Ia H’Drai - Kon Tum: Khơi thông nguồn lực phát triển kinh tế biên giới

Vượt khó, giành nhiều thành tựu

Huyện Ia H’Drai, tỉnh Kon Tum được thành lập đầu năm 2015 trên cơ sở tách ra từ huyện Sa Thầy. Đây là huyện biên giới, tiếp giáp với huyện Đun Mia và huyện Tà Veng của tỉnh Ratanakiri (Campuchia); có 3 xã là Ia Đal, Ia Dom và Ia Tơi chủ yếu là đồng bào các dân tộc thiểu số. Khi thành lập huyện, cơ sở vật chất, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội thấp kém; nền kinh tế chủ yếu là sản xuất nông nghiệp với cây lúa cạn và sắn là chủ lực; các ngành công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp hầu như chưa có gì. Trường lớp, y tế cơ sở, giao thông chưa được đầu tư xây dựng đồng bộ nên việc giảng dạy, học tập, khám, chữa bệnh, đi lại gặp nhiều khó khăn.

Ia H’Drai từng bước xây dựng hạ tầng đồng bộ

Từ một vùng biên giới thuần nông, sau 8 năm tập trung khai thác tiềm năng, khơi thông nguồn lực, đến nay sản xuất nông - lâm nghiệp - thủy sản trên địa bàn huyện Ia H’Drai đã phát triển theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả. Người dân đã mạnh dạn đưa các loại cây, con giống có giá trị kinh tế để nuôi, trồng như chăn nuôi bò, dê, cá chình bông, cá lăng; trồng cà phê, mít, bưởi, cam… và ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trong nuôi trồng mang lại hiệu quả.

Năm 2022, kinh tế huyện Ia H’Drai tăng trưởng vượt bậc. Tổng giá trị sản xuất thực hiện 9.065 tỷ đồng, đạt 150% kế hoạch, tăng 60% cùng kỳ năm 2021; diện tích gieo trồng đạt 28.755 ha. Chăn nuôi phát triển khá với đàn gia súc hơn 7.543 con, tăng gấp 5 lần, đàn gia cầm hơn 44.000 con, tăng gần 3 lần so với năm 2015. Diện tích ao, hồ gần 30 ha với 112 lồng nuôi thủy sản trên lòng hồ thủy điện Sê San mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Bên cạnh đó, hơn 59.000 ha rừng tự nhiên được quản lý, bảo vệ tốt, tỷ lệ độ che phủ rừng trên 86%. Các công trình điện, trường học, dự án giao thông nông thôn thuộc chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới năm 2022 đang được khẩn trương hoàn thiện. Dự kiến hết năm 2022, hoàn thành 14 thôn đạt chuẩn nông thôn mới vùng đồng bào dân tộc thiểu số; xã Ia Dom đạt chuẩn nông thôn mới, các xã Ia Đal và Ia Tơi đạt chuẩn 13/19 tiêu chí.

Công nghiệp - xây dựng đạt mức tăng trưởng khá. Trong gần 8 năm qua, huyện đã phát triển thêm 15 cơ sở sản xuất, khai thác, chế biến; thành lập 15 hợp tác xã hoạt động kinh doanh đa ngành nghề. Trong điều kiện nguồn vốn đầu tư từ ngân sách còn thấp, huyện Ia H’Drai đã vận dụng sáng tạo các cơ chế, phù hợp với thực tiễn để tạo nguồn lực đầu tư đồng bộ cơ sở hạ tầng. Đặc biệt, các công trình giao thông, thủy lợi trọng điểm và các tuyến đường liên thôn, liên xã, đường vào khu sản xuất tập trung; các dự án khai thác quỹ đất để phát triển kết cấu hạ tầng Khu trung tâm hành chính huyện, dự án cầu Drai, công trình cấp nước sinh hoạt... được ưu tiên triển khai đầu tư đã góp phần thay đổi diện mạo và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng biên giới.

Cùng với đó, hoạt động thương mại - dịch vụ được quan tâm mở rộng. Hoạt động của ngân hàng chính sách xã hội và quỹ tín dụng nhân dân trên địa bàn ngày càng hiệu quả; dịch vụ vận tải với số phương tiện đều tăng hằng năm. Các dịch vụ có giá trị gia tăng cao như đại lý xăng dầu, vật liệu xây dựng, đồ gia dụng bước đầu được hình thành. Bưu chính viễn thông, hạ tầng kỹ thuật đã và đang được đầu tư theo hướng đồng bộ; các dịch vụ về thông tin, thiết bị điện tử, tin học... được ứng dụng rộng rãi vào hầu hết các lĩnh vực của đời sống xã hội. Đến nay, 100% các cơ quan Đảng, chính quyền đã kết nối mạng truyền số liệu; đã hình thành việc cung ứng các dịch vụ công đến người dân và tổ chức, góp phần cải cách thủ tục hành chính, phát triển kinh tế - xã hội đồng bộ, hiệu quả.

