Longform
02/09/2022 12:21
Khoảnh khắc giành chính quyền về tay nhân dân qua bức ảnh lịch sử

02/09/2022 12:21

Vào sáng ngày 21/8/1945, hàng nghìn người dân thị xã Vinh kéo đến giành chính quyền ở tòa công sứ Vinh, được lưu giữ bởi bức ảnh nay đã trở thành lịch sử...

Khoảnh khắc giành chính quyền về tay nhân dân qua bức ảnh lịch sử

Đó là vào sáng ngày 21/8/1945, hàng nghìn người dân thị xã Vinh kéo đến giành chính quyền ở tòa công sứ Vinh.
Thời khắc lịch sử này đã được một nhiếp ảnh khuyết danh kịp ghi lại, góp vào kho tàng nhiếp ảnh cách mạng với bức ảnh có một không hai, đánh dấu những mốc son lịch sử đất nước.

Khoảnh khắc giành chính quyền về tay nhân dân qua bức ảnh lịch sử

Chiều thu tháng Tám, theo chân cán bộ văn hoá vào phía trong khu nhà
truyền thống thành phố Vinh (tỉnh Nghệ An), gian trưng bày các kỷ vật, hình ảnh gắn liền với cuộc tổng khởi nghĩa giành chính quyền Cách mạng Tháng Tám 1945 chỉ có duy nhất một bức ảnh.
Trong bức ảnh này là hình ảnh người dân thị xã Vinh cướp chính quyền ở Tòa công sứ Vinh ngày 21/8/1945 được treo ở vị trí trung tâm.
Cùng với đó là hai chiếc liềm - vũ khí cũng là công cụ lao động của người dân làng Lộc Đa (xã Hưng Hòa, TP Vinh) trong cuộc đấu tranh giành quyền tự chủ cho mình.

Khoảnh khắc giành chính quyền về tay nhân dân qua bức ảnh lịch sử
Khoảnh khắc giành chính quyền về tay nhân dân qua bức ảnh lịch sử

Khoảnh khắc giành chính quyền về tay nhân dân qua bức ảnh lịch sử

Ngược thời gian trở về với không khí sôi sục của mùa Thu lịch sử cách đây hơn 77 năm, trên cơ sở tiếp thu nhận định tình hình của Thường vụ Trung ương Đảng và căn cứ vào thực tiễn phong trào cách mạng đang biến chuyển ở các địa phương, ngày 8/8/1945, Việt Minh liên tỉnh Nghệ - Tĩnh (Nghệ An, Hà Tĩnh) triệu tập Đại hội đại biểu để bàn kế hoạch khởi nghĩa giành chính quyền. Sau Đại hội Việt Minh liên tỉnh Nghệ - Tĩnh, ở các địa phương, cán bộ và nhân dân càng khẩn trương chuẩn bị lực lượng đẩy mạnh phong trào hành động để kịp giành thắng lợi cuối cùng cho cách mạng khi thời cơ đến.

Chớp thời cơ, ngay trong chiều 15/8/1945, Ủy ban Khởi nghĩa liên tỉnh Nghệ - Tĩnh đã phát động khởi nghĩa giành chính quyền. Lệnh khởi nghĩa của Ủy ban khởi nghĩa liên tỉnh Nghệ - Tĩnh và truyền đơn của Việt Minh liên tỉnh Nghệ - Tĩnh phát ra, làm dấy lên khí thế cách mạng sôi nổi, hào hùng khắp nơi từ nông thôn đến thành thị. Ngày 16/8/1945, nhân dân xã Thanh Thủy (nay là xã Nam Thanh - Nam Đàn) đã nhất tề đứng dậy đấu tranh. Đây cũng là địa phương đầu tiên ở Nghệ An giành chính quyền về tay nhân dân.

