Ngành logistics Việt Nam: “Miếng bánh” hấp dẫn nhà đầu tư

Đón sự dịch chuyển đầu tư

Ngày 11/5, nhằm cung cấp thông tin cho các nhà báo về thực trạng dịch vụ logistics tại Việt Nam, đặc biệt là những cải thiện trong thời gian gần đây, Bộ Công Thương đã tổ chức đoàn khảo sát các trung tâm logistics tại thành phố Hải Phòng và Hà Nội. Điểm đến đầu tiên của hành trình là Khu Công nghiệp Đình Vũ, Hải Phòng. Chỉ cách đây khoảng 5 năm, “bán đảo” Đình Vũ còn hoang sơ với bạt ngàn lau lách nhưng hiện nay đã hoàn toàn thay đổi trở thành khu logistics và là điểm sáng đầu tư của thành phố Hải Phòng.

Ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (thứ hai từ trái qua) cùng đoàn công tác khảo sát trung tâm logistics tại thành phố Hải Phòng

Trực tiếp dẫn chúng tôi đi tham quan toàn khu công nghiệp Nam Đình Vũ và cảng Nam Đình Vũ, ông Nguyễn Thành Phương, Tổng Giám đốc Tập đoàn Sao Đỏ - chủ đầu tư nơi đây cho biết, chúng tôi đầu tư trong khá nhiều lĩnh vực, nhưng lĩnh vực chủ đạo là phát triển về khu công nghiệp và trong thời điểm hiện nay, đơn vị đang đầu tư phát triển lĩnh vực mới là cảng biển và logistics. Hiện chúng tôi đang đầu tư vào khu công nghiệp Nam Đình Vũ - một khu công nghiệp khá lớn của Hải Phòng, với quy mô 1.329 ha. Đây là khu công nghiệp tổng hợp và hiện nay đang được các nhà đầu tư đánh giá là có nhiều lợi thế trong thu hút đầu tư.

Cảng Nam Đình Vũ là cảng có khả năng tiếp nhận tàu lớn nhất khu vực Hải Phòng

Trong khu công nghiệp này, có nhiều phân khu, đặc biệt có phân khu về cảng biển và logistics. Việc này theo đúng định hướng phát triển của thành phố Hải Phòng đó là biến Hải Phòng thành trung tâm hàng hải logistics của cả phía Bắc. “Khu công nghiệp Nam Đình Vũ và đặc biệt là cảng Nam Đình Vũ nằm ở vị trí rất thuận lợi, đủ điều kiện hình thành một trung tâm logistics lớn tại Hải Phòng” - ông Nguyễn Thành Phương nói và cho rằng, việc phát triển logistics là xu hướng tất yếu trên toàn thế giới và hiện nay, tại Việt Nam, dư địa để phát triển ngành này rất lớn, bởi vì, hạ tầng logistics còn yếu và chi phí logistics cho lĩnh vực vận tải hàng hóa còn lớn. Do đó, doanh nghiệp có nhiều dư địa để đầu tư phát triển lĩnh vực này.

Cảng Nam Đình Vũ được trang bị 4 cẩu bờ QC, 6 cẩu giàn RTG và 4 xe nâng trong bãi cảng

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Nguyễn Mạnh Hà, Giám đốc Công ty Cổ phần Cảng Nam Đình Vũ cho hay, dù mới đi vào khai thác từ tháng 2/2018, nhưng sau 10 tháng đi vào khai thác, cảng đã đón khoảng 200 chuyến tàu lớn nhỏ, đi các tuyến quốc tế như đi Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, Hồng Kông, Thượng Hải… với sản lượng hàng hóa thông quan đạt khoảng 200.000 TEU. “Cảng Nam Đình Vũ là một trong những cảng có cơ sở hạ tầng hiện đại nhất khu vực Hải Phòng hiện nay về quy mô, trang thiết bị xếp dỡ tuyến tiền phương cũng như hậu phương và hệ thống kho bãi” - ông Nguyễn Mạnh Hà khẳng định.

Cảng Nam Đình Vũ được đầu tư bởi Tập đoàn Sao Đỏ

Là doanh nghiệp cung cấp dịch vụ logistics tại Khu Công nghiệp Đình Vũ, ông Piyush Rathore, Tổng Giám đốc Công ty CP Transworld QBV ICD chia sẻ, tôi thấy thị trường logistics ở miền Nam đã đến độ bão hòa, trong khi công ty chúng tôi nhìn thấy một tương lai phát triển rất tươi sáng ở thị trường miền Bắc. Đặc biệt, khu vực miền Bắc có vị trí thuận lợi giáp với biên giới Trung Quốc, trong khi việc giao thương hàng hóa giữa Việt Nam và Trung Quốc ngày càng phát triển và mở rộng. Theo đó, ngành logistics sẽ có sự phát triển vượt bậc trong tương lai. Thế mạnh công ty của chúng tôi là giúp công ty đối tác giảm thiểu tối đa chi phí để gia tăng lợi nhuận cho họ.

