Năm 2025: Năm chuyển mình của thị trường điện

Năm 2025 được đánh giá là mốc quan trọng trong tiến trình chuyển đổi sang thị trường điện cạnh tranh toàn diện tại Việt Nam. Trước bối cảnh này, Cục Điều tiết Điện lực (ĐTĐL) đã và đang thực hiện nhiều nhiệm vụ trọng tâm, từ hoàn thiện khung pháp lý đến nâng cao hiệu quả điều hành hệ thống điện quốc gia nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững, đáp ứng nhu cầu phụ tải ngày càng tăng cao.

Khung pháp lý: Xương sống của thị trường điện cạnh tranh

Theo ông Trần Việt Hòa - Cục trưởng Cục ĐTĐL, năm 2025 đánh dấu sự chuyển mình mạnh mẽ khi quốc gia chính thức bước vào giai đoạn phát triển thị trường điện cạnh tranh toàn diện. Trong bối cảnh đó, Cục sẽ tiếp tục rà soát và hoàn thiện các quy định pháp lý để đảm bảo tính phù hợp với thực tiễn. Cụ thể, Cục đã tập trung xây dựng và trình lãnh đạo Bộ Công Thương ban hành nhiều văn bản pháp luật quan trọng, bao gồm các nghị định, quyết định và thông tư nhằm hỗ trợ quá trình điều tiết hiệu quả.

Năm 2025 được đánh giá là cột mốc quan trọng trong tiến trình chuyển đổi sang thị trường điện cạnh tranh toàn diện tại Việt Nam. Ảnh: TTXVN

Hiện tại, thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Bộ, Cục ĐTĐL đã phối hợp với Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và Thị trường điện Quốc gia (NSMO) tổ chức xây dựng, thẩm định và trình Bộ Công Thương ban hành Quyết định số 3047/QĐ-BCT ngày 15/11/2024 về việc phê duyệt Kế hoạch cung cấp điện và vận hành hệ thống điện năm 2025 (được điều chỉnh bằng Quyết định số 3300/QĐ-BCT ngày 15/12/2024 về việc phê duyệt điều chỉnh kế hoạch cung cấp điện và vận hành hệ thống điện năm 2025), theo đó, tổng điện năng sản xuất và nhập khẩu toàn hệ thống năm 2025 dự kiến đạt 347,5 tỷ kWh, cao hơn 12,5% so với năm 2024.

Thực hiện nhiệm vụ được giao tại Quyết định số 3047, Quyết định số 3300, Cục ĐTĐL đã có báo cáo Bộ trưởng Bộ Công Thương tại Tờ trình số 68/TTr-ĐTĐL về kế hoạch tổ chức các đoàn công tác của Bộ Công Thương làm việc về công tác chuẩn bị bảo đảm cung ứng điện phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân trong năm 2025, đặc biệt là trong các tháng cao điểm mùa khô.

Theo đó, Cục ĐTĐL dự kiến tổ chức các đoàn công tác làm việc với Tổng công ty Điện lực miền Bắc, Tổng công ty Điện lực Thành phố Hà Nội, Chi nhánh NSMO - Trung tâm Điều độ hệ thống điện miền Bắc (NSO), Chi nhánh NSMO - Trung tâm Điều độ Hệ thống điện miền Nam (SSO), Công ty Truyền tải điện 1, Tổng công ty Điện lực miền Nam, Công ty Truyền tải điện 4 về các nội dung như: Công tác lập kế hoạch, xây dựng phương thức vận hành và triển khai thực hiện kế hoạch cung cấp điện và vận hành hệ thống điện 2025; rà soát công tác phối hợp của các đơn vị phân phối điện, đơn vị điều độ và vận hành hệ thống điện với các đơn vị liên quan để đảm bảo cung ứng điện trong năm 2025; các nội dung khác có liên quan để đảm bảo cung cấp điện trong năm 2025.

Trong năm nay, công tác điều hành giá điện tiếp tục là nhiệm vụ trọng tâm của Cục. Cục ĐTĐL chủ trương, tiếp tục thực hiện tốt công tác điều hành giá điện năm 2025; thẩm định, trình lãnh đạo Bộ ban hành các loại giá, khung giá năm 2025 bao gồm: Biểu giá chi phí tránh được, khung giá các loại hình phát điện, khung giá bán buôn điện cho các tổng công ty điện lực, giá truyền tải điện, giá dịch vụ phụ trợ, năm 2025; giá điều độ vận hành hệ thống điện và giá điều hành giao dịch thị trường điện lực và kiểm tra phương án giá điện các nhà máy điện.

