Năng lượng châu Âu lộ rõ điểm yếu trong cơn khủng hoảng Biển Đỏ

Giá dầu diesel tăng phản ánh mối lo ngại của các thương nhân rằng tình hình bất ổn ở Biển Đỏ sẽ làm tăng chi phí nhiên liệu cho người tiêu dùng và làm gián đoạn nguồn cung quan trọng từ châu Á đến EU, một trong những nhà nhập khẩu các sản phẩm dầu mỏ tinh chế lớn nhất thế giới.

Ảnh minh họa. Nguồn TEF

Giá dầu diesel kỳ hạn, chuẩn mực toàn cầu, đã tăng 15% chỉ sau hơn một tháng lên 845 USD/tấn. Kể từ khi các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với dầu thô và các sản phẩm tinh chế của Nga có hiệu lực vào năm 2022, EU đã phụ thuộc rất nhiều vào nhập khẩu từ châu Á và Mỹ.

Tuy nhiên, do nhiều tàu chở dầu hiện đang tránh tuyến đường Biển Đỏ, việc vận chuyển dầu diesel đến EU từ châu Á đã trở nên đắt đỏ hơn do giá cước vận chuyển và bảo hiểm tăng vọt và các tàu đang thực hiện các chuyến đi dài hơn quanh Mũi Hảo Vọng ở châu Phi. Trong khi đó, việc bảo trì nhà máy lọc dầu ở Mỹ sẽ tiếp tục cắt giảm nguồn cung trên Đại Tây Dương và đẩy giá dầu kỳ hạn cũng như giá bán lẻ tăng cao hơn, các chuyên gia cảnh báo.

Natalia Losada, nhà phân tích sản phẩm dầu tại Energy Aspects, cho biết điều này sẽ khiến châu Âu phụ thuộc nhiều hơn vào các thùng dầu ở phía đông Suez và đó là lý do tại sao sự gián đoạn vận chuyển ở Biển Đỏ sẽ có ảnh hưởng rất lớn. Số dư dầu diesel ở châu Âu sẽ thắt chặt hơn trong những tháng tới và điều này sẽ khiến chênh lệch thời gian và giá bán lẻ tăng lên. Các nước EU chủ yếu sử dụng động cơ diesel, được sử dụng trong vận chuyển hàng hóa và hàng không, cũng như để sưởi ấm trong nhà. Giá tăng mạnh sẽ gây thêm áp lực cho các nền kinh tế vốn đang gặp khó khăn của khối, vốn trước đây phụ thuộc vào nhập khẩu dầu diesel của Nga cho đến khi bị cấm.

Trước khi chiến tranh bùng nổ ở Gaza, Trung Đông chiếm khoảng 60% tổng nguồn cung dầu diesel của EU, hiện đã giảm xuống còn khoảng 1/3. Cuộc khủng hoảng Biển Đỏ diễn ra cùng lúc với sự sụt giảm lượng tồn kho dầu diesel tại khu vực lưu trữ Amsterdam-Rotterdam-Antwerp (ARA), khiến châu Âu càng dễ bị gián đoạn nguồn cung hơn. Chuỗi cung ứng dầu diesel của châu Âu đang phải đối mặt với những thách thức đáng kể do chi phí vận chuyển tăng cao, chủ yếu do tình trạng hỗn loạn đang diễn ra ở Biển Đỏ.

Sự gián đoạn này đã khiến giá nhiên liệu tăng mạnh, gây áp lực lên an ninh năng lượng và ổn định kinh tế của khu vực. Biển Đỏ, tuyến đường thủy quan trọng đối với thương mại toàn cầu, đã chứng kiến một loạt cuộc tấn công của phiến quân Houthi nhằm vào các tàu buôn, dẫn đến mối lo ngại về an ninh ngày càng tăng và phí bảo hiểm cho các tàu đi qua khu vực cũng tăng lên. Điều này đã làm tăng đáng kể chi phí thuê tàu chở dầu lớn để vận chuyển dầu diesel từ Trung Đông đến Tây Bắc Âu, với mức giá hàng ngày lên tới 117.000 USD.

