Cai không không phải nam kéo với nam, nữ kéo với nữ mà ở đây nữ đấu với nam.
Cúng máng nước, sự tôn trọng thiên nhiên của người Ca Dong

Cúng máng nước, sự tôn trọng thiên nhiên của người Ca Dong

Cúng máng nước là lễ hội quan trọng bậc nhất để cầu mong thần rừng, thần nước phù hộ, đồng thời thể hiện sự tôn trọng thiên nhiên của người Ca Dong.
Thương nhớ Nậm Kéng

Thương nhớ Nậm Kéng

Ngược dốc quanh co chúng tôi tới Nậm Kéng vào cuối ngày, những mái nhà nhỏ bé của đồng bào dân tộc Xa Phó hiện rõ dưới ánh nắng hiếm hoi của mùa đông Tây Bắc.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động