Những ngày trở lại vùng cao, biên giới Lai Châu, chúng tôi cảm nhận rõ nhất không chỉ là sự đổi thay của hạ tầng hay những con số tăng trưởng, mà là khí thế vươn lên hiện hữu trong từng bản làng, từng nếp nhà. Từ một địa phương còn nhiều khó khăn, Lai Châu hôm nay đang từng bước khẳng định hướng đi đúng đắn trong thực hiện chủ trương của Đảng về công tác dân tộc, các dân tộc đoàn kết, tôn trọng, giúp nhau cùng phát triển.
Là tỉnh miền núi biên giới, Lai Châu có hơn 20 dân tộc anh em cùng sinh sống, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm khoảng 85% dân số. Điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, địa hình chia cắt, xuất phát điểm kinh tế thấp từng là những “điểm nghẽn” lớn trong phát triển. Tuy nhiên, với sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của cả hệ thống chính trị, diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã có những chuyển biến rõ nét, tạo nền tảng quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Sự đoàn kết và giúp nhau cùng phát triển giữa các dân tộc chính là nền tảng vững chắc để Lai Châu tiếp tục khơi dậy tiềm năng.
Vùng đồng bào dân tộc thiểu số “thay da, đổi thịt”
Chúng tôi về xã Bum Nưa, (tỉnh Lai Châu) – địa bàn biên giới từng gặp nhiều khó khăn về hạ tầng, dân trí không đồng đều. Sau khi được sáp nhập với xã Pa Vệ Sủ trong quá trình sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, Bum Nưa đã có những bước chuyển mình đáng kể.
Trên những cánh đồng ở các bản Nà Lang, Nà Hẻ, Nà Hừ, lúa xanh mướt trải dài, cho sản lượng bình quân khoảng 3.100 tấn lương thực mỗi năm. Chăn nuôi gia súc, gia cầm nơi đây phát triển ổn định, trở thành nguồn sinh kế quan trọng của người dân. Đặc biệt, vùng trồng sâm Lai Châu gần 50 ha hình thành tại các bản Sín Chải A, B, C, Pa Hạ đang mở ra hướng phát triển kinh tế mới dưới tán rừng, gắn bảo tồn tài nguyên với nâng cao thu nhập.
Không chỉ nông nghiệp, lĩnh vực công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp ở Bum Nưa cũng từng bước khởi sắc. Một số nhà máy thủy điện vừa và nhỏ đi vào hoạt động; các hợp tác xã sản xuất tinh dầu, gạch không nung tạo việc làm tại chỗ, góp phần tăng thu ngân sách và chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn. Thương mại, dịch vụ phát triển, đáp ứng nhu cầu dân sinh, từng bước hình thành các chuỗi cung ứng nhỏ gắn với thị trường địa phương.

Vùng trồng sâm ở Bum Nưa mở ra hướng phát triển kinh tế mới dưới tán rừng, gắn bảo tồn tài nguyên với nâng cao thu nhập cho người dân.
Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới được triển khai hiệu quả. Đến nay, 100% bản có đường ô tô đến trung tâm, 90% hộ dân được sử dụng điện, 100% bản có nước sinh hoạt; tỷ lệ che phủ rừng đạt trên 68%. Một số sản phẩm địa phương được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao, mở ra cơ hội nâng cao giá trị hàng hóa vùng cao.
Đời sống xã hội chuyển biến tích cực. Tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân khoảng 5% mỗi năm; gần 300 căn nhà tạm, dột nát được xóa bỏ, giúp người dân an cư, lạc nghiệp. Giáo dục, y tế được quan tâm đầu tư, tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia ước đạt 60%, học sinh chuyên cần duy trì trên 90%, bảo hiểm y tế bao phủ 96% dân số. Các hoạt động văn hóa – văn nghệ được duy trì, góp phần giữ gìn bản sắc dân tộc, từng bước đẩy lùi hủ tục lạc hậu.
Với đường biên giới dài trên 30 km, Bum Nưa đặc biệt chú trọng nhiệm vụ quốc phòng – an ninh. Công tác tuần tra, huấn luyện, diễn tập được thực hiện thường xuyên; sự phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng vũ trang và nhân dân góp phần giữ vững chủ quyền lãnh thổ, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị.
Bum Nưa là một trong nhiều xã vùng cao của Lai Châu đang “thay da, đổi thịt”. Từ hạ tầng thiết yếu đến sản xuất, từ đời sống vật chất đến tinh thần, những đổi thay ấy phản ánh rõ nét sự chuyển biến trong nếp nghĩ, cách làm của đồng bào các dân tộc thiểu số.
Đồng hành cùng đồng bào các dân tộc
Để có được kết quả ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Lai Châu đã ban hành nhiều nghị quyết, chương trình, kế hoạch quan trọng, tạo khung chính sách đồng bộ, phù hợp thực tiễn địa phương.
Tiêu biểu là triển khai thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia; xóa bỏ hủ tục, phong tục tập quán lạc hậu; xây dựng nếp sống văn minh; thúc đẩy bình đẳng giới và phát triển gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Song song với đó là các chính sách đặc thù về giáo dục, y tế, an sinh xã hội như hỗ trợ ăn ở cho học sinh vùng khó khăn, hỗ trợ bảo hiểm y tế, tín dụng ưu đãi, cây con giống, đất sản xuất, điện, nước sinh hoạt.

Thương mại, dịch vụ ở Bum Nưa từng bước phát triển, đáp ứng nhu cầu dân sinh, từng bước hình thành các chuỗi cung ứng nhỏ gắn với thị trường địa phương.
Để chính sách thực sự hiệu quả khi về cơ sở, Lai Châu chú trọng lồng ghép hiệu quả các nguồn vốn từ các chương trình mục tiêu quốc gia, tập trung đầu tư hạ tầng thiết yếu và hỗ trợ sinh kế cho người dân. Vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội được phát huy trong công tác tuyên truyền, vận động, tạo sự đồng thuận trong nhân dân.
Đặc biệt, tỉnh coi trọng vai trò của người có uy tín, già làng, trưởng bản - những “cầu nối” quan trọng giữa chính quyền và đồng bào. Thông qua đội ngũ này, nhiều chủ trương, chính sách được truyền tải kịp thời, góp phần vận động người dân thay đổi tập quán sản xuất, đoàn kết giúp nhau phát triển kinh tế, giữ vững an ninh trật tự.
Trong năm 2025, Lai Châu đẩy mạnh xóa nhà tạm, nhà dột nát, hỗ trợ xây mới, sửa chữa gần 9.800 căn nhà; tăng cường đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho hơn 10.000 lao động, trong đó có hàng trăm lao động đi làm việc ở nước ngoài. Các chỉ tiêu kinh tế - xã hội chủ yếu đều đạt và vượt kế hoạch, từ tăng trưởng GRDP, thu ngân sách đến xuất nhập khẩu, du lịch.
Thực tiễn cho thấy, khi chủ trương đúng, chính sách trúng và cách làm phù hợp, vùng đồng bào dân tộc thiểu số không chỉ thoát nghèo mà còn từng bước vươn lên phát triển bền vững. Sự đoàn kết và giúp nhau cùng phát triển giữa các dân tộc chính là nền tảng vững chắc để Lai Châu tiếp tục khơi dậy tiềm năng, củng cố niềm tin của Nhân dân, xây dựng vùng biên cương ngày càng giàu đẹp, vững mạnh.





