Khai phá tiềm năng hợp tác với khu vực châu Phi - Trung Đông

Đây là nhận định được đưa ra tại Hội thảo quốc tế “Chính sách hướng Đông của các quốc gia châu Phi và Trung Đông và khả năng hợp tác với Việt Nam”, do Bộ Ngoại giao Việt Nam phối hợp với Viện Nghiên cứu châu Phi và Trung Đông (IAMES) thuộc Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam (VASS) tổ chức, tại Hà Nội.

Hội thảo là dịp để các đại biểu trao đổi thông tin, phân tích chính sách hướng Đông của một số nước châu Phi - Trung Đông, đồng thời kiến nghị chính sách, giải pháp tháo gỡ khó khăn trong hợp tác, tận dụng tốt cơ hội để đẩy mạnh hợp tác hiệu quả, thực chất giữa Việt Nam và các nước châu Phi - Trung Đông.

GS.TS. Nguyễn Quang Thuấn, Chủ tịch VASS nhận định, châu Phi - Trung Đông là khu vực giàu tài nguyên thiên nhiên, có thị trường rộng lớn đầy tiềm năng. Hầu hết các quốc gia trong khu vực đều có nền kinh tế đang phát triển và đi theo xu hướng hội nhập, liên kết kinh tế quốc tế. Trước triển vọng kinh tế ở khu vực châu Á - nơi được coi là động lực tăng trưởng kinh tế thế giới hiện nay, nhiều nước châu Phi - Trung Đông đang tích cực thực hiện chính sách hướng tới châu Á (còn gọi là chính sách hướng Đông). Mục tiêu của chính sách này là tăng cường hợp tác với các quốc gia, các nền kinh tế đang lên ở châu Á, trong đó có Việt Nam; phát huy những lợi thế vốn có và tìm kiếm lợi ích trong hợp tác về thị trường, vốn, công nghệ và nhân lực.

Đến nay, Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao với 15/15 nước ở Trung Đông, 53/55 nước ở châu Phi. Quan hệ hợp tác nhiều mặt của Việt Nam với các nước trong khu vực thời gian qua phát triển hết sức tốt đẹp. Nhiều hoạt động trao đổi cấp cao, cấp nhà nước, các Bộ, ngành các doanh nghiệp diễn ra sôi động. Trong 3 năm qua, Việt Nam đón nhiều nguyên thủ, lãnh đạo của các quốc gia khu vực Trung Đông - châu Phi tới thăm. Kim ngạch thương mại hai chiều liên tục tăng, đạt mức 18,65 nghìn USD năm 2017, trong đó có nhiều đối tác lớn trên 1 tỷ USD.

Theo Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Phương Nga, Việt Nam và các nước Trung Đông - châu Phi có nhiều lợi thế để bổ trợ cho nhau cùng phát triển. Là một quốc gia nằm ở châu Á - khu vực phát triển năng động nhất, động lực quan trọng của tăng trưởng kinh tế thế giới, Việt Nam cũng đã đạt được những phát triển vượt bậc về kinh tế xã hội trong những năm qua và được coi là điểm sáng của hợp tác. Trong khi đó, Trung Đông - châu Phi cũng đang thu hút được sự quan tâm của nhiều nước do đây là khu vực có rất nhiều tiềm năng hợp tác của khu vực có trên 70 quốc gia, dân số trên 1,6 tỷ người, GDP trên 490 tỷ USD.

Tính từ năm 2010 đến nay, kim ngạch 2 chiều giữa Việt Nam và khu vực châu Phi - Trung Đông đã tăng hơn 3,5 lần. Hoạt động đầu tư ra nước ngoài của doanh nghiệp 2 bên cũng đạt những kết quả đáng khích lệ.

Dù vậy, những kết quả này chưa tương xứng với nền tảng chính trị tốt đẹp cũng như tiềm năng của các nước.

Theo đó, các đại biểu tham dự hội thảo cho rằng, thời gian tới, Việt Nam cùng các nước Trung Đông - châu Phi cần phát huy thế mạnh của quan hệ truyền thống tốt đẹp và tiềm năng to lớn của mỗi nước, chủ động thúc đẩy hợp tác trên cơ sở bình đẳng, cùng có lợi trên tất cả các lĩnh vực, trong đó đặc biệt ưu tiên hợp tác kinh tế thiết thực, hiệu quả, tăng cường giao lưu nhân dân, hợp tác văn hóa giáo dục.

Trong bối cảnh tình hình quốc tế hết sức phức tạp hiện nay, Việt Nam và các nước Trung Đông - châu Phi cần tăng cường phối hợp trên các diễn đàn đa phương, phối hợp giải quyết các thách thức chung mà thế giới đang phải đối mặt, duy trì hòa bình, ổn định và phát triển trên thế giới.