Nghệ nhân Hoàng Choóng đam mê, tâm huyết với đồ chơi dân gian sư tử mèo

Đam mê và tâm huyết, nghệ nhân Hoàng Choóng vẫn ngày đêm làm ra những chiếc đầu sư tử mèo với mong muốn giữ gìn nét văn hóa truyền thống cho đời sau.
Phố Hàng Mã rực rỡ sắc màu đón Trung thu sớm Nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến “thắp sáng” đồ chơi Trung thu

Cơ duyên đến với sư tử mèo

Gần 80 tuổi nhưng nghệ nhân Hoàng Choóng (dân tộc Tày), xã Mai Pha, thành phố Lạng Sơn vẫn tỉ mẩn miệt mài nhào nặn đất, tô vẽ làm ra những chiếc đầu sư tử mèo độc đáo và đẹp mắt. Đây là sản phẩm thủ công truyền thống, mang đậm nét văn hóa của đồng bào dân tộc Tày, Nùng ở Xứ Lạng.

Nghệ nhân Hoàng Choóng đam mê, tâm huyết với đồ chơi dân gian sư tử mèo
Nghệ nhân Hoàng Choóng đam mê, tâm huyết với sư tử mèo

Với nghệ nhân Hoàng Choóng, đến với sư tử mèo như một cơ duyên. Ngay từ khi còn nhỏ, ông đã được theo các già làng tham gia nhiều hoạt động tại các lễ hội tại thôn, bản. Lớn hơn, ông được đi biểu diễn cùng đội múa sư tử mèo trong các lễ, Tết, hội, đặc biệt là lễ hội lồng tồng tại các địa phương trên địa bàn.

Nghệ nhân Hoàng Choóng đam mê, tâm huyết với đồ chơi dân gian sư tử mèo
Múa sư tử mèo là loại hình nghệ thuật dân gian truyền thống của dân tộc Tày, Nùng

Nghệ nhân Hoàng Choóng, bộc bạch: Múa sư tử mèo là loại hình nghệ thuật dân gian truyền thống của dân tộc Tày, Nùng. Học múa sư tử mèo không khó, quan trọng người múa phải nhanh nhẹn, có đủ sức khỏe để biểu diễn những động tác nhào lộn, nhảy cao, trồng cây chuối... Vào dịp Tết Nguyên đán, đội múa sư tử mèo đi từng nhà trong bản để cầu cho gia chủ sức khỏe, năm mới ăn nên làm ra. Đồng bào Tày, Nùng quan niệm năm mới sư tử mèo đi đến đâu là mang theo hạnh phúc, no đủ và niềm vui đến đó.

Qua quá trình tham gia múa sư tử mèo và được các cụ kể chuyện, ông Choóng được biết múa sư tử mèo là nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Tày Nùng không phải ở đâu cũng có. Từ đó, ông quyết tâm tìm hiểu và nghiên cứu về cách làm ra những chiếc đầu sư tử mèo độc lạ này. Rất may thời điểm đó ông Choóng được cụ Nông Xuân Quyền, nghệ nhân nổi tiếng nhất trong vùng hướng dẫn, truyền nghề cách làm ra con sư tử mèo. Từ đó, thứ đam mê này cứ theo ông Choóng đến nay.

Nghệ nhân Hoàng Choóng đam mê, tâm huyết với đồ chơi dân gian sư tử mèo
Chiếc đầu sư tử mèo được nghệ nhân Hoàng Choóng chế tác

Nghệ nhân Hoàng Choóng chia sẻ, cái độc đáo của đầu sư tử mèo là làm bằng chất liệu đất sét. Để làm ra một đầu sư tử mèo, ông Choóng phải mất hơn một 1 tuần cật lực. Ban đầu phải đi chọn loại đất thó (loại đất sét trắng có ở giữa dòng sông, suối), sau đó mang về giã mịn, sàng sảy đều, cho nước ngâm tới độ mịn, quánh. Tới khi nặn phải tập trung để làm sao đầu sư tử phải đúng nguyên mẫu mà dáng hình ngày càng phong phú, đẹp. Mỗi chiếc đầu sư tử mèo, ông phải tỉ mẩn ngồi ngồi nặn, ngắm, chỉnh sửa từng chi tiết.

