Phát biểu tại Diễn đàn "Thị trường tín dụng và những vấn đề kinh tế vĩ mô" tổ chức ngày 24/12, chuyên gia kinh tế - TS. Vũ Đình Ánh cho rằng, nếu Việt Nam muốn phát triển thực sự, thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình và đạt mức thu nhập cao, bắt buộc phải chấp nhận mục tiêu tăng trưởng GDP hai con số xuyên suốt giai đoạn đủ dài, cùng cách tiếp cận "dám nghĩ, dám làm nhưng phải biết nghĩ, biết làm".
Đừng chỉ nghĩ đến tăng trưởng 7%
TS. Vũ Đình Ánh là một trong số ít chuyên gia phản đối quan điểm nói Việt Nam chỉ cần tăng trưởng khoảng 7% là ổn, ông đã nhiều lần nhấn mạnh từ năm 2019 - trước khi đại dịch Covid-19 xảy ra.

Chuyên gia kinh tế - TS. Vũ Đình Ánh.
TS.Vũ Đình Ánh tính toán, với thu nhập bình quân hiện khoảng 5.000 USD/người, nếu chỉ tăng 7 - 7,2%/năm thì mất khoảng 10 năm mới lên được 10.000 USD, tức sau 2035. Trong khi đến lúc đó tiêu chí phân loại thu nhập có thể đã thay đổi, rất có thể không còn mốc 11.000 - 12.000 USD như hiện nay cho nước thu nhập trung bình cao.
Ngược lại, nếu tăng trưởng 10%/năm, sẽ cần khoảng 7 năm để nhân đôi thu nhập, may ra còn kịp so với tốc độ hiện tại. Vậy nên, không đặt mục tiêu cao thì không thể bù đắp các cú sốc trong tương lai.
Ví dụ là khủng hoảng tài chính hoặc một "Covid mới" chưa biết lúc nào xuất hiện. Đúng sai, tác động thế nào cần chờ thời gian trả lời, nhưng ông hoàn toàn ủng hộ khát vọng tăng trưởng, phát triển của Chính phủ hiện nay.
Để hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số trong 5 - 10 năm tới, TS. Vũ Đình Ánh cho rằng, cần tập trung vào ba trụ cột: đầu tư công - tín dụng - bất động sản.
Trong đó, ở lĩnh vực bất động sản, chủ lực sẽ là hơn 200 dự án với tổng mức đầu tư khoảng 3,4 triệu tỷ đồng, vừa được công bố khởi động, khởi công, khánh thành ngày 19/12.
"Cách đây 10 năm, nếu ai nói "triệu tỷ đồng" chắc hẳn sẽ khiến nhiều người tròn mắt, không hình dung nổi. Nhưng giờ đây, câu chuyện đã khác", ông nói, đồng thời khẳng định đầu tư công sẽ là yếu tố quyết định tăng trưởng kinh tế có đạt trên 10% hay không.
TS. Vũ Đình Ánh nhắc lại giai đoạn 2007 - 2008, khi tăng trưởng tín dụng đạt trên 53%, từ đó xuất hiện cách hiểu là muốn tăng 1% GDP, đổi lại tín dụng sẽ tăng khoảng 3%, tương đương tăng 7 - 8% GDP thì tín dụng sẽ tăng 20 - 25%, gấp ba lần. Tuy nhiên, tín dụng và GDP hiện nay đã có sự thu hẹp khoảng cách, do đó cần sự tính toán lại.
"Chúng ta giả định tăng trưởng kinh tế là 10%, vậy tín dụng phải tăng bao nhiêu? 25 hay 30%? Nếu vẫn loanh quanh 16 - 19% như cách tranh luận hiện nay, làm sao có thể đạt được mục tiêu tăng trưởng hai con số?", TS. Ánh gợi mở vấn đề.

Diễn đàn có sự tham gia của nhiều chuyên gia kinh tế, nhà hoạch định chính sách, lãnh đạo ngân hàng, quỹ đầu tư...
Tiếp tục phần diễn giải, TS. Vũ Đình Ánh đưa ra ý kiến, nên thay đổi quan niệm bất động sản chính là thứ tài sản thật, tài sản thực, chứ không còn là tài sản "không sản sinh ra cái gì", chỉ mua đi bán lại, không đóng góp cho nền kinh tế - như một số người vẫn nghĩ.
Ông chất vấn ngược logic phổ biến là "tín dụng phải tập trung vào sản xuất - kinh doanh, không được đổ vào chứng khoán, bất động sản".
"Máy móc, sản xuất - kinh doanh là tài sản thật, vậy chứng khoán và bất động sản không phải sản xuất kinh doanh, không phải tài sản thật thì là gì?", TS. Ánh đặt câu hỏi và cho rằng, tín dụng đổ vào bất động sản đang là "chưa đủ".
Vấn đề không phải hạn chế dòng vốn đổ vào, mà là làm sao để thị trường bất động sản đóng góp xứng đáng, ổn định, bền vững cho tăng trưởng; tránh lặp lại vết xe đổ của Trung Quốc, Nhật Bản với bong bóng, đóng băng, trả giá bằng hàng chục năm tăng trưởng chậm lại.
Cần giảm rủi ro, ổn định vĩ mô
Tại phần thảo luận về định hướng phát triển kinh tế nhanh và bền vững, nhiều chuyên gia đưa ra các kiến nghị và giải pháp được đánh giá có thể tạo giá trị lớn. Trong đó, quan điểm tăng trưởng tín dụng năm 2026 chỉ nên quanh mức đạt được của năm 2025, giảm rủi ro và đảm bảo ổn định vĩ mô.
Theo TS. Cấn Văn Lực - Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, ước tính đến hết tháng 11, tăng trưởng tín dụng đạt khoảng 16,6%, và cuối năm có thể lên mức 17,5%. Từ các số liệu này, ông đề xuất mục tiêu năm 2026 ở mức 16%.
Cùng quan điểm, TS. Lê Xuân Sang cho rằng, Việt Nam "không nên quá vội", tín dụng chỉ nên khoảng 16 - 17%, trong bối cảnh rủi ro được phân tích là "tương đối nhiều" và Việt Nam đang nỗ lực bước vào giai đoạn phát triển mới.
Tại diễn đàn, TS. Phạm Xuân Hòe cung cấp thêm các con số cập nhật về dư nợ tín dụng đến ngày 9/12 đạt 18,2 triệu tỷ đồng, tương ứng tăng 17,4%. Với khoảng 20 ngày còn lại, ông dự đoán tăng trưởng tín dụng năm 2025 khoảng 19%. Đồng tình với quan điểm của TS. Cấn Văn Lực, ông cho rằng, năm sau không nên cao hơn năm nay, tăng trưởng tín dụng 2026 tối đa khoảng 19%.
Về hạn mức tín dụng, TS. Phạm Xuân Hòe cho hay, trong điều kiện đã có Thông tư 14 và khi Basel đang hướng tới nâng chuẩn lên Basel 3, nếu mục tiêu là không để dòng vốn chảy mạnh vào bất động sản, có thể áp dụng biện pháp "rất thị trường", nâng hệ số rủi ro lên 200% để ngân hàng không đủ vốn tự có thì buộc phải giảm cho vay vào lĩnh vực đó.
TS. Phạm Xuân Hòe đề xuất, trước mắt có thể bỏ hạn mức tín dụng đối với những ngân hàng quản trị bài bản, đạt chuẩn, còn ngân hàng nhỏ thì phải xem xét kỹ. Về lâu dài, trong 3 năm tới là bỏ hẳn, không nên duy trì công cụ hành chính này.







