Ngành phân phối Việt Nam: Hợp tác cùng phát triển

Chia sẻ tại Hội thảo Định hướng chính sách hợp tác win - win trong ngành phân phối giữa Việt Nam - Hàn Quốc do Bộ Công Thương Việt Nam và Viện Phát triển cải cách Hàn Quốc (ReDI) diễn ra mới đây, tại Hà Nội, ông Kim Min Seok - Bộ Thương mại, Công nghiệp và Năng lượng Hàn Quốc (MOTIE) - cho biết, cách đây vài năm, sự phát triển của thương mại điện tử, giao hàng trực tuyến đã khiến các kênh bán lẻ hiện đại như siêu thị và chợ truyền thống Hàn Quốc sụt giảm doanh thu. Trước tình hình đó, các cơ quan chức năng đã quyết định hỗ trợ cho sự phát triển của kênh phân phối, đặc biệt là chợ truyền thống.

Hiện đại hoá ngành phân phối là yêu cầu tất yếu

Theo đó, trong bối cảnh chợ truyền thống giảm sức cạnh tranh, các cơ quan chức năng đã có chính sách giúp tăng tính cạnh tranh của chợ truyền thống như: Cải tạo lại cơ sở hạ tầng, bố trí bãi đỗ xe, dành không gian riêng cho lực lượng doanh nhân trẻ, phát hành thẻ ưu đãi mua hàng (voucher) để khuyến khích người tiêu dùng, xây dựng cơ chế tiểu thương tự chủ… "Những chính sách này mang lại hiệu quả cao như doanh thu tăng đều từ năm 2014 đến nay, số lượng khách ghé thăm tăng cao, số gian hàng bỏ trống giảm… Đặc biệt, mô hình khu chợ cá kết hợp với đại siêu thị cũng giúp doanh thu cả hai khu vực này tăng cao" - ông Kim Min Seok chia sẻ.

Những kinh nghiệm của Hàn Quốc có thể là một gợi ý cho sự phát triển của ngành phân phối nước ta. Ông Trần Duy Đông - Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) - thông tin, thị trường bán lẻ Việt Nam được đánh giá là hấp dẫn khi tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng năm 2018 đạt quy mô khoảng 4,4 triệu tỷ đồng (tương đương với 190 tỷ USD), với mức tăng trưởng 11,7% so với năm 2017. Cùng với sự hội tụ của công nghệ vào lĩnh vực bán lẻ, thị trường bán lẻ hiện đại tại Việt Nam ngày càng trở nên cạnh tranh và hấp dẫn hơn với sự xuất hiện những xu hướng mới như bán hàng trực tuyến, bán hàng đa kênh (omni channel)... Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của các kênh bán lẻ hiện đại, bán hàng trực tuyến, các kênh bán lẻ truyền thống nước ta cũng đang phải đối diện với không ít khó khăn. "Bộ Công Thương xác định, tiếp tục đẩy mạnh phát triển, hiện đại hóa ngành phân phối là yêu cầu thiết yếu. Tuy nhiên, cần phát triển cân bằng giữa các kênh hiện đại và truyền thống" - ông Trần Duy Đông chỉ rõ.

Bài học cho Việt Nam

Từ kinh nghiệm của bạn bè quốc tế, trong giai đoạn tới, để ngành phân phối nước ta phát triển mạnh mẽ và hài hòa hơn, ông Trần Duy Đông chỉ rõ, cần giải quyết 4 vấn đề. Thứ nhất, giải quyết sự mâu thuẫn của phân phối hiện đại và phân phối truyền thống. Thứ hai, giải quyết sự phát triển hài hòa giữa sự tham gia ngày càng nhiều của các DN FDI với hàng triệu DN nhỏ và vừa. Thứ ba, phát triển hài hòa giữa kinh doanh trực tuyến và phi trực tuyến. Thứ tư, giải quyết mâu thuẫn cũng như yêu cầu nội tại của nền kinh tế Việt Nam, đó là tổ chức tiêu thụ hàng hóa trong một đất nước phần lớn là nông nghiệp và đi lên từ nông nghiệp. Vai trò của DN cũng cần phải được phát huy mạnh mẽ hơn. Ông Kim Min Seok cho hay, sắp tới, các cơ quan quản lý Hàn Quốc tiếp tục hoàn thiện hạ tầng, dành thêm ngân sách đầu tư cho thiết kế và giúp các khu chợ hoạt động hiệu quả hơn. Đặc biệt, nâng cao tính tự chủ của DN trong sử dụng ngân sách.

"Các chính sách của cơ quan nhà nước dù mạnh đến đâu mà DN không chủ động cũng không hiệu quả. Do vậy, DN cần nỗ lực phát huy năng lực, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để phát huy hiệu quả chính sách hỗ trợ" - ông Kim Min Seok nhấn mạnh.