Sau khi đất se khô thì dán giấy bồi. Công đoạn hưng phấn nhất là việc sơn, vẽ các màu lên các hình thù của sư tử sao cho hợp lý, ấn tượng, bắt mắt. Cuối cùng là gắn các vải đa màu sắc, bông, lông vào đầu và đuôi con sư tử với những dải vải thướt tha. Theo ông Choóng, để làm ra được một chiếc đầu sư tử mèo chuẩn, đẹp đòi hỏi ở người làm phải kiên trì và tỉ mỉ, đường vẽ sắc nét, màu sắc hài hòa, hội tụ đầy đủ thần thái của con sư tử mèo.

Đưa sư tử mèo đến gần với công chúng

Ngoài thực hiện chế tác ra những chiếc đầu sư tử mèo, ông Choóng còn làm ra được những con “cáy cộc” (gà đất gáy). Làm gà đất gáy cũng đòi hỏi người làm phải rất tỉ mẩn, chính xác tô vẽ từng chi tiết nhỏ. Việc khó nhất khi làm con “cáy cộc” là chọn đất tốt, đảm bảo khi khô không vỡ nứt, có độ bền cao.

Nghệ nhân Hoàng Choóng đam mê, tâm huyết với đồ chơi dân gian sư tử mèo
Nghệ nhân Hoàng Choóng trình diễn gà đất gáy

Chỉ tay vào những con gà đất nhỏ như quả trứng vịt, ông Choóng giả thích: Khi nặn chú ý tách gà thành 2 khối tách biệt, được kết nối bởi một lớp giấy xi măng dai, bền. Ở đầu và đuôi gà được khoét 2 lỗ phát ra âm thanh khác nhau. Nếu khách dùng tay kéo giãn thì gà phát ra tiếng kêu “cộc, cộc” như gà mẹ gọi gà con. Còn nếu khách dùng miệng thổi thì gà đất kêu rất to “Ò, ó, o”, ở cách xa 30 mét vẫn nghe rõ, rất vui tai. Theo ông Choóng sư tử mèo, gà đất là những đồ chơi vừa tiết kiệm lại đảm bảo an toàn cho sức khỏe, không độc hại như các đồ chơi bằng nhựa, cao su như hiện nay.

Nghệ nhân Hoàng Choóng đam mê, tâm huyết với đồ chơi dân gian sư tử mèo
Các bạn nhỏ rất thích thú với đồ chơi của ông Choóng

Mặc dù tuổi đã cao nhưng trong những năm qua, nghệ nhân Hoàng Choóng vẫn luôn tích cực tham gia, quảng bá nét độc lạ của sư tử mèo và cách biểu diễn. Chúng ta thường xuyên gặp nghệ nhân Hoàng Choóng trong các chương trình quảng bá sản phẩm thủ công truyền thống, triển lãm lãm đặc trưng của đồng bào các dân tộc Lạng Sơn tại Hà Nội; chương trình Chợ phiên Xứ Lạng, chợ phiên vùng cao tổ chức tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam; tuyến phố đi bộ Kỳ Lừa… Tại các sự kiện, nghệ nhân Hoàng Choóng vẫn miệt mài giới thiệu cho người dân và du khách về những chiếc đầu sư tử mèo, con gà đất biết gáy...

Mong muốn của ông, những sản phẩm thủ công truyền thống mang đậm nét văn hóa của dân tộc Tày, Nùng Xứ Lạng được nhiều người biết đến. Đồng thời, góp phần gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc trong mỗi tác phẩm sư tử mèo.

Phạm Tiệp
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: sư tử mèo

Tin mới nhất

Việt Nam là "Điểm đến di sản hàng đầu thế giới" năm 2023

Việt Nam là "Điểm đến di sản hàng đầu thế giới" năm 2023

Tại lễ trao giải của Giải thưởng du lịch thế giới (World Travel Awards) diễn ra tại Dubai, đã vinh danh Việt Nam là “Điểm đến di sản hàng đầu thế giới”năm 2023.
Trao giải ảnh "Khoảnh khắc báo chí 2022" lần thứ 5

Trao giải ảnh "Khoảnh khắc báo chí 2022" lần thứ 5

Ngày 2/12, tại Hà Nội, Báo Nhà báo và Công luận đã tổ chức Gala Báo chí lần thứ 5 năm 2023, với điểm nhấn là Lễ trao giải ảnh "Khoảnh khắc báo chí 2022".
Thưởng thức nhiều món ngon tại Lễ hội Văn hóa Ẩm thực Hà Nội năm 2023

Thưởng thức nhiều món ngon tại Lễ hội Văn hóa Ẩm thực Hà Nội năm 2023

Lễ hội Văn hóa Ẩm thực Hà Nội năm 2023 với chủ đề “Giao lưu văn hoá ẩm thực Hà Nội với bạn bè quốc tế” diễn ra từ ngày 1-3/12/2023.
Ấn tượng tour đêm Văn Miếu – Quốc Tử Giám

