Malaysia “gieo mây” tạo mưa để tăng nguồn cung nước, giảm tác động của El Nino

Đây là một mô hình khí hậu tạo ra điều kiện khô và ấm trên toàn khu vực. Do sự xuất hiện của hiện tượng thời tiết định kỳ có nguy cơ làm cạn kiệt nguồn dự trữ, chính quyền liên bang của Malaysia đã thúc đẩy hợp tác chặt chẽ hơn với chính quyền các bang để quản lý tình trạng thiếu nước tiềm ẩn trên toàn quốc.

El Nino, một hiện tượng thường xuyên đang trở nên trầm trọng hơn do biến đổi khí hậu, lượng mưa giảm và lượng nước tiêu thụ tăng lên, bắt đầu tấn công Malaysia trong tháng này và dự kiến sẽ mạnh hơn vào tháng 11. Bộ trưởng Môi trường Nik Nazmi Nik Ahmad báo cáo trước quốc hội rằng, hiện tượng này có thể kéo dài sang tháng 4 năm sau, cảnh báo lượng mưa sẽ giảm 20-40% vào cuối năm và nhiệt độ dự kiến sẽ tăng từ 0,5 đến 1 độ C ( 0,9-1,8 độ F).

Một số người trong chính phủ không muốn mạo hiểm đợi đến tháng 11 trước khi hành động. Ngày 12/6 vừa qua, Cơ quan Quản lý thảm họa quốc gia đã phát động chiến dịch tạo mây kéo dài hai ngày ở khu vực phía bắc của Bán đảo Malaysia, điều chỉnh các đám mây để tăng khả năng có mưa bằng cách thêm các hạt nhỏ giống như băng vào chúng. Mục đích cuối cùng là giảm thiểu mực nước rút ở hai con đập trên đảo Penang, một địa điểm quan trọng đối với ngành công nghiệp bán dẫn của đất nước, vốn sử dụng một lượng lớn nước.

Armizan Ali, một Bộ trưởng chính phủ giám sát các hoạt động tạo mây cho biết trong một tuyên bố rằng, thành công của nó phụ thuộc vào độ ẩm, sự hiện diện của các đám mây tích và tốc độ gió thấp để đảm bảo lượng mưa gây ra đạt được khu vực mục tiêu. Đây là vòng tạo mây thứ hai được thực hiện trong khu vực, theo yêu cầu của Penang và đã giúp nâng mực nước tại đập Air Itam, nơi phục vụ thủ phủ George Town của bang, lên 48,6% công suất so với 47% công suất trước đó.

Đợt gieo mây đầu tiên là vào tháng 5. Zairil Khir Johari, một thành viên của Hội đồng điều hành bang Penang, cho biết cần phải giải quyết những thách thức kép về lượng mưa thấp và mức tiêu thụ cao hơn.

Trong 5 tháng đầu năm nay, hai con đập đã nhận được lượng mưa ít hơn một nửa so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi mức tiêu thụ đạt 876 triệu lít mỗi ngày trong quý đầu tiên, cao hơn nhiều so với mức 868 triệu lít được sử dụng hàng ngày giữa tháng 4 và tháng 12/2022. Ngành công nghiệp bán dẫn đang theo sát tình hình, đặc biệt là với các công ty lớn trên toàn cầu như Tập đoàn Intel của Mỹ đang điều hành các nhà máy ở Penang. Nhưng đã đủ để quản lý nguy cơ thiếu nước chưa?

Câu trả lời là không, theo bà Ili Nadiah Dzulfakar, Chủ tịch Tổ chức phi chính phủ Klima Action Malaysia về biến đổi khí hậu. Bà Ili Nadiah Dzulfakar cho biết, các ngành như ngành cấp nước và các cơ quan chính phủ như bộ thủy lợi và thoát nước đã vạch ra các kế hoạch để giải quyết các vấn đề liên quan đến sự thiếu hụt tiềm ẩn liên quan đến biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, những nỗ lực này cần được hợp nhất thành một kế hoạch hành động quốc gia.

