Đồng bào dân tộc miền núi vùng sâu, vùng xa vẫn còn "khát" báo
CôngThương - Trưởng thôn, bản không có báo đọc!
Thôn Trung Đô, xã Bảo Nhai (huyện Bắc Hà, Lào Cai) là điểm du lịch văn hóa cộng đồng điểm ở Bắc Hà. Thôn chỉ nằm cách đường quốc lộ 3 km, nơi đây có không khí trong lành, cảnh sắc thơ mộng, cuộc sống rất đỗi yên bình. Tuy nhiên, về đời sống vật chất, tinh thần của bà con còn nhiều khó khăn. Trong đó nhu cầu hưởng thụ văn hóa đọc của bà con nơi đây còn rất thấp, mặc dù đây là đối tượng hưởng thụ chính của chương trình 2472. Một ngày của bà con thôn Trung Đô là sáng dậy từ 5 giờ, tranh thủ nước đổ về mương từ đập thủy điện để giặt quần áo; 7 - 8 giờ tất bật đi làm đồng. Trưa nghỉ rồi dậy đi làm tiếp đến 6 giờ tối mới về đến nhà, nấu cơm, ăn tối. Ăn tối xong, nhà nào có ti-vi thì xem, còn lại lên giường đi ngủ lúc 8 - 9 giờ tối, rất hiếm hoi có tờ báo hay quyển sách để đọc khi rảnh rỗi.
Hỏi về chuyện đọc báo 2472 của bà con, ông Lục Văn Tỉnh - Trưởng thôn Trung Đô nói với chúng tôi rằng: “Thưa nhà báo, đến cả trưởng thôn còn không có báo đọc, huống hồ bà con”. Theo lời ông Tỉnh, chỉ khi nào lên xã, thấy báo thừa, ông Tỉnh xin về thì ông và bà con mới có báo đọc nhưng rất hiếm khi xin được.
Vì ít có báo để đọc, nên khi chúng tôi trao tặng tờ Chuyên đề Dân tộc Thiểu số & Miền núi - Báo Công Thương, ông trưởng thôn Trung Đô rất háo hức và phấn khởi. Ông nâng niu, lật giở từng trang báo. Sau khi xem qua, ông cẩn thận xếp lại mấy tờ báo và bảo rằng: “Phải để dành đọc dần dần!”.
Cần phản ánh nguyện vọng của bà con
Giải thích lý do báo chí 2472 ít về với thôn, bản và chưa hiệu quả, ông Lý Văn Hải cho hay, do nhiều bất cập, khó khăn. Trước hết, bà con dân tộc ít có thói quen đọc báo, do một bộ phận không biết chữ và một số thôn, bản chưa có nhà văn hóa. Thứ đến, báo chí đến tay bà con kịp thời là rất hạn chế. Hiện cán bộ bưu điện, bưu tá là người có trách nhiệm chuyển chính đến đối tượng hưởng thụ, nhưng hầu như chuyển rất chậm, do đường xá đi lại khó khăn, trong khi các bưu tá chỉ làm hợp đồng 200 - 300.000 đồng/tháng để mang báo đến xã. Đặc biệt, khi báo về đến xã nếu xã ít việc thì đưa về cho trưởng thôn. “Nhưng có xã phải đợi có mặt của trưởng thôn ở các cuộc họp rồi mới cấp báo. Với yêu cầu này, nếu xã nào 2 tháng mới họp một lần và trưởng thôn không đi họp nữa thì báo đã quá cũ, hoặc thất lạc rồi” - ông Hải nói.
Vì vậy, để báo 2472 đến được với bà con dân tộc ở vùng sâu, vùng xa và nội dung đáp ứng được yêu cầu của Đảng và Nhà nước, theo ông Hải, báo chí cần phải có cách làm hiệu quả hơn nữa. Đó là hình thức phải đẹp, tăng hình ảnh nhiều lên, chữ phải to. Phóng viên nên đi sâu sát, phản ánh sinh động về cuộc sống của bà con. Cần đưa nhiều bài báo về gương sáng, điển hình của bà con lên mặt báo để tạo sự phấn khởi cho họ. Vì theo tâm lý bà con khi được chụp ảnh, nêu mô hình nuôi trồng, kinh nghiệm, kiến nghị của mình là điều họ thích nhất, tin nhất. Ngoài ra, cần phải đăng tải nhiều thông tin chính sách dành cho đồng bào dân tộc của Đảng, Nhà nước, Chính phủ để bà con biết. “Đặc biệt, báo chí cần phản ánh được nguyện vọng của bà con để cho Đảng, Nhà nước biết được thôn bản nào đang thiếu nước, thiếu vốn, thiếu kỹ thuật canh tác…” - ông Hải nhấn mạnh.
Ông Hải cũng đề nghị, ngành bưu điện phải có cách nào đó bảo đảm khâu vận chuyển các đầu báo 2472 từ Trung ương xuống cơ sở, nhất là từ xã về thôn, bản, để các đối tượng ở đây nhận được báo sớm nhất. Tránh tình trạng trên cứ sản xuất, ở dưới không biết nhận được hay không. Đồng thời, hàng năm Ủy ban Dân tộc cũng cần thông báo cho các Ban Dân tộc địa phương biết số lượng các báo cấp về cho tỉnh. Mặt khác, cũng có cơ chế, kinh phí quản lý, chỉ đạo cho cơ quan Ban Dân tộc tỉnh, phòng dân tộc huyện trong vấn đề cấp nhận báo 2472.
Chứng kiến người dân tộc thiểu số bản Trung Đô “đói” sách báo, hạn chế việc nắm bắt, tiếp cận các chính sách của Đảng Nhà nước dành cho đồng bào, cũng như rất hiếm những thông tin về cuộc sống đang đổi thay hàng ngày, chúng tôi không khỏi trăn trở. Trưởng ban Dân tộc tỉnh Lào Cai - Lý Văn Hải cho biết một thực tế rất đáng lo ngại, ngay cơ quan quản lý nhà nước như Ban Dân tộc tỉnh này cũng không có báo 2472 được Chính phủ cấp (ngoài báo Dân tộc & Phát triển). Cán bộ của Ban chủ yếu là đọc báo qua mạng internet. Vì không được cấp báo, nên Ban Dân tộc tỉnh Lào Cai không nắm được số lượng báo 2472 cấp cho các đối tượng trên địa bàn hàng năm, khi muốn báo cáo tình hình vấn đề này với UBND tỉnh, Ban Dân tộc tỉnh Lào Cai đều phải thông qua ngành bưu điện. |