Thắng lợi ở xã Thanh Thủy đã mở đầu cho phong trào khởi nghĩa giành chính quyền ở các làng, xã khác trong tỉnh, như các làng Yên Dũng, Lộc Đa ở ngoại thành Vinh giành chính quyền vào ngày 17/8. Ngày 18/8, Quỳnh Lưu trở thành địa phương đầu tiên giành được chính quyền cấp huyện ở Nghệ An. Tiếp đó là các Hưng Nguyên (ngày 19/8), Diễn Châu (ngày 20/8)…

Khoảnh khắc giành chính quyền về tay nhân dân qua bức ảnh lịch sử

Ngày đó, thị xã Vinh là nơi tập trung lực lượng của bộ máy chính quyền bù nhìn và là nơi chỉ huy của toàn bộ binh lính Nhật đóng trên địa bàn Nghệ An. Do vậy, sự thắng lợi của các cuộc khởi nghĩa ở nông thôn cùng với sự phản ứng yếu ớt của chính quyền tay sai đã tạo thời cơ chín muồi cho cuộc khởi nghĩa giành chính quyền ở đây.

Chỉ sau một thời gian ngắn sau khi nhận được chỉ thị của Đại hội Việt Minh liên tỉnh Nghệ - Tĩnh, các đội tự vệ cảm tử, đội du kích, tuổi trẻ thành phố cũng đã lập xong đội Thanh niên xung phong. Tại các nhà máy ở thị xã Vinh đã thành lập các đội công nhân cứu quốc, tự vệ cảm tử. Anh chị em công nhân tự rèn, đúc vũ khí để trang bị cho mình…

Rạng sáng ngày 21 tháng 8 năm 1945, hàng vạn nhân dân Vinh - Bến Thủy và ngoại thành, bao gồm các tầng lớp công nhân, nông dân, dân nghèo thành thị, trí thức, học sinh, từ già tới trẻ với gậy gộc, giáo mác… đã giương cao cờ đỏ sao vàng rầm rộ biểu tình, tuần hành thị uy dọc các đường phố.

Khoảnh khắc giành chính quyền về tay nhân dân qua bức ảnh lịch sử

Lúc bấy giờ, tình hình chính trị ở Vinh - Bến Thủy khá phức tạp, Ủy ban khởi nghĩa đã hướng dẫn các đội tự vệ công nhân, thanh niên xung phong, cùng một số lính bảo an đi theo cách mạng chia thành từng nhóm tiến đến chiếm các nhà máy, các công sở của chính quyền bù nhìn như: Dinh tỉnh trưởng, Sở mật thám, Nhà kho bạc, Ngân hàng...

Trước khí thế mạnh mẽ của quần chúng cách mạng, bọn Nhật đã phải nhượng bộ. Các ủy viên Uỷ ban khởi nghĩa hướng dẫn các đội tự vệ vào chiếm các công sở và bao vây Dinh Tỉnh trưởng Nghệ An. Tỉnh trưởng Đặng Hướng đã phải đầu hàng vô điều kiện.

Đúng 12 giờ trưa ngày 21 tháng 8 năm 1945, ông Lê Viết Lượng thay mặt Ủy ban Cách mạng lâm thời Nghệ An tuyên bố xóa bỏ bộ máy chính quyền cũ, thiết lập chính quyền cách mạng và kêu gọi toàn thể nhân dân giúp đỡ chính quyền mới giữ gìn trật tự, an ninh trong thành phố, bảo vệ chính quyền cách mạng. Cuộc khởi nghĩa tại thành phố Vinh kết thúc thắng lợi nhanh gọn trong ngày 21/8/1945 mà không hề có đổ máu.

Khí thế đấu tranh của nhân dân thành phố đỏ đã cổ vũ, tiếp sức cho phong trào đấu tranh của các địa phương còn lại từ huyện đồng bằng và trung du cũng như vùng thượng du cũng lần lượt giành chính quyền từ ngày 18 đến ngày 26/8/1945. Cuộc tổng khởi nghĩa giành chính quyền tháng 8/1945 trong cả tỉnh Nghệ An rộng lớn đã giành thắng lợi chỉ trong vòng 9 ngày.

