Hội Lim và câu chuyện quan họ "ngửa nón xin tiền"

Là lễ hội lớn nhất trong năm của người Kinh Bắc được diễn ra vào giữa tháng Giêng sau kỳ nghỉ tết Nguyên đán, hội Lim luôn thu hút đông đảo du khách xa gần.
Khám phá nguồn gốc, ý nghĩa lễ hội Lim truyền thống nổi tiếng xứ Kinh Bắc Cần hiểu đúng về tiền "thướng" của người quan họ Bắc Ninh: Phương án phân luồng giao thông trong 2 ngày Lễ hội Lim

Theo nhà nghiên cứu văn hóa quan họ, nghệ sỹ ưu tú Xuân Mùi - nguyên Phó Giám đốc Nhà hát dân ca quan họ tỉnh Bắc Ninh chia sẻ: Có lẽ chẳng có lễ hội nào đặc sắc và độc đáo như hội Lim bởi đến hội Lim là để nghe hát và tham gia hát quan họ, để các liền anh, liền chị được “giao duyên”.

NSƯT Xuân Mùi chia sẻ, hội Lim từ xa xưa vốn đã mang tầm quốc gia. Từ trăm năm trước hội Lim đã thu hút đông đảo khách trong và ngoài nước, thời Pháp thuộc hội Lim đã đón du khách từ Sài gòn, Malaysia, Myanma, Thái Lan... "Hiện chúng tôi đang đề nghị UBND huyện Tiên Du, tỉnh Bắc ninh xây dựng hồ sơ trình Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận lễ hội cấp Quốc gia"- NSƯT Xuân Mùi cho biết.

Hội Lim và câu chuyện quan họ
Hàng chục nghìn du khách đổ về hội Lim từ sáng ngày 12 tháng Giêng ( tức ngày 21/2/2024)

Ngày xưa Bắc Ninh có hai hội lớn đó là hội Võ và hội Văn. Hội Võ là hội Phù đổng Thiên Vương (hội Gióng) nay do Hà Nội tổ chức và hội Văn chính là hội Lim.

Hội Lim mở giữa đồi Lim

Người nay cứ thích đi tìm người xưa!

Có gì đâu mấy hạt mưa

Áo tôi ướt hết sao chưa gặp người?

Đến hội Lim không phải xem rước hay các trò chơi bởi các hoạt động này lễ hội nào cũng có, cái làm nên độc đáo của hội Lim đó là hội Lim Quan họ. Người đến hội Lim xem hát nhưng cũng có thể tham gia hát quan họ, nếu thấy hay thì có thể “thướng” (thưởng) tiền cho người hát và người muốn hát cũng “thướng” tiền để được hát.

Hội Lim và câu chuyện quan họ
Du khách giao lưu hát quan họ cùng với các liền chị tại hội Lim năm 2024

Nói về câu chuyện “Quan họ ngửa nón” xin tiền, NSƯT Xuân Mùi là người nghiên cứu văn hóa quan họ và là thế hệ đầu tiên của Nhà hát dân ca quan họ Bắc Ninh với hơn 55 năm gắn bó với loại hình văn hóa “truyền khẩu” này cho biết: Việc thưởng tiền không phải ai đó mới nghĩ ra mà cái này là mỹ tục đã có truyền thống từ lâu trong văn hóa dân gian của người Việt. Một người lao động nghệ thuật, một người thưởng tiền, điều đó cũng thể hiện tấm lòng của người yêu làn điệu dân ca quan họ.

Để quan họ có sức lan tỏa sâu rộng, vào mùa lễ hội, hầu như làng trên xóm dưới vùng Kinh Bắc đều tổ chức hát quan họ giao duyên. Đặc biệt khi hội Lim đến, hát quan họ trên thuyền rồng vẫn là địa điểm được du khách yêu thích nhất. Các liền anh, liền chị xúng xính váy áo. Liền anh đóng áo the, khăn xếp, liền chị áo mớ ba mớ bẩy chèo thuyền rồng hát tại hồ trong khu vực đình Lim. Trong lúc anh hai, chị hai ngả nón mời trầu có không ít khán giả vì mến mộ mà thưởng tiền.

Hội Lim và câu chuyện quan họ
Thướng tiền là cách người xem thưởng cho người hát và nó là mỹ tục đã có từ lâu đời

Tuy nhiên, mấy năm gần đây, vì một số “con sâu” mà “bỏ rầu nồi canh”, cũng như vì cách hiểu không đầy đủ nên dư luận “dậy sóng” chuyện hát quan họ sử dụng loa máy. Một bộ phận người yêu quan họ “cực đoan” đến mức gán ghép hình ảnh các liền anh, liền chị hát trên thuyền rồng bên ao làng, trước cửa chùa, hát bên mái đình ngửa nón quai thao mời trầu là “ngửa nón xin tiền”.

Các bạn đi nghe hát cô đầu, chầu văn, hay chèo, tuồng… khi khán giả thấy hay đều thưởng tiền cho các nghệ sỹ chuyện đó hết sức bình thường, có khác chăng không gian hoạt động của hội Lim rộng lớn hơn không phải trong nhà như hát cô đầu, chầu văn, nhiều người tham gia hơn nên cũng nhiều người có cái nhìn chưa chính xác về “thướng” tiền”- NSƯT Xuân Mùi cho hay.