Ấn tượng tour đêm Văn Miếu – Quốc Tử Giám

Du lịch đêm tại di tích Văn Miếu – Quốc Tử Giám đã mang lại cho du khách tham quan không gian văn hóa khác biệt so với ban ngày.
Thấy gì ở triển lãm “THẮM”

Thấy gì ở triển lãm “THẮM”

Triển lãm “THẮM” và nghệ thuật Trúc Chỉ đã và đang thu hút đông đảo người dân Thủ đô cũng như du khách tham quan.

Tin cùng chuyên mục

Văn hóa kinh doanh của doanh nghiệp cần thể hiện rõ nét bản sắc cốt lõi

Văn hóa kinh doanh của doanh nghiệp cần thể hiện rõ nét bản sắc cốt lõi

Văn hóa kinh doanh của doanh nghiệp cần thể hiện rõ nét bản sắc cốt lõi của doanh nghiệp; đồng thời kế thừa và phát huy bản sắc văn hóa riêng biệt của đất nước.
Nét đặc trưng trong trang phục truyền thống của đồng bào các dân tộc

Nét đặc trưng trong trang phục truyền thống của đồng bào các dân tộc

Đồng bào các dân tộc đã đem đến Làng Văn hóa trang phục truyền thống với kiểu dáng, chất liệu riêng, tạo nét đặc trưng cho văn hóa truyền thống của người Việt.
Địa Tạng Phi Lai tự - điểm đến yên bình cho du khách thập phương

Địa Tạng Phi Lai tự - điểm đến yên bình cho du khách thập phương

Chùa Địa Tạng Phi Lai, đã thu hút được rất nhiều người đến thăm quan bởi vẻ đẹp thanh tịnh, bình yên như chốn thần tiên ở Hà Nam.
Trình diễn cây nêu của đồng bào trong Tuần “Đại đoàn kết các dân tộc”

Trình diễn cây nêu của đồng bào trong Tuần “Đại đoàn kết các dân tộc”

Đến với Làng Văn hóa trong Tuần “Đại đoàn kết các dân tộc - Di sản Văn hóa Việt Nam” du khách vô cùng mãn nhãn với màn trình diễn cây nêu của đồng bào.
Việt Nam trúng cử thành viên của Ủy ban Di sản Thế giới nhiệm kỳ 2023 - 2027

Việt Nam trúng cử thành viên của Ủy ban Di sản Thế giới nhiệm kỳ 2023 - 2027

Việt Nam đã trúng cử thành viên của Ủy ban Di sản Thế giới nhiệm kỳ 2023 – 2027. Đứng thứ nhất trong nhóm 4 khu vực châu Á Thái Bình Dương được bỏ phiếu bầu.
Nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp ngành nhà hàng, ẩm thực

Nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp ngành nhà hàng, ẩm thực

Hội nghị ASIA Food and Beverage Summit 2023 chủ đề Nâng cao năng suất kinh doanh tạo lợi thế cạnh tranh, bứt phá trong kỷ nguyên số cho ngành nhà hàng, ẩm thực.
Hà Nội xưa trên bức tường tranh phố Phan Đình Phùng

Hà Nội xưa trên bức tường tranh phố Phan Đình Phùng

Dọc bức tường bao quanh Trường THPT Phan Đình Phùng đã khoác lên mình diện mạo mới, bởi 30 bức tranh 3D vẽ về Hà Nội xưa cổ kính.
Lạc vào "thiên đường hoa" giữa lòng Hà Nội

Lạc vào "thiên đường hoa" giữa lòng Hà Nội

Được mệnh danh là “thiên đường hoa” nhập ngoại - Mỹ Dung Flowers mang đến vẻ đẹp quý phái, kiêu hãnh, đắm say với hương sắc của các loài hoa.
Trải nghiệm văn hóa “Về miền di sản biển Đà Nẵng”

Trải nghiệm văn hóa “Về miền di sản biển Đà Nẵng”

Ngày hội Di sản văn hóa Đà Nẵng với chủ đề “Về miền di sản biển Đà Nẵng" tôn vinh những giá trị di sản văn hóa biển của thành phố.
Ấn vàng triều Nguyễn đã được chuyển giao từ Pháp về Việt Nam