Chi phí vận chuyển leo thang đã góp phần làm tăng lợi nhuận từ dầu diesel, phản ánh giá dầu diesel cao hơn so với dầu thô. Châu Âu, nơi có cơ cấu thiếu nhiên liệu diesel và phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu, đặc biệt bị ảnh hưởng bởi tình trạng này. Khi chi phí vận chuyển hàng hóa tăng, giá nhiên liệu của châu Âu cần phải tăng so với các khu vực khác để bù đắp chi phí bổ sung khi nhập khẩu thùng dầu từ các nhà cung cấp ở xa.

Hơn nữa, sự gia tăng chi phí vận chuyển gần đây đã làm trầm trọng thêm sự chênh lệch giá Đông - Tây, chênh lệch giá giữa dầu diesel ở châu Âu và châu Á. Bất chấp giá dầu diesel ở châu Âu cao hơn, cước phí vận chuyển đắt hơn khiến các nhà xuất khẩu ở Vịnh Trung Đông và Ấn Độ gửi hàng đến châu Âu là không kinh tế. Điều này đã dẫn đến sự thay đổi đáng kể trong dòng chảy thương mại, khiến những thùng dầu này được chuyển hướng sang các thị trường khác.

Điều quan trọng cần lưu ý là lợi nhuận diesel của châu Âu bị ảnh hưởng bởi sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm cả việc ngừng hoạt động của nhà máy lọc dầu và hoạt động kinh tế. Khu vực này cũng nhập khẩu dầu diesel từ Bờ Vịnh nước Mỹ, nhưng chi phí vận chuyển qua Đại Tây Dương, mặc dù trên các tàu nhỏ hơn, lại không có mức tăng đột biến tương tự.

Chi phí vận chuyển tăng cao do tình trạng hỗn loạn ở Biển Đỏ đã tạo ra tình huống khó khăn cho chuỗi cung ứng dầu diesel của châu Âu, dẫn đến giá nhiên liệu cao hơn và khả năng gián đoạn nguồn cung năng lượng. Trong khi khu vực này có nguồn nhập khẩu dầu diesel đa dạng, chi phí vận chuyển hàng hóa tăng đã gây căng thẳng cho chuỗi cung ứng và tác động đến biến động giá dầu diesel ở châu Âu.

Do tình hình ở Biển Đỏ vẫn chưa ổn định nên các bên liên quan trong lĩnh vực năng lượng sẽ cần phải thích ứng và tìm ra các giải pháp sáng tạo để giảm thiểu tác động của những gián đoạn này đối với an ninh năng lượng và ổn định kinh tế của châu Âu.

Tình trạng hỗn loạn ở Biển Đỏ đã tạo ra một tình huống đầy thách thức cho chuỗi cung ứng dầu diesel của châu Âu, dẫn đến giá nhiên liệu cao hơn và khả năng gián đoạn nguồn cung năng lượng. Chi phí vận chuyển hàng hóa tăng đã gây căng thẳng cho chuỗi cung ứng, ảnh hưởng đến biến động giá dầu diesel ở châu Âu. Các bên liên quan trong lĩnh vực năng lượng cần thích ứng và tìm ra các giải pháp sáng tạo để giảm thiểu tác động của những gián đoạn này đối với an ninh năng lượng và ổn định kinh tế của châu Âu.

Sự gián đoạn kéo dài của chuỗi cung ứng Biển Đỏ có thể gây ra những tác động lâu dài đối với an ninh năng lượng của châu Âu. Sự phụ thuộc vào nhập khẩu dầu diesel và những thách thức trong việc tìm nguồn cung ứng thay thế có thể dẫn đến tăng chi phí năng lượng và tiềm ẩn tình trạng thiếu nguồn cung.

Điều quan trọng đối với châu Âu là tìm kiếm các tuyến cung cấp thay thế, đầu tư vào các biện pháp tiết kiệm năng lượng và đa dạng hóa cơ cấu năng lượng để giảm tác động của những gián đoạn như vậy trong tương lai.