Kiểm tra 5 doanh nghiệp bán hàng đa cấp, xử phạt vi phạm gần 1,2 tỷ đồng

Số lượng doanh nghiệp và lượng người tham gia bán hàng đa cấp giảm

Thông tin từ Uỷ ban Canh tranh Quốc gia (UBCTQG) cho biết, trong 8 tháng đầu năm 2025, hoạt động bán hàng đa cấp tại Việt Nam nhìn chung vẫn giữ được sự ổn định, mặc dù số liệu chung toàn ngành có xu hướng giảm nhẹ về số lượng người tham gia và doanh thu toàn ngành so với cùng kỳ.

Tính đến hết tháng 8/2025, cả nước có 16 doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp đang hoạt động, trong đó 1 doanh nghiệp đang làm thủ tục chấm dứt hoạt động. Tổng số người tham gia bán hàng đa cấp trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt 634.567 người, giảm 13,43% so với cùng kỳ năm 2024 (732.997 người). 

Số lượng người tham gia tập trung chủ yếu tại 5 doanh nghiệp lớn (chiếm tới 91% toàn ngành), bao gồm: Công ty TNHH MTV Herbalife Việt Nam, Công ty TNHH Amway Việt Nam, Công ty TNHH Care For Việt Nam, Công ty TNHH Thiên Sư Việt Nam và Công ty TNHH Unicity Marketing Việt Nam. Đáng chú ý, số lượng người tham gia mới (101.876 người) thấp hơn nhiều so với số người chấm dứt hợp đồng (130.893 người), dẫn tới quy mô ngành sụt giảm so với cùng kỳ năm 2024.

Theo số liệu của UBCTQG, tổng doanh thu bán hàng đa cấp trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt hơn 7.000 tỷ đồng, giảm hơn 9% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, tổng doanh thu của 5 doanh nghiệp có doanh thu lớn nhất chiếm gần 93% doanh thu toàn ngành trong 6 tháng đầu năm 2025. Doanh nghiệp có doanh thu lớn nhất là Công ty TNHH MTV Herbalife Việt Nam với hơn 4.000 tỷ đồng, chiếm khoảng 53% doanh thu toàn ngành.

Doanh thu của các doanh nghiệp bán hàng đa cấp vẫn chủ yếu từ các sản phẩm thực phẩm chức năng và mỹ phẩm (chiếm khoảng 92% tổng doanh thu). Doanh thu từ đồ gia dụng, quần áo thời trang, thiết bị và mặt hàng khác chiếm khoảng 8%. 

Trong 6 tháng đầu năm 2025, các doanh nghiệp đã chi trả 2.575 tỷ đồng tiền hoa hồng và các lợi ích kinh tế khác cho người tham gia bán hàng đa cấp, tương đương 37% doanh thu toàn ngành. Tuy nhiên, mức hoa hồng, tiền thưởng bình quân mà một người tham gia có hoạt động bán hàng nhận được chỉ tương đương 8% mức thu nhập bình quân đầu người của cả nước. Tổng số thuế nộp về ngân sách nhà nước của các doanh nghiệp bán hàng đa cấp đạt 1.302 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2025. 

Tăng cường công tác kiểm tra, đẩy mạnh phân cấp trong quản lý

Trong 8 tháng đầu năm 2025, UBCTQG đã tổ chức 5 đoàn kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp đối với 5 doanh nghiệp bán hàng đa cấp. Căn cứ kết quả kiểm tra, UBCTQG đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 5 doanh nghiệp với tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính gần 1,2 tỷ đồng. 

Bên cạnh công tác kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật đối với doanh nghiệp, UBCTQG cũng đã chủ trì Đoàn kiểm tra của Bộ Công Thương thực hiện kiểm tra theo dõi thi hành pháp luật đối với 9 Sở Công Thương trên toàn quốc, trong đó có nội dung về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp. Công tác kiểm tra giúp Bộ Công Thương trao đổi, nắm bắt được tình hình thực tế triển khai công tác quản lý hoạt động bán hàng đa cấp ở các địa phương, những khó khăn vướng mắc và đề xuất của địa phương để kịp thời báo cáo Lãnh đạo Bộ phương hướng giải quyết.

Đồng thời UBCTQG cũng tiếp tục duy trì phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với các cơ quan công an trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm liên quan đến hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, tích cực rà soát, thu thập thông tin về dấu hiệu tội phạm trong lĩnh vực bán hàng đa cấp để chuyển cơ quan công an xử lý. Trong 8 tháng đầu năm 2025, UBCTQG đã chuyển 2 trường hợp có dấu hiệu kinh doanh đa cấp không phép là Greenleaf và LucMall.

Ngoài ra, UBCTQG đã phối hợp với cơ quan công an các tỉnh Phú Thọ, Lạng Sơn, Lào Cai, Sơn La xác minh mô hình hoạt động bán hàng đa cấp đối với 6 trường hợp. Qua đó, Cơ quan công an đã điều tra và truy cứu trách nhiệm hình sự nhiều vụ việc liên quan đến tội Vi phạm quy định về kinh doanh theo phương thức đa cấp theo quy định tại Điều 217a Bộ luật hình sự.

Bên cạnh đó UBCTQG tiếp tục phân cấp mạnh mẽ các nhiệm vụ quản lý theo Nghị định số 146/2025/NĐ-CP của Chính phủ quy định về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại, bao gồm: Công nhận chương trình đào tạo kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp; Kiểm tra kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp; Kiểm tra kiến thức đầu mối tại địa phương; Kiểm tra, giám sát hoạt động của cơ sở đào tạo kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp; Thông báo chấm dứt hoạt động bán hàng đa cấp (chấm dứt toàn quốc).

Nhằm thực thi hiệu quả Nghị định số 146/2025/NĐ-CP, UBCTQG đẩy mạnh công tác hướng dẫn, phối hợp với các Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trong công tác quản lý hoạt động bán hàng đa cấp; giải đáp kịp thời các thắc mắc, kiến nghị của địa phương trong công tác quản lý hoạt động bán hàng đa cấp. 
UBCTQG cũng đẩy mạnh cải cách hành chính trong giải quyết thủ tục hành chính lĩnh vực bán hàng đa cấp, triển khai và vận hành dịch vụ công trực tuyến đối với nhiều thủ tục hành chính. Đồng thời, trực tiếp hướng dẫn, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi sáp nhập tỉnh và triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. 

UBCTQG chủ trì xây dựng Nghị định thay thế các Nghị định của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, dự kiến trình Chính phủ vào tháng 12 năm 2025. Việc xây dựng Nghị định này gắn liền với việc thực hiện các phương án cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh, phân cấp nhiệm vụ cụ thể cho địa phương. 

Sự phát triển ổn định của ngành bán hàng đa cấp cho thấy kết quả trực tiếp từ sự nghiêm minh, quyết liệt và hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước, vừa bảo vệ quyền lợi người dân, vừa tạo lập môi trường kinh doanh minh bạch, bền vững cho doanh nghiệp.