Khởi nghiệp nâng tầm giá trị sản phẩm OCOP

Từ ý tưởng đến sản phẩm OCOP 3 sao

Sinh ra và lớn lên tại quê hương Đất Đỏ (xã Đất Đỏ, TP. Hồ Chí Minh), anh Nguyễn Hữu Hiếu luôn dành tình yêu đặc biệt đối với con người và mảnh đất giàu truyền thống cách mạng nơi đây. Từ đó, anh Hiếu nung nấu ý chí quyết tâm khởi nghiệp từ chính những sản vật gắn liền với quê hương mình.

“Năm 2013, khi còn là sinh viên, mỗi dịp nghỉ hè tôi lại về quê. Tôi nhớ có một lần đến công viên Võ Thị Sáu để viếng cô Sáu. Sau khi viếng xong, tôi ngồi trên ghế đá và nhìn thấy những cây lêkima quanh công viên sai trĩu quả, xanh mướt. Ngay lúc đó, trong đầu tôi đã mường tượng ra một ý tưởng nào đó từ loại quả này. Trên đường về nhà, tình cờ đi ngang một con ngõ, tôi lại thấy một cây lêkima sai quả, rụng vàng đầy gốc. Khoảnh khắc ấy khiến tôi lóe lên ý nghĩ sẽ làm ra một sản phẩm từ quả lêkima – thứ gắn liền với quê hương Đất Đỏ của mình”, anh Hiếu chia sẻ. 

Nuôi ý tưởng, anh Hiếu bắt đầu tìm hiểu nhiều tài liệu liên quan đến trái Lêkima, anh đi khắp những con đường trên địa bàn huyện để ghi chép, thống kê số lượng cây Lêkima, tuổi thọ của cây và mua trái về làm thử nghiệm các sản phẩm từ loại trái cây này. Sau khi tốt nghiệp ra trường, anh Hiếu trải qua nhiều ngành nghề để tích lũy vốn và kinh nghiệm. Đến đầu năm 2023, anh đã hoàn thiện sản phẩm Trà Lêkima.

Để có được sản phẩm trà thành phẩm và chất lượng như hiện nay, anh Hiếu cho biết, đó là cả một quá trình với nhiều khó khăn.

“Khó khăn, bởi vì hỏng rất nhiều, bản chất của trái lêkima rất chát và nhựa nhiều, khi chín trái sẽ hư rất nhanh. Khó khăn nữa là vấn đề máy móc, chính vì nhiều nhựa nên khi đưa vào máy cắt sợi đều bị quấn hỏng lưỡi cắt, nhiều lúc tôi đã cảm thấy thật sự bế tắc trong việc tìm hướng xử lý để làm ra sản phẩm trà lêkima”, anh Hiếu nói.

Sau khi hoàn thiện quy trình sản xuất, anh Hiếu bắt đầu thuê nhà xưởng, tự tìm hiểu sáng tạo ra những loại máy móc phù hợp và nhờ thợ máy chế tạo riêng nhằm tiết kiệm thời gian, chi phí, nhân công. Năm 2024, sản phẩm trà Lêkima của cơ sở được chứng nhận OCOP 3 sao.

Chế biến sâu, nâng tầm sản phẩm OCOP

Đầu năm 2025, cơ sở Trà Lekima Đất Đỏ của anh Nguyễn Hữu Hiếu được hỗ trợ gần 500 triệu đồng từ chương trình cơ giới hóa nông nghiệp và ứng dụng công nghệ sau thu hoạch của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) để mua máy thái, máy sấy nhiệt, máy xay bột khô, máy trộn lục giác, máy hút chân không… để phục vụ việc chế trà từ trái Lêkima. Theo anh Hiếu, việc áp dụng máy móc giúp cơ sở tăng sản lượng, đảm bảo quy trình sản xuất khép kín và kiểm soát chất lượng tốt hơn.

Cũng theo anh Hiếu, để sản phẩm đạt chất lượng an toàn thực phẩm việc đầu tiên là nguyên liệu đầu vào phải kiểm soát tốt, từ khâu chăm sóc đến khi thu hoạch đều phải có kỹ thuật áp dụng theo quy trình hữu cơ.

“Do bản chất cây lêkima có trái quanh năm, năng suất lại cao nên không bị lệ thuộc nguyên liệu vào mùa vụ. Đồng thời, do áp dụng công nghệ kỹ thuật nên nguyên liệu có thể xử lý và lưu trữ để đảm bảo không thiếu nguyên liệu sản xuất”, anh Hiếu cho hay.

Sau nhiều năm nghiên cứu, sản xuất, cơ sở Trà Lekima Đất Đỏ hiện nay không chỉ có sản phẩm Trà Lekima mà còn có thêm một số sản phẩm mới như Trà túi lọc Lekima, ngũ cốc Lekima, bột Lekima, rượu Lekima, giấm Lekima và mới đây là sản phẩm bún khô Lekima. Anh Hiếu chia sẻ, sắp tới cơ sở sẽ phát triển thêm các sản phẩm mới từ trái Lekima để mở rộng thị trường; đồng thời tạo thêm nhiều việc làm cho lao động địa phương.

Anh Đinh Công Trường (xã Phước Hải, TP. Hồ Chí Minh) là một trong những người tiên phong áp dụng chế biến sâu cho sản phẩm khoai mài - đặc sản OCOP 3 sao của địa phương. Đầu năm 2025, anh đã đầu tư hơn 1,1 tỷ đồng để xây dựng nhà xưởng và mua sắm hệ thống máy móc hiện đại gồm máy rửa, cắt lát, sấy, hút chân không và đóng lon. Từ đó, sản phẩm bột khoai mài và khoai mài cắt lát sấy khô mang thương hiệu Sâm Hoài Sơn Việt Nam ra đời.

Anh Đinh Công Trường chia sẻ: “Trước đây bà con chỉ bán củ tươi, giá trị kinh tế chỉ ở mức trung bình. Củ tươi tuy tốt nhất khi ăn ngay, nhưng để lâu sẽ giảm chất lượng. Vì vậy, tôi chọn hướng chế biến sâu để giữ trọn dinh dưỡng, tiện lợi cho người tiêu dùng và nâng cao giá trị sản phẩm”.

Theo UBND xã Đất Đỏ (TP. Hồ Chí Minh), hiện trên địa bàn có 12 sản phẩm OCOP đạt từ 3 đến 4 sao như trà Lêkima, các loại hải sản, cây ăn trái, củ mài… Đại hội Đảng bộ xã Đất Đỏ lần thứ nhất (2025 - 2030) xác định, định hướng kinh tế của địa phương là đầu tư nông nghiệp công nghệ cao, sản xuất hàng hoá và phát triển du lịch bền vững.

Theo đó, xã Đất Đỏ sẽ lấy nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao làm nền tảng, từng bước mở rộng thương mại, dịch vụ, phát triển du lịch bền vững.

Bên cạnh đó, sẽ đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ và chuyển đổi số trong sản xuất nông nghiệp, thương mại – dịch vụ; khai thác hiệu quả tiềm năng du lịch sinh thái, cộng đồng, văn hóa lịch sử gắn với bản sắc địa phương và tạo điều kiện thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp là nhiệm vụ trọng tâm.

Hướng đi này cũng góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương, tạo việc làm, gia tăng thu nhập cho người dân, đồng thời khuyến khích ứng dụng khoa học – công nghệ trong sản xuất nông nghiệp.

Tính đến nay, toàn TP. Hồ Chí Minh có 906 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên của 390 chủ thể, trong đó có 184 sản phẩm đạt 4 sao và 722 sản phẩm đạt 3 sao.