Hóa giải “điểm nghẽn”

Logistics đóng góp quan trọng vào quá trình phân phối hàng hoá từ nơi sản xuất đến người tiêu dùng và là cầu nối thương mại toàn cầu. Hoạt động logistics ngày nay không chỉ gắn liền với hoạt động kho vận, giao nhận vận tải, mà còn lên kế hoạch, sắp xếp dòng chảy nguyên, vật liệu từ nhà cung ứng đến nhà sản xuất, sau đó luân chuyển hàng hóa từ khâu sản xuất đến người tiêu dùng cuối cùng, tạo nên sự liên thông trong toàn xã hội theo những phương án tối ưu hóa, giảm chi phí luân chuyển và lưu kho.

Công ty CP Transworld QBV ICD có tổng diện tích 20 ha toàn bãi, trong đó có 87.000 m2 khu vực tác nghiệp container, 7.500 m2 kho ngoại quan và kho tổng hợp, 1.500 m2 kho hàng lạnh

Trước vấn đề này, ông Nguyễn Tương, Phó Tổng thư ký Hiệp hội doanh nghiệp logistics Việt Nam cho rằng, ngành dịch vụ logistics trong những năm vừa qua, được sự quan tâm của Chính phủ và các bộ, ngành có liên quan, đặc biệt là Bộ Công Thương, nên ngành logistics có tốc độ tăng trưởng rất nhanh trong thời gian qua. Theo báo cáo điều tra về chỉ số hoạt động logistics (LPI) năm 2018 của Ngân hàng thế giới (WB) công bố, Việt Nam được xếp hạng 39/160 nước điều tra, tăng 25 bậc so với xếp hạng 64 năm 2016. Hiện chúng ta đang phấn đấu tiếp tục tăng lên 5 - 10 bậc, tức là ở thứ hạng 30, ngang bằng với các nước phát triển.

“Tuy nhiên, khó khăn, hạn chế lớn nhất của ngành logistics hiện nay là vấn đề kết cấu hạ tầng phục vụ cho ngành logistics. Mặc dù, trong những năm vừa qua đã có sự phát triển rất mạnh mẽ, nhưng còn nhiều khâu về vận chuyển hàng hóa bằng đường bộ, đường sông và đường sắt còn khó khăn” - ông Nguyễn Tương nhấn mạnh.

Công ty CP Transworld QBV ICD cung cấp dịch vụ logistics

Từ góc độ của Bộ Công Thương, ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu khẳng định, nếu cách đây, 3, 4 năm chúng ta còn ít nghe tới câu chuyện logistics nhưng hiện nay, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành rất quan tâm đến vấn đề này và đã thể hiện thành các văn bản pháp luật như Quyết định số 200/QĐ-TTg về việc phê duyệt Kế hoạch hành động nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ logistics Việt Nam đến năm 2025. Theo đó, trong thời gian vừa qua, ngành dịch vụ logistics Việt Nam đã có những bước phát triển nhanh và mạnh với tốc độ phát triển lên đến 13 - 15% và là một trong những ngành có tiềm năng rất lớn đối với nền kinh tế.

Song, ông Trần Thanh Hải cũng thừa nhận, thực trạng ngành logistics hiện nay còn có một số “điểm nghẽn”. Trước hết, là vấn đề hạ tầng, mặc dù chúng ta đã có cải tiến nhiều về hạ tầng cho logistics, đặc biệt là về hạ tầng đường bộ, hàng không, tuy nhiên, còn thiếu sự kết nối giữa các phương tiện, các hình thức giao thông vận tải. Bên cạnh đó, chi phí logistics trong lĩnh vực về vận chuyển hiện nay còn khá cao, do hiện nay khối lượng lớn hàng hóa của chúng ta vận chuyển bằng đường bộ và đường bộ là hình thức vận chuyển cũng chi phí tính trên tấn/km cao. Việc cắt giảm chi phí logistics hiện nay còn rất khó khăn, khi chúng ta chưa khai thác và đẩy mạnh được các phương tiện đường thủy, đường sắt.

Trung tâm phân loại hàng hóa của Lazada

Tuy nhiên, tại Trung tâm logistics Hateco, trong đó có trung tâm phân loại hàng hóa của Lazada, tại Khu Công nghiệp Sài Đồng, Hà Nội đang có những nỗ lực để phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh cho ngành logistics Việt Nam. Ông Đinh Duy Linh - Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn Hateco bày tỏ, Trung tâm logistics Hateco có diện tích gần 13 ha và chúng tôi đang tập trung làm trung tâm logistics theo hướng hiện đại, áp dụng công nghệ 4.0 nhằm giảm chi phí cho logistics. Mục tiêu chúng tôi đặt ra là trung tâm logistics tích hợp, đặc biệt là trong ngành thương mại điện tử và chuyển phát nhanh. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng kêu gọi các doanh nghiệp có hàng hóa thông quan xuất nhập khẩu, có thể đưa hàng đến trung tâm thực hiện các dịch vụ hải quan tại đây.