Khoảnh khắc giành chính quyền về tay nhân dân qua bức ảnh lịch sử

Hồi ức đặc biệt về mùa thu lịch sử

Phóng viên Báo Công Thương có cơ hội được trò chuyện cùng cụ Hà Văn Tải (93 tuổi) - cán bộ lão thành cách mạng 70 năm tuổi Đảng, từng trải qua nhiều cương vị công tác, Nguyên Chánh văn phòng Tỉnh ủy cho đến khi nghỉ hưu.

Khoảnh khắc giành chính quyền về tay nhân dân qua bức ảnh lịch sử

Ngày 30/9/ 2005, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 239/QĐ.CP xây dựng Vinh thành trung tâm kinh tế văn hoá vùng Bắc Trung Bộ. Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân TP Vinh đang không ngừng vun đắp xây dựng thành phố quê hương Bác Hồ phát triển vững bền, giàu đẹp và văn minh.

Thành phố Vinh, vùng địa linh nhân kiệt, nơi hội tụ nhiệt huyết và tinh hoa xứ Nghệ, là chiến sĩ tiên phong của Xứ Nghệ trong chặng dài hơn 2 thế kỉ qua. Lịch sử trong những năm đầu thế kỉ XX còn ghi lại nơi đây một trong những đô thị công nghiệp lớn của cả nước dưới thời Pháp thuộc với những nhà máy, xí nghiệp, bến cảng, hãng buôn, nhà băng ... Đây là cái nôi của phong trào yêu nước và cách mạng với sự bùng nổ của cao trào cách mạng 1930 - 1931 Xô Viết - Nghệ Tĩnh.

Trên đất nước này ít có thành phố nào bị mất mát thiệt hại nặng nề qua 2 cuộc chiến như Vinh. Để góp phần cho kháng chiến chống Pháp thành công,Vinh đã thực hiện tiêu thổ, chấp nhận hi sinh. Trong chiến tranh phá hoại của giặc Mĩ, thành phố gần như bị san phẳng dưới sức tàn phá của hàng vạn tấn bom đạn nhưng Vinh vẫn kiên cường ngời sáng với danh hiệu Thành phố Đỏ anh hùng. Từ tro tàn và gạch vụn, từ hoang tàn đổ nát, với tinh thần tự lực, tự cường, Thành phố đã hồi sinh mạnh mẽ.

Khoảnh khắc giành chính quyền về tay nhân dân qua bức ảnh lịch sử

Nội dung: Hoàng Trinh
Đồ họa: Đức Thảo

Đức Thảo

Có thể bạn quan tâm

Giá vé tàu, máy bay dịp lễ tăng cao vẫn hết sớm

Giá vé tàu, máy bay dịp lễ tăng cao vẫn hết sớm

Ghi nhận tại Nghệ An, giá vé tàu, máy bay đi, đến từ địa phương này trong dịp lễ 30/4 – 1/5 đều tăng, trong đó, hành khách lựa chọn đi tàu tăng cao.
Cưỡng chế thuế 4 doanh nghiệp tại huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An

Cưỡng chế thuế 4 doanh nghiệp tại huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An

Đội Thuế liên huyện Bắc Nghệ II vừa ban hành quyết định cưỡng chế thuế, ngừng sử dụng hóa đơn đối với 4 doanh nghiệp nợ thuế tại huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An.
Vinalink Group hết lòng vì sức khỏe trẻ em vùng cao

Vinalink Group hết lòng vì sức khỏe trẻ em vùng cao

Ngày 26/3/2025, Vinalink Group chính thức khánh thành và trao tặng bếp ăn cho điểm trường Chăm Puông, thuộc xã Lượng Minh, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An.

