Khơi thông nguồn vốn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Loay hoay với bài toán vốn

Theo đánh giá Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), năm 2018, Quốc hội đã thông qua Luật Hỗ trợ DNNVV - đây là luật đầu tiên về hỗ trợ DNNVV. Song thực tế phát triển các DNNVV vẫn còn gặp nhiều khó khăn nhất là vấn đề tiếp cận vốn. Cũng từ một khảo sát của VCCI cho thấy, có đến 70% DNVVN chưa tiếp cận được nguồn vốn tín dụng.

Tăng cơ hội tiếp cận tín dụng cho DNVVN

Báo cáo của Ngân hàng Nhà nước cho thấy, tính đến 31/5/2019, dư nợ tín dụng đối với nền kinh tế tăng 5,74% so với cuối năm 2018. Tín dụng đối với hầu hết các lĩnh vực ưu tiên đều tăng khá, tuy nhiên thực tế tiếp cận vốn của khu vực DNVVN vẫn còn nhiều khó khăn.

Nguyên nhân được chỉ ra là do DNVVN không có tài sản thế chấp, hệ thống kế toán, tài chính chưa chuẩn mực, phương án kinh doanh chưa phù hợp với thị trường, chưa phù hợp với năng lực kinh doanh nên chưa thể thuyết phục được ngân hàng rót vốn... Thêm vào đó, việc nhiều nhà băng chưa mặn mà với phân khúc khách hàng DNNVV bởi khả năng thu hồi vốn còn mang tính rủi ro cao. Để tìm kiếm vốn đầu tư, các DN này buộc phải tìm tới dòng vốn tín dụng đen.

Quỹ phát triển DNVVN - trợ lực cho DN

Trước những khó khăn về vốn của nhiều DNVVN đang gặp phải, Nghị định số 39/2019/NĐ-CP của Chính phủ về tổ chức và hoạt động của Quỹ Phát triển DNVVN và vừa chính thức được ban hành và có hiệu lực từ 1/7/2019 được đánh giá là tăng cơ hội tiếp cận vốn cho khu vực DN này. Bởi đây là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, do Thủ tướng Chính phủ thành lập. Quỹ hoạt động theo mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, với số vốn tối thiểu là 2.000 tỷ đồng.

Ông Phạm Ngọc Hưng - Phó Chủ tịch Hiệp hội DN TP. Hồ Chí Minh đánh giá chính sách về bảo lãnh tín dụng cho DNVVN vay vốn tổ chức tín dụng, hỗ trợ vốn thông qua Quỹ phát triển DNVVN đã tạo thêm lực đẩy cho khu vực DNVVN giải tỏa bớt khó khăn về vốn, thêm lực đẩy cho DN thực hiện các mục tiêu sản xuất kinh doanh dài hạn.

Theo ông Đỗ Phước Tống - Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Cơ khí - Điện TP. Hồ Chí Minh một trong những cản trở lớn nhất của DNNVV hiện nay là không có tài sản bảo đảm hợp pháp hoặc không đủ uy tín để vay tín chấp; hoặc không có phương án sản xuất kinh doanh hay không có các dự án khả thi để các NHTM xem xét cho vay... Vì thế để tháo gỡ khó khăn về vốn cho DNVVN thông qua Quỹ Phát triển DNVVN sẽ tạo trợ lực cho DN phát triển.

Theo nghị định, quỹ thực hiện cho vay dưới hai hình thức là trực tiếp và gián tiếp. Cho vay trực tiếp là việc quỹ trực tiếp thực hiện cho vay đối với DNNVV. Cho vay gián tiếp là việc quỹ thực hiện cho vay đối với DNNVV thông qua giao vốn cho ngân hàng thương mại được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật.

Lãi suất cho vay trực tiếp bằng 80% mức thấp nhất lãi suất cho vay thương mại. Mức thấp nhất lãi suất cho vay thương mại được xác định trên cơ sở so sánh lãi suất cho vay của 4 ngân hàng thương mại có vốn nhà nước và có tổng tài sản lớn nhất tại thời điểm xác định lãi suất cho vay của quỹ.

Ngoài ra, mức cho vay đối với mỗi dự án, phương án sản xuất, kinh doanh tối đa không quá 80% tổng mức vốn đầu tư của từng dự án, phương án. Tổng mức cho vay của quỹ đối với một DNVVN không được vượt quá 15% vốn điều lệ thực có của quỹ…

Cũng với mục tiêu giải quyết những khó khăn về vốn cho DNVVN, Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ chỉ đạo các tổ chức tín dụng đẩy mạnh triển khai các chương trình, chính sách tín dụng theo chỉ đạo của Chính phủ, tiếp tục rà soát, cải tiến quy trình cho vay, thủ tục vay vốn, nâng cao khả năng thẩm định để rút ngắn thời gian giải quyết cho vay, tạo điều kiện cho DN tiếp cận vốn nhưng vẫn đảm bảo an toàn vốn vay.