Nghề gốm Thanh Hà

Làng gốm Thanh Hà nằm ngay bên bờ sông Thu Bồn hiền hòa, thơ mộng. Trải qua những giai đoạn thăng trầm theo thời gian và lịch sử, làng gốm dường như có lúc bị lãng quên. Thế nhưng, với tâm huyết của những bậc cao niên, tiền bối trong làng, gốm Thanh Hà lại dần dần được phục hồi trong sự phát triển kinh tế và văn hóa du lịch của phố cổ Hội An. Từ đôi bàn tay khéo léo và điêu luyện của những nghệ nhân trong làng, những sản phẩm từ đất nung như bình vôi, bùng binh, bình rượu, những chiếc ấm, chum, vại và cả những con vật gần gũi, thân thương hàng ngày như “lục súc tranh công” cũng ra lò từ đó.

Nghệ nhân làng nghề đang phơi gốm

Gia công chi tiết trên bùng binh

Nguyên liệu làm gốm là đất sét. Người trong làng phải lên huyện Điện Bàn mua chở về ủ đất để giữ độ ẩm, trước khi tạo ra sản phẩm phải nhồi, đánh cho đất “chín” rồi mới mang ra nặn. Để có được những sản phẩm tinh xảo, mỹ thuật đòi hỏi đất phải mịn, phải lọc đất 2 - 3 lần để loại bỏ tạp chất. Sau khi nặn thành sản phẩm, phải mang ra phơi nắng một ngày rồi “làm nguội” để tạo ra những hoa văn, hoạ tiết hoặc tạo những chi tiết tinh xảo, sơn vẽ lên sản phẩm, cuối cùng mới đưa vào lò nung khoảng 24 tiếng. Hiện nay, làng nghề có 33 hộ sản xuất với 80 lao động, trong đó có 5 nghệ nhân ưu tú đều đã 70 - 80 tuổi. Sản phẩm có hai dòng gốm là gốm sành nâu còn gọi là đồ xanh, được nung với độ lửa cao từ 800 đến trên 1.000 độ C; dòng gốm đỏ, còn gọi là đồ đỏ, được nung với nhiệt độ thấp từ 300 độ C trở xuống.

Các cháu học sinh tham quan làng gốm Thanh Hà

Những cụ già bán tò he gốm bên sông Hoài (Hội An)

Đến làng gốm Thanh Hà, du khách không chỉ được tham quan làng nghề, tìm hiểu các công đoạn sản xuất để tạo ra các sản phẩm thủ công truyền thống mà họ còn có thể mua tại chỗ các sản phẩm mình ưa thích với giá “mềm”. Điều đặc biệt, du khách còn được các “nghệ nhân” hướng dẫn tự tay “sáng tác” các sản phẩm theo óc tưởng tượng của mình. Chính vì vậy, làng gốm Thanh Hà vẫn là một trong những điểm du lịch thu hút đông đảo khách ghé thăm mỗi khi đến phố cổ Hội An. Việc được công nhận Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia sẽ giúp việc lưu giữ giá trị làng nghề và phục vụ khách du lịch tốt hơn.