Xem thêm

Bài 5: Tinh gọn bộ máy - góc nhìn từ chuyên gia, đại biểu

Bài 5: Tinh gọn bộ máy - góc nhìn từ chuyên gia, đại biểu

Để có góc nhìn bao quát hơn về công tác sắp xếp tinh gọn bộ máy, phóng viên Báo Công Thương đã ghi nhận ý kiến của một số đại biểu, chuyên gia về vấn đề này.
Bài 4: Chọn người xứng đáng, dựng bộ máy tinh hoa

Bài 4: Chọn người xứng đáng, dựng bộ máy tinh hoa

Việc sắp xếp lại tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp là cơ hội để sàng lọc đội ngũ cán bộ, tạo điều kiện thu hút tài năng, giúp bộ máy vận hành hiệu quả.
Bài 3: Sáp nhập tỉnh, nâng tầm cấp xã tạo thế và lực mới

Bài 3: Sáp nhập tỉnh, nâng tầm cấp xã tạo thế và lực mới

Bộ máy chính quyền địa phương đang bước vào giai đoạn đổi mới mạnh mẽ với chủ trương sáp nhập tỉnh, không tổ chức cấp huyện và nâng tầm vị thế các xã.
TS. Trịnh Lê Anh: Sáp nhập tỉnh xóa ranh giới hành chính, mở không gian phát triển du lịch

TS. Trịnh Lê Anh: Sáp nhập tỉnh xóa ranh giới hành chính, mở không gian phát triển du lịch

Việc sáp nhập tỉnh, thành phố không chỉ là bài toán hành chính mà còn tác động sâu sắc đến nhiều lĩnh vực, trong đó có du lịch.
Bài 2: Guồng máy mới - tăng tốc vì dân, vì nước

Bài 2: Guồng máy mới - tăng tốc vì dân, vì nước

Với tinh thần “chỉ bàn làm, không bàn lùi”, không khí tinh gọn bộ máy đã hừng hực tại các bộ, ngành Trung ương và hệ thống dọc ở các địa phương.
Đèn Âm Hồn: Khi điện ảnh thắp ánh sáng tri ân

Đèn Âm Hồn: Khi điện ảnh thắp ánh sáng tri ân

Có những câu chuyện không chỉ kể bằng thước phim, mà còn được viết bằng tình yêu, sự trân quý, những giọt nước mắt và nụ cười - đó chính là Đèn Âm Hồn.
Bài 1: Thời cơ đã điểm, bộ máy phải tinh gọn

Bài 1: Thời cơ đã điểm, bộ máy phải tinh gọn

Cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy đã được triển khai quyết liệt trong những tháng qua, với kỳ vọng mang tới cơ hội to lớn cho phát triển đất nước.
Vì sao nên có quỹ xúc tiến xuất khẩu?

Vì sao nên có quỹ xúc tiến xuất khẩu?

Quỹ xúc tiến xuất khẩu được đóng góp từ chính giá trị xuất khẩu hàng hóa là cần thiết nhằm có nguồn lực đầu tư ngược trở lại cho hoạt động quảng bá.
Rapper Double2T: Thủ tướng khen Bắc Bling, tôi càng thêm quyết tâm quảng bá văn hoá dân tộc!

Rapper Double2T: Thủ tướng khen Bắc Bling, tôi càng thêm quyết tâm quảng bá văn hoá dân tộc!

Rapper Double2T không chỉ khẳng định phong cách âm nhạc độc đáo mà còn ghi dấu ấn với những dự án cộng đồng ý nghĩa.
Tuổi trẻ ngành Công Thương: Bản lĩnh, sáng tạo, trách nhiệm trong thời đại mới

Tuổi trẻ ngành Công Thương: Bản lĩnh, sáng tạo, trách nhiệm trong thời đại mới

Với tinh thần xung kích, tuổi trẻ Bộ Công Thương tiên phong trong đổi mới, sáng tạo, góp phần thúc đẩy sự phát triển của ngành Công Thương.
Sáp nhập tỉnh cần quan tâm đến vấn đề gì?

Sáp nhập tỉnh cần quan tâm đến vấn đề gì?