Đảm bảo vận hành thị trường bán buôn điện cạnh tranh hiệu quả

Song song đó, thực hiện quy định tại Thông tư số 21/2024/TT-BCT ngày 10/10/2024 của Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định về vận hành thị trường điện bán buôn điện cạnh tranh. Cục ĐTĐL đã xem xét đề xuất của NSMO và ý kiến góp ý của các đơn vị liên quan, thực hiện thẩm định Kế hoạch vận hành thị trường bán buôn điện cạnh tranh năm 2025 và tham mưu cho lãnh đạo Bộ.

Theo đó, ngày 27/12/2024, Bộ Công Thương ban hành Quyết định số 3621/QĐ-BCT của Bộ trưởng Bộ Công Thương phê duyệt Kế hoạch vận hành thị trường bán buôn điện cạnh tranh năm 2025 trên cơ sở đảm bảo hài hòa lợi ích giữa các đơn vị tham gia thị trường điện, tạo động lực và nguồn lực phục vụ công tác chuẩn bị nhiên liệu của các nhà máy điện tham gia thị trường điện để góp phần đáp ứng an ninh cung cấp điện trong bối cảnh năm 2025 nhu cầu phụ tải được dự báo tăng cao.

Trong công tác hoàn thiện chính sách, Cục ĐTĐL rà soát các quy định liên quan đến vận hành thị trường bán buôn điện cạnh tranh để kịp thời ban hành đồng bộ với tiến độ có hiệu lực của Luật Điện lực năm 2024; tiếp tục hoàn thiện đề án Tái cơ cấu điện phục vụ thị trường bán lẻ cạnh tranh báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Đây là điều kiện tiên quyết để triển khai thị trường bán lẻ điện cạnh tranh; xây dựng kế hoạch để rà soát, đánh giá toàn diện để có thể điều chỉnh lội trình phát triển, thiết kế và các quy định của thị trường điện cạnh tranh.

Đồng thời, đơn vị cũng giám sát vận hành thị trường điện, kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh, các vướng mắc, kiến nghị của các đơn vị tham gia thị trường điện; theo dõi, phối hợp với các bên liên quan trình hoặc thực hiện các đề án, đặc biệt là Hồ sơ đề nghị xây dựng nghị định quy định về cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện từ năng lượng tái tạo với khách hàng sử dụng điện lớn (DPPA).

Về công tác hợp tác quốc tế, quản lý dự án và nghiên cứu khoa học, Cục ĐTĐL tiếp tục thực hiện các hợp tác quốc tế mà Cục là đầu mối thực hiện như các hợp tác GMS-ETTF, AERN, JUMPP; EU, VEPG (TWG3), Úc và các hợp tác mà Cục đang là thành viên phối hợp với Cục Điện lực triển khai như JETP và AZEC - Nhật bản; hợp tác ASEAN (SOME, AMEM); tiếp tục thực hiện các dự án hỗ trợ kỹ thuật như DEPP3, VLEEP2, TEV và dự án sử dụng nguồn vốn vay DPL1, 2, 3, Chương trình chuyển đổi năng lượng bền vững Việt Nam - EU; tiếp tục triển khai các hoạt động trong khuôn khổ hợp tác với Đại sứ quán Úc theo MOU đã ký giữa Cục ĐTĐL và Đại sứ quán Úc và chuẩn bị xây dựng Văn kiện Dự án phát triển về chuyển đổi năng lượng trong khuôn khổ Chiến lược và Khung triển khai Đối tác tăng trưởng kinh tế Úc - Việt Nam (Aus4Growth).

Kiện toàn các công tác quản lý liên quan

Cùng với đó, công tác truyền thông sẽ tiếp tục được đẩy mạnh công tác truyền thông chính sách, qua đó góp phần đáng kể tạo đồng thuận xã hội đối với các chủ trương, chính sách, pháp luật trong lĩnh vực điện lực. Vận hành, quản lý, nâng cao chất lượng, khai thác hiệu quả trang thông tin điện tử của Cục (www.erav.vn).

Về cấp giấy phép hoạt động điện lực, đơn vị tiếp tục xử lý các hồ sơ đề nghị cấp giấy phép hoạt động điện lực, đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật hiện hành.

Tham mưu cùng bộ phận quản lý kỹ thuật Cổng dịch vụ công của Bộ để rà soát, chỉnh sửa nội dung về chuyên mục Cấp giấy phép hoạt động điện lực phù hợp với các quy định mới của Luật Điện lực năm 2024 và Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết một số điều Luật Điện lực về giấy phép hoạt động điện lực (đang xây dựng) dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/2/2025.

Về công tác thanh tra, kiểm tra, theo dõi thi hành pháp luật, đơn vị sẽ căn cứ kế hoạch đăng ký thanh tra, kiểm tra của năm 2025 và các quyết định của Bộ trưởng Bộ Công Thương về ban hành kế hoạch thanh tra, kiểm tra năm 2025, Cục ĐTĐL sẽ tiếp tục thực hiện thanh tra, kiểm tra, theo dõi thi hành pháp luật theo đúng tiến độ đã đăng ký.