Luật Công đoàn năm 2012 và Nghị định 191 của Chính phủ đã quy định, mức đóng kinh phí công đoàn là 2% quỹ tiền lương - mức lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội cho NLĐ và định kỳ hàng tháng, doanh nghiệp (DN) phải đóng cho công đoàn cấp trên cơ sở. Việc thu kinh phí công đoàn là một trong những nhiệm vụ quan trọng của các cấp công đoàn; là công cụ phục vụ đắc lực cho hoạt động của tổ chức công đoàn. Chính vì vậy, nhiều năm qua, hầu hết các đơn vị trong ngành Công Thương đã nghiêm chỉnh chấp hành chế độ quản lý tài chính, quy định về thu và sử dụng tài chính công đoàn một cách hiệu quả. Hoạt động công đoàn ngày càng thiết thực, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho NLĐ.
Tài chính là công cụ phục vụ đắc lực cho hoạt động của tổ chức công đoàn |
Cụ thể, công đoàn ngành đã tổ chức tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ tài chính công đoàn, tập trung vào những nội dung như: Cập nhật các văn bản chế độ mới của nhà nước và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam về công tác tài chính công đoàn; công tác thu chi, quản lý sử dụng ngân sách công đoàn; chế độ báo cáo dự toán, quyết toán nguồn ngân sách công đoàn; giải đáp những vấn đề liên quan đến công tác quản lý, sử dụng tài chính công đoàn...
Một trong những DN điển hình của ngành Công Thương triển khai hiệu quả công tác thu, chi và quản lý ngân sách công đoàn thời gian qua là Công đoàn Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam. Trung bình mỗi năm đơn vị này thu được trên 15 tỷ đồng. Cao nhất là năm 2016, với mức thu trên 25 tỷ, trong đó có 5 tỷ đồng thu bổ sung sau quyết toán năm 2015. Theo lãnh đạo Công đoàn Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam, để có thể thu được khoản kinh phí công đoàn và đoàn phí trên 15 tỷ đồng/năm, người làm công tác tài chính ở cơ sở công đoàn phải nắm vững kiến thức về tài chính, chính sách, pháp luật và thường xuyên tham khảo, cập nhật các văn bản liên quan đến công tác thu chi, quản lý ngân sách công đoàn. Bên cạnh đó, phải am hiểu tình hình, kết quả hoạt động hướng đến thu nhập của NLĐ, từ đó xem xét đến khả năng có thu được đoàn phí theo dự toán hàng năm hay không. Ngoài ra, phải nắm bắt được tình hình tăng giảm lao động tại các đơn vị để có thể dự báo được việc thực hiện quỹ lương, từ đó có thể tính được việc trích nộp kinh phí công đoàn của đơn vị.
Tuy nhiên, bên cạnh những đơn vị đạt kết quả tốt thì công tác thu phí công đoàn ở một số đơn vị trong ngành vẫn còn nhiều hạn chế. Theo thống kê, việc thu kinh phí công đoàn khối sản xuất, kinh doanh ở các DN có tổ chức công đoàn trực thuộc hầu như chỉ thuận lợi ở khu vực DN đang có cổ phần nhà nước, DN từ nhà nước đã cổ phần hóa 100% và DN có vốn đầu tư nước ngoài; còn đối với DN tư nhân gặp rất nhiều khó khăn nhất là những DN có tổ chức công đoàn được chuyển giao từ công đoàn ngành xây dựng...
Để tránh tình trạng thất thu phí công đoàn và đoàn phí, nhiều ý kiến cho rằng, các cấp công đoàn cần theo sát tình hình thu và nắm bắt các đơn vị nợ kéo dài để kịp thời thông tin tới các cơ quan chức năng; phải gắn việc nộp kinh phí công đoàn với công tác thi đua, đánh giá, xếp hạng DN… |