Mặt trái của thương mại điện tử và những giải pháp ngăn chặn để phát triển một cách lành mạnh

Bên cạnh những lợi ích to lớn, Thương mại điện tử tại Việt Nam cũng bộc lộ nhiều tồn tại cần khắc phục để phát triển lành mạnh, bền vững.
Bộ Công Thương triển khai 5 giải pháp đưa thương mại điện tử “bứt tốc” Thu thuế qua sàn thương mại điện tử: Hành trình gian nan

Theo Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), qua điều tra, khảo sát của Bộ Công Thương, doanh thu thương mại điện tử bán lẻ tại Việt Nam năm 2022 ước tính tăng trưởng 20% so với năm 2021, đạt 16,4 tỉ USD, chiếm 7,5% doanh thu bán lẻ hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng cả nước.

Số lượng người tiêu dùng tham gia mua sắm trực tuyến trên 54,6 triệu người, giá trị mua sắm trực tuyến của một người đạt gần 270 USD/năm. 6 tháng đầu năm 2023, doanh số thương mại điện tử bán lẻ Việt Nam ước đạt 10,3 tỉ USD, tăng khoảng 25% so với cùng kỳ, chiếm 7,7% doanh thu hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng cả nước.

Mặt trái của thương mại điện tử và những giải pháp ngăn chặn để phát triển một cách lành mạnh
Ảnh minh họa

Nhiều hình thức bán hàng qua mạng đã xuất hiện như bán qua facebook, zalo, … Việc bán hàng đa dạng bằng nhiều hình thức đã góp phần tích cực vào thúc đẩy sản xuất và tiêu thụ hàng hóa nhất là hàng hóa của Việt Nam sản xuất. Tuy tăng trưởng nhanh, mạnh và mang lại nhiều lợi thế cho người tiêu dùng lẫn doanh nghiệp, nhưng theo Ban chỉ đạo 389 Quốc gia, thương mại điện tử có mặt trái của nó. Đó là tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ được rao bán tràn lan trên các sàn, các trang mạng xã hội ngày càng nhiều.

Người tiêu dùng đôi lúc quá tin vào các quảng cáo tiếp thị không đúng mức, chỉ vì lợi nhuận của một bộ phận tổ chức cá nhân kinh doanh trên mạng đã bị thiệt hại về những hành động sai trái, lừa dối khách hàng bằng nhiều thủ đoạn. "Đây là vấn đề nhức nhối của xã hội, ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng, môi trường đầu tư kinh doanh, gây thất thu ngân sách".

Năm 2022, các lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 139.758 vụ việc vi phạm (tăng 1,17% so với cùng kỳ năm 2021). Trong đó, các đơn vị và địa phương phát hiện, bắt giữ 3.692 vụ sản xuất, mua bán, vận chuyển hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ (tăng 56,51% so với cùng kỳ năm 2021).

Trong 6 tháng đầu năm 2023, có 66.049 vụ việc vi phạm (tăng 22,1% so với cùng kỳ năm 2022). Trong đó, có 2.219 vụ mua bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu (giảm 9,72% so với cùng kỳ); 61.057 vụ gian lận thương mại, gian lận về thuế (tăng 20,55% so với cùng kỳ); 2.773 vụ hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ (tăng 174,01% so với cùng kỳ); thu nộp ngân sách nhà nước hơn 6.560,609 tỉ đồng (tăng 76,23% so với cùng kỳ); khởi tố hình sự 1.166 vụ/1.610 đối tượng.

Tuy vậy, kết quả trên chưa phản ánh hết được tình hình thực tế. Ban chỉ đạo 389 Quốc gia nhấn mạnh: Tình trạng kinh doanh hàng giả, hàng nhái, xâm phạm sở hữu trí tuệ… trên nền tảng thương mại điện tử còn tiềm ẩn phức tạp. Trước tình hình được coi là khá nghiêm trọng trên, rõ ràng các cơ quan quản lý nhà nước về thương mại nội địa, cần có những giải pháp hữu hiệu nhằm ngăn chặn sớm những hành vi buôn bán phi đạo đức, trái với lương tâm, xã hội vi phạm quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng.

