Nâng khả năng cạnh tranh ngành hàng cà phê, hồ tiêu

Ảnh minh họa

Ông Nguyễn Viết Vinh - Tổng thư ký Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam - cho hay, hiện tỷ lệ cà phê chế biến sâu vẫn còn rất khiêm tốn, chưa đến 10% sản lượng cà phê cả nước. Nếu bổ sung 32.000 tấn cà phê chế biến của Nhà máy cà phê hòa tan Tín Nghĩa trong năm 2017 thì tỷ lệ cà phê chế biến sâu của Việt Nam cũng mới chỉ đạt 12%. Tương tự, ngành hàng hồ tiêu cũng chủ yếu XK sản phẩm thô, chưa chuyển sang các sản phẩm được chế biến với chất lượng cao để XK. Bà Nguyễn Mai Oanh- Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam- nhận định, bất cập lớn nhất của ngành hồ tiêu hiện nay là chưa có bộ giống chuẩn. Bên cạnh đó, ngành đang phải đối mặt với tình trạng phát triển nóng, qua đó phát sinh rủi ro về giá.

Phát biểu tại buổi làm việc với đại diện hiệp hội ngành hàng cà phê và hồ tiêu diễn ra mới đây, ông Lê Quốc Doanh - Thứ trưởng Bộ NN&PTNT - nhận định, mặc dù cà phê và hồ tiêu là những cây trồng chủ lực đem lại giá trị kim ngạch XK tỷ USD, nhưng mối liên kết giữa DN và nông dân trong sản xuất, chế biến vẫn lỏng lẻo, chưa thực sự gắn kết thành chuỗi nhằm tạo ra giá trị kinh tế, sức cạnh tranh cũng như nâng cao chất lượng sản phẩm XK.

Theo ông Nguyễn Viết Vinh, liên kết giữa DN với nông dân đang có nhiều trở ngại. Việc mua bán cà phê qua thương lái có rất nhiều rủi ro về chất lượng nhưng các DN lớn đều cho rằng không làm thế nào để thoát ra khỏi thương lái, trung gian, các đại lý được. Một nhược điểm nữa là mặc dù đã có tiêu chuẩn về cà phê XK, nhưng hiện các DN chỉ bán theo “thỏa thuận” về độ ẩm, hạt vỡ, tạo chất bao nhiêu % là chính, số tuân thủ theo tiêu chuẩn chỉ khoảng 1%. Điều này khiến cà phê của Việt Nam bị trả giá thấp. Chính vì thế, theo ông Vinh, một trong những vấn đề trọng tâm của Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam trong những năm tới là thúc đẩy chế biến và tiêu dùng cà phê ở trong nước. Để thúc đẩy liên kết DN - nông dân, bà Oanh cho rằng, cần xây dựng và thúc đẩy hình thành các mô hình liên kết giữa DN và nông dân trong sản xuất, chế biến hồ tiêu an toàn và nên truy xuất nguồn gốc sản phẩm để bảo vệ uy tín và thương hiệu.

Thứ trưởng Lê Quốc Doanh đã giao Cục Bảo vệ thực vật phối hợp với Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam xây dựng các mô hình liên kết, hợp tác tốt giữa DN và nông dân về sản xuất an toàn và sau đó nhân rộng.