Khai thác tiềm năng, nâng cao đời sống nhân dân

Đảng bộ, chính quyền và hệ thống chính trị huyện Ia H’Drai phát huy tinh thần đoàn kết, khắc phục mọi trở ngại, quyết tâm xây dựng huyện biên giới phát triển toàn diện, bền vững. Vừa bảo vệ vững chắc vùng biên cương của Tổ quốc vừa tập trung vào một số nhiệm vụ, giải pháp cơ bản sau:

Thứ nhất, phát triển cây công nghiệp, trong đó chú trọng phát triển vùng chuyên canh cây cao su gắn với công nghệ chế biến. Đẩy mạnh phát triển cây ăn quả, cây dược liệu; nghiên cứu phát triển các loại cây trồng khác phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng của địa phương. Đồng thời, liên kết với các khu vực, các địa phương từ khâu trồng nguyên liệu đến khâu chế biến, nâng cao hiệu quả đầu tư. Tái cơ cấu trồng trọt theo hướng phát triển sản xuất quy mô lớn, tập trung gắn với bảo quản, chế biến và tiêu thụ. Tập trung đầu tư phát triển công nghiệp chế biến và bảo quản sau thu hoạch theo hướng hiện đại nhằm giảm tổn thất sau thu hoạch và nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm.

Làng chài Sê San - nơi nuôi cá tập trung của huyện Ia H’Drai

Thứ hai, có cơ chế thu hút đầu tư; áp dụng kỹ thuật hiện đại vào sản xuất; phát triển nông nghiệp theo hướng nông nghiệp đô thị - nông nghiệp công nghệ cao, gắn với công nghiệp chế biến, ưu tiên phát triển ngành công nghiệp chế biến nông - lâm sản, hướng vào chế biến các sản phẩm có lợi thế về nguyên liệu (mủ cao su, trái cây, dược liệu, nuôi trồng và chế biến thủy sản nước ngọt lòng hồ thủy điện Sê San), đầu tư, phát triển chăn nuôi gia súc với quy mô trang trại tập trung, kết hợp với chăn nuôi hộ gia đình.

Thứ ba, phát triển công nghiệp theo định hướng cụ thể về thủy điện, chế biến cao su, khai khoáng, phù hợp với nhu cầu thị trường và bảo đảm yêu cầu về môi trường. Khuyến khích các thành phần kinh tế phát triển công nghiệp, ưu tiên phát triển công nghiệp quy mô vừa và nhỏ. Phát triển công nghiệp phải đi đôi với phát triển dịch vụ, tạo động lực cho quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp nông thôn, thúc đẩy quá trình đô thị hoá và gắn với công tác bảo vệ và phát triển rừng, bảo vệ đa dạng sinh học; sử dụng hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả các loại tài nguyên đất, nước, rừng, khoáng sản, đa dạng sinh học.

Thứ tư, tích cực chuyển giao công nghệ, ứng dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, tăng sức cạnh tranh của sản phẩm để hình thành các doanh nghiệp nòng cốt, đủ tiêu chuẩn hội nhập. Có chế độ đãi ngộ đặc biệt đối với những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong việc ứng dụng, chuyển giao thành tựu khoa học - kỹ thuật vào địa bàn. Thực hiện chính sách ưu đãi đầu tư đối với các doanh nghiệp, nhà đầu tư tại khu vực biên giới.

Thứ năm, huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực để đầu tư kết cấu hạ tầng đồng bộ. Trong đó chú trọng về cấp nước phục vụ sinh hoạt và sản xuất, xây dựng Trung tâm hành chính huyện đạt đô thị loại V vào năm 2025; đầu tư cơ sở hạ tầng tại các cụm công nghiệp, đáp ứng việc di dời, tập trung các cơ sở sản xuất chế biến; đẩy nhanh các thủ tục mở cửa khẩu phụ Hồ Le tạo điều kiện cho nhân dân hai nước Việt Nam - Campuchia và tại khu vực biên giới được qua lại, giao lưu, phát triển kinh tế, thương mại, dịch vụ, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội khu vực biên giới 2 huyện giáp biên.

Thứ sáu, đẩy mạnh phát triển du lịch trên cơ sở phát huy các lợi thế về vị trí địa lý tài nguyên du lịch tự nhiên và nhân văn; khai thác một số điểm du lịch lòng hồ Sê San, thác nước, dã ngoại… và thưởng thức văn hóa dân gian đặc sắc của các dân tộc thiểu số. Coi phát triển du lịch là động lực thúc đẩy các ngành khác cùng phát triển, góp phần tích cực vào chuyển đổi cơ cấu kinh tế.

Với quyết tâm chính trị, Đảng bộ, chính quyền, đồng bào các dân tộc huyện Ia H’Drai nỗ lực khai thác tiềm năng, lợi thế, huy động, khơi thông mọi nguồn lực nhằm phát triển bền vững; phấn đấu đưa huyện Ia H’Drai trở thành huyện kiểu mẫu vùng biên giới, một trong những điểm đến định cư, sản xuất, kinh doanh tin cậy, hấp dẫn người dân và doanh nghiệp trong chặng đường đi tới.