Ấn vàng triều Nguyễn đã được chuyển giao từ Pháp về Việt Nam

Lễ chuyển giao Ấn vàng triều Nguyễn “Hoàng đế chi bảo” cho Việt Nam đã diễn ra ngày 16 tháng 11 năm 2023, tại Pháp sau hơn 1 năm đàm phán, thương thảo.
Chiêm ngưỡng không gian kiến trúc độc đáo trong tháp nước Hàng Đậu

Chiêm ngưỡng không gian kiến trúc độc đáo trong tháp nước Hàng Đậu

Ngày 17/11, tại Vườn hoa Vạn Xuân (phường Quán Thánh, quận Ba Đình), UBND quận Ba Đình tổ chức Lễ khai mạc Triển lãm “Sắp đặt nước và di sản tháp nước hàng Đậu”
Nhiều hoạt động tôn vinh Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam tại phố cổ Hà Nội

Nhiều hoạt động tôn vinh Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam tại phố cổ Hà Nội

Ngày Di sản văn hóa Việt Nam 23/11 tới đây sẽ diễn ra nhiều hoạt động tôn vinh di sản văn hóa trên địa bàn Hà Nội.
Dự án lấn biển Vịnh Hạ Long: Phát triển nhưng phải đảm bảo yếu tố gốc của di sản

Dự án lấn biển Vịnh Hạ Long: Phát triển nhưng phải đảm bảo yếu tố gốc của di sản

Với quan điểm ủng hộ sự phát triển, nhưng Cục Di sản văn hóa cho rằng phải đảm bảo yếu tố gốc, cảnh quan môi trường sinh thái của di sản.
Hà Nội: Khám phá di sản Nhà máy Xe lửa Gia Lâm trong không gian sáng tạo

Hà Nội: Khám phá di sản Nhà máy Xe lửa Gia Lâm trong không gian sáng tạo

Người dân sẽ lần đầu được trải nghiệm chuyến tàu đặc biệt chặng ngắn với hành trình từ Ga Hà Nội đến Ga Gia Lâm nhằm tham quan Nhà máy xe lửa Gia Lâm.
Linh thiêng đình Chèm - Dòng chảy tinh hoa

Linh thiêng đình Chèm - Dòng chảy tinh hoa

Chương trình nghệ thuật “Linh thiêng đình Chèm-Dòng chảy tinh hoa” sẽ diễn ra lúc 20h ngày 18/11 tại Di tích quốc gia đặc biệt đình Chèm, Q. Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Nghệ sỹ ưu tú Mạnh Tường - phát thanh viên huyền thoại của VTV qua đời

Nghệ sỹ ưu tú Mạnh Tường - phát thanh viên huyền thoại của VTV qua đời

Nghệ sỹ ưu tú Mạnh Tường 1 trong 4 phát thanh viên huyền thoại của VTV và là giọng đọc của "17 khoảnh khắc mùa xuân" qua đời ở tuổi 77.
Nguồn gốc, ý nghĩa của ngày Nhà giáo Việt Nam

Nguồn gốc, ý nghĩa của ngày Nhà giáo Việt Nam

Ngày Nhà giáo Việt Nam được tổ chức hàng năm vào ngày 20/11, nhằm tôn vinh và tri ân những người hoạt động trong ngành giáo dục.
Hà Nội: Tháp nước Hàng Đậu được cải tạo thành không gian nghệ thuật

Hà Nội: Tháp nước Hàng Đậu được cải tạo thành không gian nghệ thuật

Việc cải tạo Tháp nước Hàng Đậu (Hà Nội) thành không gian nghệ thuật và mở cửa cho khách tham quan được nhiều người dân trong khu vực quan tâm.
Thừa Thiên Huế: Bún bò Huế, cơm hến được chứng nhận ẩm thực tiêu biểu Việt Nam

Thừa Thiên Huế: Bún bò Huế, cơm hến được chứng nhận ẩm thực tiêu biểu Việt Nam

Hiệp hội Văn hóa Ẩm thực Việt Nam vừa tổ chức lễ công bố và trao chứng nhận 6 món ẩm thực tiêu biểu tỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn I - 2022.
Đại biểu Quốc hội nói về phim “Đất rừng Phương Nam”: Nếu sai phải cắt bỏ và câu chuyện cộng đồng mạng

Đại biểu Quốc hội nói về phim “Đất rừng Phương Nam”: Nếu sai phải cắt bỏ và câu chuyện cộng đồng mạng

Đại biểu Quốc hội cho rằng việc Bộ trưởng VHTT&DL cho rằng phim "Đất rừng phương Nam" phải sửa chứng tỏ khâu kiểm định chưa cao.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động