Ngay từ tháng trước, các chuyên gia và chính phủ khắp châu Á đã lên tiếng cảnh báo về tình trạng thiếu nước có thể xảy ra nếu không có biện pháp nào để tăng nguồn cung cấp, sau khi khu vực này trải qua “tháng 4 nóng nhất” từ trước đến nay. Nhiệt độ kỷ lục càn quét châu Á, với chỉ số nhiệt chạm ngưỡng 50 độ C (122 độ F) ở một số vùng của Thái Lan.

Nhưng sự xuất hiện của El Nino chỉ là một nguyên nhân dẫn đến tình trạng nắng nóng và khô hạn kỷ lục. Các nhà khoa học nói rằng, lượng khí thải nhà kính toàn cầu gia tăng do các hoạt động của con người gây ra - nguyên nhân chính gây ra sự nóng lên toàn cầu - đã làm trầm trọng thêm tác động của hiện tượng thời tiết thông thường, dẫn đến năng suất cây trồng thấp hơn và tiêu thụ năng lượng nhiều hơn trên diện rộng.

Theo Chủ tịch Ủy ban Dịch vụ nước quốc gia Charles Santiago, mực nước tại hơn 70 đập của Malaysia đã gần đạt đến công suất, nhưng không có gì đảm bảo rằng đất nước này sẽ thoát khỏi khủng hoảng nước.

Ví dụ, bang Kedah, nơi cung cấp nước cho các ngành công nghiệp ở Penang lân cận, phải đối mặt với tình trạng thiếu nước do cơ sở hạ tầng như đường ống bị hỏng. Theo dữ liệu mới nhất của chính phủ, trên khắp Biển Đông, cơ sở hạ tầng không còn hoạt động cũng là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng gián đoạn nguồn nước ở bang Sabah trên đảo Borneo của Malaysia, nơi tổng trữ lượng nước chỉ chiếm 7%.

Phó Thủ hiến Sabah, Shahelmey Yahya cho biết, mức tiêu thụ cao ở các khu vực đô thị, cộng với áp lực nước không ổn định và mức độ rò rỉ cao do khai thác bất hợp pháp bởi các thuộc địa lấn chiếm, đã gây khó khăn cho việc tăng biên độ dự trữ mặc dù có một số lượng mưa ở các khu vực lưu vực. Các thuộc địa chiếm đất đã rải rác các khu vực đô thị của Sabah trong nhiều thập kỷ, nơi cư trú chủ yếu là những người di cư không có giấy tờ từ Philippines, và ở một mức độ thấp hơn là Indonesia, đang tìm kiếm các cơ hội kinh tế tốt hơn.

Việc phân bổ nước đã trở thành tiêu chuẩn trong những tháng gần đây, nhưng ông Shahelmey cho biết chính quyền hy vọng sẽ giải quyết vấn đề chậm nhất là vào tháng 9 khi họ cải tổ mạng lưới phân phối nước và cung cấp nước theo quy định cho những người lấn chiếm để chấm dứt nạn trộm cắp. Chính quyền bang Sabah đã lên kế hoạch xây dựng hai con đập mới trong vòng 15 năm tới để đáp ứng nhu cầu và tạo ra một khuôn khổ quản lý nước có tính đến biến đổi khí hậu cũng như hoạt động của con người.

Nhưng giải quyết khả năng thực sự của một cuộc khủng hoảng nước sẽ cần các nhà lập pháp nhìn xa hơn các biện pháp tạm thời và thực hiện một cách tiếp cận toàn diện có sự tham gia của tất cả các tầng lớp xã hội, cung cấp quản lý tổng hợp tài nguyên nước và thúc đẩy văn hóa bảo tồn. Điều này bao gồm vai trò của chính phủ trong việc tài trợ cho việc quản lý nước và đưa khu vực tư nhân vào để giúp bổ sung cho các nỗ lực gây quỹ và đào tạo. Giáo dục là vô cùng quan trọng để đảm bảo người dùng biết quyền của họ là gì, biết rằng họ có thể tham gia vào quá trình ra quyết định và biết lý do tại sao cần tiết kiệm nước.