Hướng dẫn mới về dự án quan trọng quốc gia

Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, Nghị định số 131/2015/NĐ-CP ban hành đến nay được gần 4 năm, là cơ sở pháp lý quan trọng để triển khai thực hiện các dự án quan trọng quốc gia trong thời gian qua như dự án Cảng Hàng không quốc tế Long Thành, dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam phía Đông, dự án Đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam…

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, một số quy định trong Nghị định số 131/2015/NĐ-CP không phù hợp với thực tế, ví dụ như việc phê duyệt kế hoạch thẩm định của Hội đồng thẩm định nhà nước như quy định hiện nay thường mất nhiều thời gian, ảnh hưởng đến tiến độ thẩm định của Hội đồng; quy định về xử lý đối với các dự án đang trong quá trình thực hiện có sự thay đổi, mà các nội dung thay đổi dẫn đến dự án thuộc tiêu chí dự án quan trọng quốc gia dẫn đến việc điều chỉnh các dự án này mất nhiều thời gian, ảnh hưởng đến tiến độ và hiệu quả đầu tư dự án. Các bất cập nêu trên trong Nghị định số 131/2015/NĐ-CP cần được nghiên cứu sửa đổi, bổ sung để tạo thuận lợi cho việc triển khai thực hiện các dự án quan trọng quốc gia.

Những nội dung mới của dự thảo

Dự thảo bổ sung nội dung quy định về trình tự, thủ tục, nội dung thẩm định điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án quan trọng quốc gia sử dụng vốn đầu tư công. Trong Luật Đầu tư công năm 2019 mới bổ sung quy định về điều chỉnh chủ trương đầu tư đối với chương trình, dự án đầu tư, do vậy trong dự thảo Nghị định đã đề xuất bổ sung Mục 5a (trước Mục 5 trong Chương IV của Nghị định số 131/2015/NĐ-CP) gồm 04 điều quy định hướng dẫn cụ thể về trình tự, thủ tục, nội dung thẩm định điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án quan trọng quốc gia sử dụng vốn đầu tư công.

Bên cạnh đó, dự thảo sửa đổi, bổ sung nội dung đối với 03 điều để khắc phục một số bất cập hiện nay của Nghị định số 131/2015/NĐ-CP. Cụ thể:

1. Sửa đổi, bổ sung quy định tại Khoản 1 Điều 5 và Khoản 3 Điều 8 về phê duyệt kế hoạch thẩm định của Hội đồng thẩm định nhà nước. Theo quy định hiện nay, việc phê duyệt kế hoạch thẩm định của Hội đồng thẩm định nhà nước thường phải kéo dài vì phải chờ lấy ý kiến các thành viên Hội đồng. Do vậy, để rút ngắn thời gian phê duyệt, trong dự thảo Nghị định đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định này theo hướng Chủ tịch Hội đồng thẩm định nhà nước xem xét phê duyệt kế hoạch thẩm định của Hội đồng sau khi Hội đồng thẩm định nhà nước hoặc các cơ quan có thành viên tham gia Hội đồng thẩm định nhà nước có ý kiến về kế hoạch thẩm định. Việc sửa đổi như vậy nhằm bảo đảm linh hoạt trong việc phê duyệt kế hoạch thẩm định của Hội đồng thẩm định nhà nước, đáp ứng tiến độ và thời gian thẩm định của Hội đồng.

2. Sửa đổi, bổ sung quy định tại Điểm b Khoản 8 Điều 28 và Điểm b Khoản 8 Điều 31 về Báo cáo nghiên cứu khả thi, Báo cáo nghiên cứu khả thi điều chỉnh đã được hoàn chỉnh theo ý kiến thẩm định của Hội đồng thẩm định nhà nước khi trình Thủ tướng Chính phủ cần được Hội đồng thẩm định nhà nước kiểm tra và giao một cơ quan chuyên môn về xây dựng có đại diện lãnh đạo tham gia Hội đồng thẩm định nhà nước đóng dấu thẩm định trên bản vẽ thiết kế cơ sở theo quy định pháp luật về quản lý đầu tư xây dựng. Quy định như trên để bảo đảm phù hợp với quy định pháp luật về quản lý đầu tư xây dựng và cơ sở pháp lý cho việc triển khai các bước tiếp theo.

3. Sửa đổi, bổ sung quy định tại Khoản 3 Điều 33 về xử lý đối với dự án đang trong quá trình thực hiện có sự thay đổi, mà các nội dung thay đổi dẫn đến dự án thuộc tiêu chí dự án quan trọng quốc gia. Quy định như hiện nay tại Khoản 3 Điều 33 Nghị định số 131/2015/NĐ-CP dẫn đến kéo dài thời gian xử lý việc điều chỉnh đối với các dự án này vì các dự án sẽ phải trình Thủ tướng Chính phủ xem xét cho ý kiến về việc điều chỉnh trước khi thực hiện việc điều chỉnh theo quy định hiện hành như đối với dự án hoặc nhóm dự án trước khi điều chỉnh, như vậy đối với các dự án không thuộc thẩm quyền điều chỉnh của Thủ tướng Chính phủ sẽ phát sinh thêm một bước thủ tục trình Thủ tướng Chính phủ xem xét cho ý kiến. Hiện tại, các quy định về điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án và điều chỉnh dự án theo quy định của Luật Đầu tư công và Luật Đầu tư đã khá đầy đủ; do vậy, trong dự thảo Nghị định kiến nghị sửa đổi, bổ sung quy định tại Khoản 3 Điều 33 Nghị định số 131/2015/NĐ-CP theo hướng người quyết định đầu tư hoặc cơ quan đăng ký đầu tư báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét và chỉ đạo báo cáo Quốc hội theo quy định, trong đó có vấn đề phát sinh tiêu chí thuộc dự án quan trọng quốc gia; việc xem xét điều chỉnh dự án được thực hiện theo quy định hiện hành.