Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA) cho biết, lượng phát thải CO2 liên quan đến ngành năng lượng trong năm 2023 tăng 410 triệu tấn so với năm trước đó, lên mức cao kỷ lục 37,4 tỷ tấn, cao hơn 1,4% so với mức trước đại dịch. Tuy nhiên, mức tăng này thấp hơn so với mức tăng 490 triệu tấn ghi nhận năm 2022.
Theo Giám đốc điều hành IEA Fatih Birol, quá trình chuyển đổi năng lượng sạch đã trải qua một loạt thử thách trong 5 năm qua và đã chứng tỏ khả năng phục hồi.
“Một đại dịch, một cuộc khủng hoảng năng lượng hay bất ổn địa chính trị đều có thể làm chệch hướng nỗ lực xây dựng hệ thống năng lượng sạch hơn và an toàn hơn. Tuy nhiên, thế giới đã chứng kiến điều ngược lại ở nhiều nền kinh tế”, ông Birol nhấn mạnh.
 |
| Lượng khí thải CO2 liên quan đến ngành năng lượng trong năm 2023 cao kỷ lục |
IEA cho rằng, đây là kết quả tích cực của những nỗ lực tăng cường công nghệ sạch, trong đó có tấm pin Mặt trời, tuabin gió, năng lượng hạt nhân hay ô tô điện. Nếu không có các công nghệ này, mức tăng lượng phát thải CO2 liên quan đến ngành năng lượng trên toàn cầu trong 5 năm qua sẽ cao gấp 3 lần so với con số 900 triệu tấn đã ghi nhận.
“Hơn 40% lượng khí thải carbon liên quan đến ngành năng lượng tăng lên trong năm 2023 là do hạn hán nghiêm trọng ở Trung Quốc, Mỹ, Ấn Độ và các nước vốn phải cắt giảm sản lượng thủy điện và sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Nếu không xảy ra tình trạng thiếu nước, lượng khí thải carbon toàn cầu từ sản xuất điện sẽ giảm”, báo cáo cập nhật hằng năm về phát thải của IEA chỉ ra.
Theo IEA, năm 2023 là năm đầu tiên ghi nhận ít nhất 50% sản lượng điện ở các nước công nghiệp phát triển đến từ các nguồn phát thải thấp như năng lượng tái tạo và năng lượng hạt nhân.
Lượng phát thải liên quan đến năng lượng ở Mỹ đã giảm 4,1% và 9% ở Liên minh châu Âu, do sự gia tăng sản xuất năng lượng tái tạo. Nhìn chung, lượng khí thải của các nền kinh tế tiên tiến đã giảm xuống mức thấp nhất trong 50 năm do nhu cầu than giảm mức chưa từng thấy kể từ đầu những năm 1900.
Tuy nhiên, báo cáo cho biết, tại Trung Quốc, lượng khí thải từ năng lượng đã tăng 5,2%, với nhu cầu năng lượng ngày càng tăng, song mức tăng công suất điện Mặt trời của quốc gia này trong năm 2023 bằng mức tăng của toàn thế giới trong năm 2022.
Theo Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu năm 2015, các quốc gia đã nhất trí giới hạn mức tăng nhiệt toàn cầu dưới 2 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp và hướng tới một mục tiêu tham vọng hơn là không quá 1,5 độ C. Giới khoa học cảnh báo, mức tăng nhiệt trên 1,5 độ C sẽ gây ra những tác động nghiêm trọng và không thể đảo ngược về khí hậu.
Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC) của Liên Hợp Quốc cho biết, nếu muốn hạn chế mức tăng nhiệt không quá 1,5 độ C, lượng khí thải trên thế giới phải giảm mạnh 43% từ nay đến năm 2030. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, lượng khí thải lại có xu hướng tăng cao.
