Lâm Đồng mở thị trường cho 'vàng đen'

Chuẩn hóa đầu vào

Từng có thời kỳ, hồ tiêu là nguồn thu chính của hàng ngàn hộ dân Lâm Đồng, trong đó phần lớn là đồng bào dân tộc thiểu số. Tuy nhiên, chính sự lạm dụng phân bón, thuốc hóa học để chạy theo năng suất đã khiến không ít vườn tiêu chết trắng, gây tổn thất nghiêm trọng cả về kinh tế lẫn môi trường.

Quyết định lựa chọn con đường khó nhằm giữ và nâng cao giá trị cho nông sản thế mạnh này, Hợp tác xã Hồ tiêu hữu cơ Đồng Thuận (xã Nhân Cơ) là một trong những đơn vị tiên phong phát triển hồ tiêu hữu cơ. Bắt đầu từ 11 thành viên, đến nay hợp tác xã đã mở rộng lên 130 ha sản xuất hồ tiêu hữu cơ, với sản phẩm được xuất khẩu sang Mỹ, Nhật và châu Âu. Nhờ canh tác đạt chuẩn quốc tế, giá bán cao hơn thị trường từ 20 - 40%, giúp thành viên hợp tác xã, trong đó có không ít bà con dân tộc thiểu số tăng thu nhập, trung bình hơn 50 triệu đồng/tấn so với tiêu thường.

Tương tự, Hợp tác xã Hoàng Nguyên ở xã Thuận Hạnh cũng khởi đầu trong khó khăn khi hồ tiêu chết hàng loạt do bệnh. Thế nhưng, nhờ áp dụng mô hình hữu cơ, hợp tác xã nay quản lý gần 200 ha tiêu đạt chứng nhận quốc tế USDA, EU, JAS. Sản lượng xuất khẩu hàng năm lên tới 300 tấn. Hồ tiêu của hợp tác xã không chỉ có chỗ đứng tại thị trường trong nước mà còn khẳng định thương hiệu tại những thị trường xuất khẩu khó tính.

Việc chuyển đổi thành công sang mô hình sản xuất hồ tiêu hữu cơ của các hợp tác xã, doanh nghiệp bên cạnh sự nỗ lực của bản thân, còn có sự định hướng và hỗ trợ tích của các cấp chính quyền tỉnh Lâm Đồng trong xây dựng hệ sinh thái nông nghiệp sạch.

Theo số liệu thống kê, trên địa bàn hiện có khoảng 3.100 ha hồ tiêu canh tác theo hướng bền vững, với gần 30 cơ sở được cấp chứng nhận quốc tế như VietGAP, GlobalGAP, Rainforest Alliance.

Đặc biệt, chính quyền tỉnh đã công nhận hai vùng sản xuất hồ tiêu ứng dụng công nghệ cao tại xã Thuận Hạnh với tổng diện tích hơn 1.500 ha được bao tiêu sản phẩm theo chuẩn hữu cơ. Đây là bước đi rất căn cơ, giúp nông dân yên tâm đầu tư dài hạn và từng bước hình thành thương hiệu hồ tiêu vùng miền có chỉ dẫn địa lý.

Mở rộng đầu ra cho hồ tiêu

Không chỉ dừng lại ở sản xuất, tỉnh Lâm Đồng còn chủ động mở rộng đầu ra cho hồ tiêu thông qua các hoạt động xúc tiến thương mại và kết nối thị trường.

Đặc biệt, Lâm Đồng đang thực hiện dự án xây dựng kênh tiêu thụ nông sản. Thông qua kênh tiêu thụ này, nông sản sẽ được sản xuất ở mức ổn định, theo kế hoạch; sản phẩm nông sản được bảo quản bảo đảm số lượng và chất lượng nguyên liệu; phục vụ chế biến với công suất giải quyết đầu ra cho vùng sản xuất; cung ứng sản phẩm đáp ứng yêu cầu thị trường trong và ngoài nước.

Được biết, ngân sách địa phương sẽ hỗ trợ kênh tiêu thụ nông sản các chi phí bao bì quảng bá, nhãn mác, truy xuất nguồn gốc, tem; hỗ trợ hình thành cửa hàng trưng bày, giới thiệu và bán sản phẩm; hỗ trợ công tác marketing, xúc tiến thương mại với thương nhân nước ngoài.

Trước đó, trong khuôn khổ đề án “Đổi mới phương thức kinh doanh, tiêu thụ nông sản trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030”, địa phương đã triển khai nhiều hoạt động hiệu quả giúp mở rộng đầu ra cho nông sản nói chung, hồ tiêu nói riêng.

Một trong những điểm nhấn là “Tuần lễ kết nối và giới thiệu sản phẩm đặc trưng của Lâm Đồng năm 2024” tại TP. Hồ Chí Minh - thị trường tiêu thụ lớn nhất cả nước. Tại sự kiện này, hồ tiêu cùng nhiều sản phẩm OCOP của địa phương được trưng bày, quảng bá trực tiếp đến người tiêu. Đây cũng là cơ hội để sản phẩm nông sản, đặc biệt là hồ tiêu, tiếp cận các hệ thống phân phối hiện đại, từ đó mở rộng quy mô tiêu thụ và hướng tới xuất khẩu bền vững.

Song song đó, tỉnh cũng khuyến khích doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia vào các chương trình đào tạo kỹ năng thị trường, quản trị sản xuất, cũng như kết nối với các sàn thương mại điện tử. Việc hỗ trợ này không chỉ giúp đa dạng hóa kênh phân phối mà còn tăng tính cạnh tranh của hồ tiêu Lâm Đồng trong bối cảnh thị trường ngày càng khắt khe. Bên cạnh hoạt động xúc tiến, tỉnh Lâm Đồng cũng chú trọng khâu sau thu hoạch, bảo quản và kiểm định chất lượng sản phẩm hồ tiêu.

Từ những nỗ lực chuyển đổi mô hình canh tác, phát triển vùng sản xuất theo chuẩn quốc tế, cho đến chuỗi hoạt động xúc tiến tiêu thụ sản phẩm, Lâm Đồng đang cho thấy chiến lược phát triển hồ tiêu không chỉ là câu chuyện nông nghiệp mà còn là bài học về tư duy thị trường, quản trị sản xuất và xây dựng thương hiệu nông sản vùng miền.

Được mệnh danh là “vàng đen” của vùng đất đỏ Lâm Đồng, hồ tiêu đã và đang từng ngày giúp người dân, trong đó có không ít đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh nâng cao thu nhập, thậm chí làm giàu.