“Lách luật” dạy thêm: Chất lượng có còn khi không ràng buộc?

Việc chẳng đừng

Sau khi Thông tư số 29/2024/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định về dạy thêm, học thêm có hiệu lực, cô Phạm T. H - Giáo viên dạy toán một trường THCS điểm tại Thường Tín, Hà Nội đã buộc phải dạy thuê cho một trung tâm trên địa bàn để tiếp tục được dạy thêm vì "cơm áo, gạo tiền".

“Sau hơn 10 năm chính thức vào biên chế, lương của tôi được 8 triệu đồng/tháng. Số tiền lương ít ỏi này không đủ để trang trải cho gia đình, buộc phải làm thêm để có thu nhập”, cô T.H chia sẻ.

Cô T.H cũng cho hay, trước khi thông tư 29 có hiệu lực, thu nhập từ dạy thêm trên trường mỗi tháng của cô được khoảng 8 triệu đồng/tháng. Cùng với lương mới có thể đủ trang trải cho gia đình.

Dạy thêm qua trung tâm phần thu nhập của cô T.H giảm đi đáng kể, chất lượng giảng dạy và trách nhiệm với học sinh như lời cô nói “có bị ảnh hưởng”. “Không một giáo viên nào muốn dạy học sinh lớp khác, trường khác bởi mỗi thầy cô có phương pháp giảng dạy riêng. Chưa kể thầy cô dạy học sinh hàng ngày nắm rõ điểm mạnh, yếu để giúp học sinh bổ sung kiến thức. Dạy qua trung tâm cô không biết trò, trò không biết cô”, cô T.H nói.

Dạy thuê cho trung tâm là giải pháp được lựa chọn của nhiều giáo viên khi Thông tư 29 có hiệu lực. Ảnh minh họa

Dạy thêm ở trường, dạy chính học sinh của lớp việc đo đếm hiệu quả dễ dàng hơn hay nói cách khác các giáo viên phải chịu trách nhiệm trực tiếp với phụ huynh, nhà trường. Do đó, bản thân giáo viên phải sát sao, xoay sở mọi cách để học sinh hiểu, tiếp thu được kiến thức.

Trong khi đó, dạy học qua trung tâm các thầy, cô chỉ dạy thuê, miễn đảm bảo thời gian, giờ dạy, còn trách nhiệm “tùy vào tâm của mỗi người”.

Câu chuyện của cô giáo T.H khá điển hình trong việc hợp thức hóa việc dạy thêm sau khi Thông tư 29 có hiệu lực. Chưa kể có tình trạng dạy không đăng ký hoặc nhờ người nhà đứng tên đăng ký.

Thông tư 29 ra đời mục tiêu tạo môi trường học tập thoải mái, chất lượng, nâng cao tính tự chủ, tự học của học sinh. Nhưng trên thực tế, nhu cầu học thêm của phụ huynh và học sinh vẫn có. Hơn hết làm sao quản lý được công tác dạy thêm, học thêm là vấn đề khó.

Cách nào quản lý dạy thêm, học thêm

Sau 1 tháng triển khai Thông tư 29, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã nhìn nhận công tác thực hiện vẫn còn những tồn tại, đồng thời đặt ra giải pháp khắc phục, nâng cao hiệu quả công tác chuyên môn, thúc đẩy tinh thần tự học.

Trong đó, tiếp tục thực hiện hiệu quả quản lí nhà nước về dạy thêm học thêm theo thẩm quyền trách nhiệm. Trong đó, các Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với các đơn vị chức năng có phương án phù hợp để hướng dẫn, hỗ trợ giáo viên, các tổ chức, cá nhân thực hiện thuận lợi các thủ tục hành chính theo quy định để đăng kí dạy thêm, học thêm theo đúng quy định.

Tăng cường thanh tra, kiểm tra xử lí nghiêm những trường hợp vi phạm; kịp thời phát hiện, tuyên dương khen thưởng, nhân rộng những tấm gương của tập thể, cá nhân tận tụy, tâm huyết, hết lòng vì học sinh.

Chỉ đạo các cơ sở giáo dục tiếp tục đổi mới phương pháp, hình thức kiểm tra, đánh giá theo hướng hình thành phẩm chất, năng lực người học. Việc ra đề kiểm tra, đánh giá thường xuyên, định kỳ, xét tuyển đầu cấp, thi tuyển sinh vào lớp 10… phù hợp với yêu cầu cần đạt của Chương trình giáo dục phổ thông 2018, không gây áp lực học thêm cho học sinh.

Thực hiện khảo sát, phân loại trình độ học sinh (mức độ đạt được) để có phương án xếp lớp, xếp giáo viên phụ trách theo đối tượng để tổ chức ôn tập, bồi dưỡng cho những học sinh có kết quả học tập ở mức chưa đạt phù hợp. Không tổ chức ôn tập tràn lan, không đúng đối tượng, không hiệu quả, gây lãng phí.

Xây dựng mô hình hỗ trợ học tập trong các nhà trường dưới sự hướng dẫn của các thầy cô giáo. Tổ chức cho học sinh tự học buổi 2 để tăng cường năng lực tự học, tự nghiên cứu trên cơ sở hướng dẫn của giáo viên. Tùy tình hình thực tế và từng giai đoạn cụ thể xem xét phát động các phong trào tự học thiết thực, hiệu quả; đưa kết quả “tự học” trở thành mục tiêu thi đua, đánh giá trong năm học.

Thêm nhiều giải pháp riêng

Giải pháp chung là vậy, để quản lý tốt việc dạy thêm, học thêm tại mỗi địa phương đều đang nỗ lực thực hiện những giải pháp riêng. Trong đó, Sở Giáo dục và Đào tạo TP. Hồ Chí Minh dự kiến cho ra mắt cổng thông tin điện tử về dạy thêm, học thêm vào cuối tháng 3/2025.

Theo đại diện Sở Giáo dục và Đào tạo TP. Hồ Chí Minh, cổng thông tin điện tử về dạy thêm, học thêm nhằm cung cấp cho phụ huynh những thông tin cần thiết như các trung tâm dạy thêm, địa chỉ, danh sách giáo viên dạy thêm tại trung tâm đó, danh sách các môn dạy thêm, mức học phí… Ngoài ra, phần mềm này còn giúp cho công tác quản lý dạy thêm, học thêm được minh bạch, hiệu quả.

Theo kế hoạch của Sở Giáo dục và Đào tạo TP. Hồ Chí Minh, mỗi trung tâm dạy thêm đều phải khai báo trên cổng thông tin điện tử về danh sách học viên. Tuy nhiên, chỉ những nhà quản lý mới xem được mục này.

Có những giải pháp quản lý nhằm đảm bảo hiệu quả công tác dạy thêm, học thêm là cần thiết đảm bảo đạt mục tiêu của Thông tư 29. Quan trọng hơn cần đồng bộ giải pháp để nâng cao thu nhập, đời sống giúp đội ngũ giáo viên yên tâm công tác, cống hiến.