Đại biểu Quốc hội Phạm Trọng Nghĩa - đoàn Lạng Sơn cho biết, việc sáp nhập tỉnh cần phải dựa vào nhiều yếu tố với các tiêu chí rõ ràng.
Kim loại màu Thái Nguyên hướng đến tuần hoàn chất thải

Kim loại màu Thái Nguyên hướng đến tuần hoàn chất thải

Nước thải và quặng đuôi là 2 chất thải chính trong quá trình khai thác và tuyển quặng đã được Công ty CP Kim loại màu Thái Nguyên tái sử dụng, tuần hoàn 100%.
Ký ức về Hàm Cá Mập qua câu chuyện của người thợ ảnh 40 năm bám trụ Hồ Gươm

Ký ức về Hàm Cá Mập qua câu chuyện của người thợ ảnh 40 năm bám trụ Hồ Gươm

Tòa nhà Hàm Cá Mập tại quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục, quận Hoàn Kiếm sẽ được phá dỡ trong tháng 4/2025 nhằm tạo ra một không gian công cộng hiện đại.
Longform: Bộ Công Thương lên tiếng về việc Shopee, Tiktok Shop tăng phí

Longform: Bộ Công Thương lên tiếng về việc Shopee, Tiktok Shop tăng phí

Gần đây, các sàn thương mại điện tử lớn như Shopee và TikTok Shop đã công bố kế hoạch điều chỉnh chính sách thu phí sàn, bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/4.
Hạnh phúc trong kỷ nguyên mới: Khi phát triển không chỉ là kinh tế

Hạnh phúc trong kỷ nguyên mới: Khi phát triển không chỉ là kinh tế

Ngày Quốc tế Hạnh phúc 20/3 không chỉ là dịp để tôn vinh niềm vui, mà còn là lời nhắc nhở về cách mỗi cá nhân và xã hội có thể kiến tạo hạnh phúc bền vững.
Nâng tầm thương hiệu cà phê Việt trên đất đỏ Tây Nguyên

Nâng tầm thương hiệu cà phê Việt trên đất đỏ Tây Nguyên

Tự hào là vùng đất cho ra loại cà phê ngon nhất thế giới, từ chỗ xuất thô, hiện nay, cà phê Tây Nguyên ngày càng được nâng tầm thương hiệu, khẳng định vị thế.
Đạo diễn Hoàng Nam: Trong

Đạo diễn Hoàng Nam: Trong 'Đèn âm hồn' có câu chuyện của tôi

Đạo diễn Hoàng Nam chia sẻ, bé Lĩnh trong phim Đèn âm hồn chính là anh của ngày thơ bé - một cậu bé cứ mãi chạy theo những giấc mơ về tình phụ tử.
Sửa đổi Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả! Bài 3: Nâng cao hiệu lực, hiệu quả tiết kiệm năng lượng

Sửa đổi Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả! Bài 3: Nâng cao hiệu lực, hiệu quả tiết kiệm năng lượng

Để nâng cao hiệu quả thực thi, Luật sử dụng năng lượng tiết tiết kiệm và hiệu quả được sửa đổi theo hướng tăng chế tài, phân cấp mạnh cho địa phương.
Longform:

Longform: 'Dị nhân không xương' Vương Hữu Thịnh - chinh phục giới hạn của cơ thể con người

'Dị nhân không xương' Vương Hữu Thịnh đã tạo nên một dấu ấn riêng, mở ra một chương mới trong nghệ thuật uốn dẻo - bộ môn đầy kỳ diệu.
Sửa đổi Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả: Bài 2- Đảm bảo sự phát triển bền vững của đất nước trong kỷ nguyên mới

Sửa đổi Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả: Bài 2- Đảm bảo sự phát triển bền vững của đất nước trong kỷ nguyên mới

Cùng với chuyển dịch xanh, sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả là một trong những giải pháp quan trọng để đất nước phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới.
Sửa đổi Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả: Bài 1- Trụ cột đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia

Sửa đổi Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả: Bài 1- Trụ cột đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia

Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả được xem là một trong những trụ cột quan trọng đảm bảo vững chắc an ninh năng lượng quốc gia.
Tuấn Cry:

Tuấn Cry: 'Bồi bàn hay lái xe đều là nghề nuôi dưỡng tôi đến với âm nhạc'

Có những người sinh ra để đi theo con đường đã vạch sẵn, với Tuấn Cry - “Bồi bàn hay lái xe đều là nghề nuôi dưỡng tôi đến với âm nhạc”
Chuyển dịch xanh cho tương lai xanh! Bài 3: Phát huy hiệu quả công tác truyền thông

Chuyển dịch xanh cho tương lai xanh! Bài 3: Phát huy hiệu quả công tác truyền thông

Truyền thông là công cụ quan trọng góp phần làm thay đổi nhận thức của doanh nghiệp, trong sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, hướng đến sản xuất xanh.
Chuyển dịch xanh cho tương lai xanh. Bài 2: Doanh nghiệp Quảng Ninh đồng hành

Chuyển dịch xanh cho tương lai xanh. Bài 2: Doanh nghiệp Quảng Ninh đồng hành

Để chuyển đổi xanh, nhiều doanh nghiệp Quảng Ninh đã chủ động đổi mới công nghệ, thực hiện kinh tế tuần hoàn nhằm tiết kiệm năng lượng, tiết kiệm điện.
Chuyển dịch xanh cho tương lai xanh! Bài 1: Góp phần hiện thực hóa khát vọng tăng trưởng xanh

Chuyển dịch xanh cho tương lai xanh! Bài 1: Góp phần hiện thực hóa khát vọng tăng trưởng xanh

Với khát vọng tăng trưởng xanh, cùng với kinh tế tuần hoàn thì tiết kiệm năng lượng là một trong những giải pháp quan trọng được Quảng Ninh đẩy mạnh thực thi.
Câu chuyện đẫm nước mắt trên hành trình xây dựng thương hiệu “Ăn cùng bà Tuyết”

Câu chuyện đẫm nước mắt trên hành trình xây dựng thương hiệu “Ăn cùng bà Tuyết”

Có một người phụ nữ nông dân chân chất nhưng đầy nghị lực với mong muốn vươn lên thoát đói nghèo đã thành công với thương hiệu quà vặt “Ăn cùng bà Tuyết".
Độc đáo

Độc đáo 'Lễ rước âm' tại Lễ hội chùa Nành, Ninh Hiệp

Tháng Giêng, khi dư vị mưa xuân vẫn còn lất phất trên những tán cây già cỗi, làng Ninh Hiệp lại rộn ràng, nô nức trong không khí lễ hội chùa Nành.
Công nghiệp chế biến, chế tạo: ‘Thỏi nam châm’ hút vốn ngoại

Công nghiệp chế biến, chế tạo: ‘Thỏi nam châm’ hút vốn ngoại

Chiếm khoảng 70% tổng vốn FDI đăng ký đầu tư vào Việt Nam trong 2 tháng đầu năm, công nghiệp chế biến chế tạo được đánh giá là ‘thỏi nam châm’ hút vốn ngoại.
Tích cực đổi mới công nghệ khai thác, chế biến khoáng sản

Tích cực đổi mới công nghệ khai thác, chế biến khoáng sản

Chương trình khoa học công nghệ trọng điểm cấp quốc gia phục vụ đổi mới, hiện đại hóa công nghệ khai thác và chế biến khoáng sản đã có nhiều đóng góp tích cực.
Diễn viên Thanh Hương: Góc khuất nghề và ám ảnh sau mỗi vai diễn

Diễn viên Thanh Hương: Góc khuất nghề và ám ảnh sau mỗi vai diễn

Trong cuộc trò chuyện với phóng viên Báo Công Thương, diễn viên Thanh Hương đã trải lòng về con đường nghệ thuật, những thách thức, hy sinh...