Trong thời gian tới, cần có những giải pháp cơ bản sau: Về phía các cơ quan quản lý chuyên ngành như: Ban chỉ đạo 389 quốc gia, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Tổng cục Quản lý thị trường thuộc Bộ Công Thương. Công an kinh tế, Bộ Thông tin và Truyền thông, … cần rà soát các văn bản quy định về hành nghề thương mại thông qua các nền tảng số, để bổ sung hoặc thay mới các quy định nhằm quản lý lĩnh vực này được chặt chẽ, minh bạch và kỉ cương hơn. Tổ chức điều tra nắm tình hình và kịp thời xử lý các vi phạm nhất là các tổ chức kinh doanh lớn.

Về các địa phương sở tại, mọi hoạt động của tổ chức cá nhân kinh doanh trên địa bàn phải được nắm vững ngay tại cơ sở để phối hợp các ngành, các cấp kịp thời xử lý những vi phạm ngay từ khi mới phát sinh. Bảo vệ các doanh nghiệp làm ăn chân chính, nghiêm túc.

Về phía các hiệp hội có liên quan đến thương mại điện tử như: Hiệp hội bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam, Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa, … cần chủ động nắm vững hoạt động của các hội viên trong lĩnh vực này để kịp thời uốn nắn, chấn chỉnh và xử lý những vi phạm trong phạm vi điều lệ của mình.

Cuối cùng là công tác phối hợp và tổ chức thực hiện của các cấp, các ngành có liên quan đến hoạt động này sao cho nhịp nhàng, ăn khớp, hiệu quả nhằm góp phần ngăn chặn những mặt trái của hoạt động thương mại đang có tốc độ phát triển mạnh mẽ như hiện nay nhằm lành mạnh hóa quan hệ mua bán trên thị trường, bảo vệ doanh nghiệp chân chính và quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng trong năm 2023 và những năm tiếp theo.

Chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: thương mại điện tử

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Chính sách phòng vệ thương mại tạo động lực cho ngành mía đường phát triển

Chính sách phòng vệ thương mại tạo động lực cho ngành mía đường phát triển

Hiện nay, công cụ phòng vệ thương mại đang phát huy rất tốt hiệu quả trong việc bảo vệ lợi ích chính đáng của ngành mía đường trong nước.
Doanh nghiệp Việt Nam đã phản ứng nhanh hơn trước các vụ kiện phòng vệ thương mại

Doanh nghiệp Việt Nam đã phản ứng nhanh hơn trước các vụ kiện phòng vệ thương mại

Đến nay, các doanh nghiệp, ngành hàng Việt Nam đã có cơ hội cọ xát với các vụ kiện phòng vệ thương mại nên phản ứng nhanh và kịp thời hơn.
Nghị định 80/2023/NĐ-CP tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu

Nghị định 80/2023/NĐ-CP tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu

Phải có hóa đơn điện tử kết nối với cơ quan thuế, khi đó, tính công khai minh bạch của thị trường sẽ được rõ ràng, Nghị định 80/2023/NĐ-CP sẽ thực thi hiệu quả.
Ngành nhôm tránh bị động, bất ngờ trước các vụ kiện lẩn tránh phòng vệ thương mại

Ngành nhôm tránh bị động, bất ngờ trước các vụ kiện lẩn tránh phòng vệ thương mại

Ngành nhôm đang đối diện với nhiều vụ điều tra chống lẩn tránh phòng vệ thương mại, vì thế cần sự chủ động ứng phó nhằm tránh các thiệt hại.
Nghị định 80/2023/NĐ-CP: Bước tiến mới trong quản lý kinh doanh xăng dầu

Nghị định 80/2023/NĐ-CP: Bước tiến mới trong quản lý kinh doanh xăng dầu

Theo chuyên gia, Nghị định 80 được kỳ vọng vừa giúp tăng tính pháp chế, tăng chế tài hành chính vừa làm tăng cơ chế thị trường, giảm thiệt hại cho doanh nghiệp.

