Lĩnh vực khai thác, chế biến khoáng sản: Không ngừng đổi mới công nghệ

Theo nhận định của Bộ KH&CN, việc đầu tư đổi mới công nghệ trong ngành khai thác than và khoáng sản đã góp phần tăng sản lượng than khai thác bình quân 14%/năm. Tỷ lệ cơ giới hóa trong khai thác hầm lò đã tăng vượt bậc từ 10 - 80% trong những năm qua.

Ngành than chủ động áp dụng công nghệ hiện đại

Điển hình như chế tạo thành công thiết bị, công nghệ thi công đào giếng và trục tải giếng đứng, ứng dụng cho mỏ than hầm lò Núi Béo. Đây là kết quả thực hiện Dự án KH&CN do Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) chủ trì, đã góp phần nâng cao năng lực kỹ thuật cho đội ngũ các cán bộ nghiên cứu, kỹ sư, công nhân trong việc làm chủ các vấn đề từ khâu thiết kế, lập quy trình công nghệ, chế tạo thiết bị và thi công các công trình khai thác mỏ sâu; nâng cao năng lực chế tạo trong nước các thiết bị hệ thống trục tải giếng đứng. Đồng thời, góp phần từng bước thay thế hàng nhập ngoại, phát triển nền sản xuất cơ khí trong nước, tiết kiệm ngoại tệ, tạo sự chủ động và đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án, cho phép giảm giá thành sản phẩm, giảm giá thành sản xuất than, góp phần phát triển bền vững ngành than.

Từ những kết quả đạt được đang được ứng dụng tại mỏ than Núi Béo, các đơn vị trong TKV tiếp tục thực hiện thiết kế Dự án khai thác mỏ hầm lò Khe Chàm II-IV, thẩm tra thiết kế Dự án khai thác dưới mức -150m mỏ than Mạo Khê - là hai mỏ đều được khai thông bằng giếng đứng.

Hay, kết quả chế tạo một số thiết bị chính cho nhà máy sàng tuyển than Vàng Danh 2 - công suất 2 triệu tấn/năm được ứng dụng và mang lại hiệu quả cao. Đây là lần đầu tiên Việt Nam làm chủ về công nghệ tuyển than, thiết kế, chế tạo, lắp đặt hiệu chỉnh hoàn thiện dây chuyền tuyển than công suất lớn, giá thành rẻ hơn so với thiết bị của nước ngoài.

Dự án KH&CN này do Viện Cơ khí năng lượng và Mỏ - Vinacomin chủ trì thực hiện. Dây chuyền tuyển than Vàng Danh 2 qua chạy thử cho thấy đã tiết kiệm được hơn 40% lượng điện tiêu thụ và giảm gần 2/3 số nhân công vận hành dây chuyền so với dây chuyền tuyển than Vàng Danh 1 (công suất dây chuyền tuyển than Vàng Danh 1 dưới 1 triệu tấn/năm). Với việc ứng dụng công nghệ giám sát, điều khiển và tự động cao, chất lượng than sâu tuyển được nâng cao so với nhà máy tuyển than Vàng Danh 1, tăng hệ số thu hồi, giảm tổn thất than và ô nhiễm môi trường.

Ông Trần Việt Hòa, Vụ trưởng Vụ KH&CN (Bộ Công Thương) - thông tin thêm: Nhiều giải pháp hoàn thiện và hiện đại hóa công nghệ cho các đối tượng khoáng sản khác nhau đã được các viện nghiên cứu thuộc Bộ Công Thương nghiên cứu, đề xuất, áp dụng vào thực tiễn như: Công nghệ khai thác và tuyển hợp lý quặng sa khoáng Titan-Zircon trong tầng cát đỏ vùng Bình Thuận; công nghệ tuyển và chế biến sâu quặng graphite mỏ Bảo Hà, Lào Cai; công nghệ sản xuất thiếc 99,99% bằng phương pháp điện phân tinh luyện có màng ngăn được áp dụng thành công tại Công ty TNHH MTV Mỏ Luyện kim Thái Nguyên; công nghệ tuyển tận thu các nguyên tố có ích trong quá trình tuyển và luyện quặng đồng Sin Quyền áp dụng tại Nhà máy tuyển đồng Sin Quyền - Lào Cai và nhà máy luyện đồng Tằng Loỏng - Lào Cai.

Thời gian tới, hoạt động nghiên cứu và phát triển công nghệ của các đơn vị nghiên cứu thuộc Bộ Công Thương trong lĩnh vực công nghiệp khai khoáng, sẽ tiếp tục thực hiện định hướng KH&CN được phê duyệt tại Quyết định số 259/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định số 2355/QĐ-BKHCN của Bộ trưởng Bộ KH&CN.