Tin cùng chuyên mục

Doanh nghiệp phải xác định sớm rủi ro, ngăn chặn nguy cơ bị kiện chống lẩn tránh phòng vệ thương mại

Doanh nghiệp phải xác định sớm rủi ro, ngăn chặn nguy cơ bị kiện chống lẩn tránh phòng vệ thương mại

Để ứng phó hiệu quả hơn với các vụ việc điều tra chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại, doanh nghiệp sẽ là chủ thể chính, chủ động ngăn chặn từ sớm.
Nghị định 80/2023/NĐ-CP: Bước tiến mới về quản lý chuỗi cung ứng xăng dầu

Nghị định 80/2023/NĐ-CP: Bước tiến mới về quản lý chuỗi cung ứng xăng dầu

Chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú cho rằng Nghị định 80/2023/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 83, 95 về kinh doanh xăng dầu là bước tiến mới quản lý chuỗi cung ứng xăng dầu
Đẩy mạnh đào tạo, tháo gỡ kịp thời tình trạng thiếu hụt nhân lực về FTA

Đẩy mạnh đào tạo, tháo gỡ kịp thời tình trạng thiếu hụt nhân lực về FTA

Để thực thi các Hiệp định thương mại tự do (FTA) hiệu quả, Việt Nam cần phải đào tạo được đội ngũ chuyên gia, nguồn nhân lực về FTA một cách bài bản, kịp thời.
Hội chợ Hàng Việt Nam: Thúc đẩy doanh nghiệp tận dụng EVFTA để xuất khẩu vào Thuỵ Điển

Hội chợ Hàng Việt Nam: Thúc đẩy doanh nghiệp tận dụng EVFTA để xuất khẩu vào Thuỵ Điển

Hội chợ Hàng Việt Nam tại Thuỵ Điển là cơ hội quảng bá, giúp hàng hóa Việt Nam tận dụng EVFTA để xuất khẩu vào thị trường Thuỵ Điển và khu vực Bắc Âu.
Tận dụng EVFTA để xuất khẩu vào Bắc Âu: Doanh nghiệp cần đáp ứng các tiêu chuẩn phát triển bền vững

Tận dụng EVFTA để xuất khẩu vào Bắc Âu: Doanh nghiệp cần đáp ứng các tiêu chuẩn phát triển bền vững

Một số doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam đang đi đầu trong việc phát triển bền vững và lan tỏa đến các doanh nghiệp nhỏ hơn trong chuỗi cung cầu để tận dụng EVFTA
Đáp ứng tiêu chuẩn phát triển bền vững: “Chìa khoá” tăng trưởng xuất khẩu da giày

Đáp ứng tiêu chuẩn phát triển bền vững: “Chìa khoá” tăng trưởng xuất khẩu da giày

Doanh nghiệp xuất khẩu da giày triển khai để phát triển bền vững, đáp ứng các tiêu chuẩn từ các FTA, trong đó có Hiệp định CPTPP.
Xuất khẩu vào thị trường Canada: Doanh nghiệp cần đặc biệt quan tâm đến tiêu chuẩn phát triển bền vững

Xuất khẩu vào thị trường Canada: Doanh nghiệp cần đặc biệt quan tâm đến tiêu chuẩn phát triển bền vững

Bà Trần Thu Quỳnh – Tham tán thương mại, Thương vụ Việt Nam tại Canada chia sẻ, doanh nghiệp xuất khẩu vào Canada cần đặc biệt quan tâm đến phát triển bền vững.
TS. Nguyễn Minh Phong: 4 điểm sáng của hàng Việt xuất khẩu sang CPTPP

TS. Nguyễn Minh Phong: 4 điểm sáng của hàng Việt xuất khẩu sang CPTPP

Sau 5 năm Hiệp định CPTPP có hiệu lực, TS Nguyễn Minh Phong cho rằng hàng Việt đã khẳng định được 4 điểm sáng ở thị trường này.
Những giải pháp kích cầu tiêu dùng là cần nhưng chưa đủ?

Những giải pháp kích cầu tiêu dùng là cần nhưng chưa đủ?

Để hoạt động kích cầu tiêu dùng được đẩy mạnh, hiệu quả và thiết thực hơn, cần có những giải pháp mạnh mẽ, toàn diện và sâu rộng để đem lại sức mua lớn hơn.
Xúc tiến thương mại: Khơi “dòng chảy” xuất khẩu nông sản

Xúc tiến thương mại: Khơi “dòng chảy” xuất khẩu nông sản

Ông Nguyễn Minh Tiến - Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại Nông nghiệp đã chia sẻ về những giải pháp xúc tiến thương mại nhằm xuất khẩu nông sản vừa qua.
Chuyên gia Nguyễn Minh Phong: Nhận thức của doanh nghiệp về phòng vệ thương mại là chưa tới

Chuyên gia Nguyễn Minh Phong: Nhận thức của doanh nghiệp về phòng vệ thương mại là chưa tới

Để bị áp thuế phòng vệ thương mại, các doanh nghiệp xuất khẩu sẽ bị giảm lợi thế cạnh tranh, dẫn tới mất uy tín về thương hiệu, thị phần tại thị trường.
Bộ Công Thương: Nhiều giải pháp thúc đẩy đầu ra cho sản phẩm đặc sản địa phương

Bộ Công Thương: Nhiều giải pháp thúc đẩy đầu ra cho sản phẩm đặc sản địa phương

Cùng với việc triển khai các chương trình hỗ trợ bán hàng đa kênh, đối với khu vực miền núi, việc phát triển hạ tầng logistics là rất cần thiết và quan trọng.
Đẩy mạnh xúc tiến thương mại, đưa hàng Việt vào thị trường Ấn Độ

Đẩy mạnh xúc tiến thương mại, đưa hàng Việt vào thị trường Ấn Độ

Ông Bùi Trung Thướng – Tham tán thương mại, Thương vụ Việt Nam tại Ấn Độ chia sẻ về những giải pháp xúc tiến thương mại hàng Việt Nam vào thị trường Ấn Độ.
Chuyên gia kinh tế: Xây dựng chợ miền núi gắn với du lịch và lan toả văn hoá vùng miền

Chuyên gia kinh tế: Xây dựng chợ miền núi gắn với du lịch và lan toả văn hoá vùng miền

Chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú cho rằng, xây dựng chợ miền núi, chợ vùng dân tộc phải gắn với du lịch và lan toả văn hoá để nâng cao hiệu quả.
Thực thi Hiệp định EVFTA: Doanh nghiệp cần sẵn sàng tuân thủ tiêu chuẩn xanh, bền vững dài hạn

Thực thi Hiệp định EVFTA: Doanh nghiệp cần sẵn sàng tuân thủ tiêu chuẩn xanh, bền vững dài hạn

Phát triển hàng hoá theo các tiêu chuẩn xanh và bền vững theo cam kết của Hiệp định EVFTA sẽ giúp hàng hoá xuất khẩu Việt Nam nâng cao sức cạnh tranh tại EU.
Thương hiệu, thị phần hàng Việt tại thị trường Anh vẫn khiêm tốn

Thương hiệu, thị phần hàng Việt tại thị trường Anh vẫn khiêm tốn

Hàng hoá Việt Nam hiện chỉ chiếm 1% thị phần tại thị trường Anh, một trong các nguyên nhân là do doanh nghiệp đang chọn gia công cho “dễ thở".
Doanh nghiệp ngành gỗ cần trang bị “phao cứu sinh” trước "làn sóng" điều tra phòng vệ thương mại

Doanh nghiệp ngành gỗ cần trang bị “phao cứu sinh” trước "làn sóng" điều tra phòng vệ thương mại

Để xuất khẩu gỗ bền vững, tránh bị điều tra phòng vệ thương mại từ nước ngoài, doanh nghiệp ngành gỗ cần chuẩn bị “phao cứu sinh” cho mình.
Chuyên gia kinh tế “hiến kế” xây dựng thương hiệu hàng hoá khi xuất khẩu sang thị trường CPTPP

Chuyên gia kinh tế “hiến kế” xây dựng thương hiệu hàng hoá khi xuất khẩu sang thị trường CPTPP

TS. Lê Duy Bình, chuyên gia kinh tế, Giám đốc Economica Việt Nam chia sẻ về giải pháp xây dựng thương hiệu hàng Việt khi xuất khẩu sang thị trường CPTPP.
Xây dựng thương hiệu hồ tiêu tại thị trường CPTPP: Cần bắt đầu từ chất lượng

Xây dựng thương hiệu hồ tiêu tại thị trường CPTPP: Cần bắt đầu từ chất lượng

Hiệp định CPTPP mở rộng cách cửa cho ngành hồ tiêu Việt Nam, tuy nhiên, để đi sâu vào khối thị trường này thì vấn đề chất lượng và thương hiệu phải song hành.
PGS.TS Trần Đình Thiên: Phải kích cầu, củng cố thị trường nội địa vì đây là thị trường trọng yếu!

PGS.TS Trần Đình Thiên: Phải kích cầu, củng cố thị trường nội địa vì đây là thị trường trọng yếu!

PGS.TS Trần Đình Thiên khẳng định phải kích cầu, củng cố thị trường nội địa vì đây là thị trường trọng yếu cho ổn định kinh tế vĩ mô.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động