NSƯT Xuân Mùi khẳng định: Nói liền anh, liền chị “ngửa nón xin tiền” là hoàn toàn sai như đã đề cập ở trên.

Hội Lim và câu chuyện quan họ
Nghệ nhân Ngô Thị Liên chia sẻ về "tục" thướng tiền

Nghệ nhân Ngô Thị Liên- Làng Diềm (Viêm Xá)- Thành phố Bắc Ninh cho biết: Chơi quan họ có 2 cách, là chơi và đi hát quan họ. Hát quan họ là đặt cọc mà hát giờ với nhau, còn chơi quan họ là chỉ hát, ai đưa tiền cho thì tùy thích, chứ không đặt vấn đề. Người xem hát thấy hay thướng tiền cũng là chuyện bình thường và có truyền thống từ xa xưa, khi các liền anh, liền chị hát trên thuyền, mọi người đưa tiền sẽ dễ rơi xuống nước, nên người quan họ thường đưa nón ra nhận chứ không phải là xin tiền.

Theo Ban Tổ chức lễ hội Lim, lễ hội năm 2024 được tổ chức trong 2 ngày 21 - 22/2/2024 (tức ngày 12 và 13 tháng Giêng năm Giáp Thìn) tại 3 xã thuộc tổng Nội Duệ xưa, nay là thị trấn Lim, xã Nội Duệ và xã Liên Bão. Trong đó, trung tâm Lễ hội là núi Hồng Vân (núi Lim) thị trấn Lim.

Cụ thể, từ 8h00 ngày 12 tháng Giêng, tổ chức Lễ dâng hương tại chùa Hồng Ân, lăng Tướng công Nguyễn Đình Diễn trên đồi Lim. Vào 22h ngày 12 tháng Giêng, màn bắn pháo hoa sẽ được tổ chức tại khu vực hồ điều hòa Vân Tương.

Tại lễ hội, ngoài phần lễ sẽ là phần hội, các hoạt động văn hóa văn nghệ, hát quan họ (12 lán trại quan họ), các trò chơi dân gian như: Tổ tôm điếm, thư pháp, hội thơ, đu tiên, vật truyền thống, bịt mắt bắt dê, đập niêu, múa rồng, múa lân, thi cờ người, bóng chuyền hơi… sẽ tạo thêm không khí thi đua sôi nổi trong Nhân dân, cổ vũ động viên Nhân dân đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, tích cực lao động, sản xuất, để hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2024.

Hội Lim và câu chuyện quan họ
Hoạt động đảm bảo an ninh, trật tự tại hội Lim

Ngoài ra, tại Lễ hội Lim năm nay còn có các khu dịch vụ trưng bày, giới thiệu và bán các đồ lưu niệm, như: Sách, tranh ảnh, thư pháp, băng đĩa hát quan họ, quần áo quan họ, nón quai thao, tranh dân gian Đông Hồ, tre, trúc, gốm sứ, sinh vật cảnh, các sản phẩm OCOP…

Lễ hội Lim xuân Giáp Thìn năm 2024 được tổ chức nhằm phát huy bản sắc, gìn giữ các giá trị văn hóa truyền thống và khơi dậy lòng tự hào của người con quê hương Kinh Bắc, đồng thời thể hiện lòng thành kính, biết ơn những danh nhân lịch sử văn hóa và những anh hùng dân tộc trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước. Qua đó, lễ hội còn là dịp để giới thiệu, quảng bá hình ảnh và con người quê hương Bắc Ninh đến với du khách trong nước và quốc tế.

Ban Tổ chức cũng cho biết, để bảo đảm lễ hội được diễn ra theo đúng nghi thức truyền thống, phát huy bản sắc văn hóa quê hương. Ban Tổ chức đã tăng cường công tác quản lý Nhà nước về lễ hội, chỉ đạo tổ chức các hoạt động của lễ hội với tinh thần vui tươi, thiết thực, bảo đảm tính trang nghiêm, an toàn và tiết kiệm; ngăn chặn, bài trừ sự xâm nhập của những sản phẩm văn hóa có nội dung xấu.

Thu Hường - Thanh Tâm
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: hội Lim

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Đền Trần Thái Bình nhộn nhịp trước giờ khai hội

Đền Trần Thái Bình nhộn nhịp trước giờ khai hội

Sáng 10/2/2025, nhiều người dân và du khách đến đền Trần Thái Bình để chiêm bái và tham dự các hoạt động văn hóa nghệ thuật trước giờ khai hội.
Phủ Tây Hồ đông nghịt khách đi lễ cầu may đầu năm

Phủ Tây Hồ đông nghịt khách đi lễ cầu may đầu năm

Ngày 9/2 (tức 12/1 Âm lịch), dù thời tiết lạnh giá, dòng người vẫn nườm nượp đổ về Phủ Tây Hồ (quận Tây Hồ) đi lễ đầu năm và Rằm tháng Giêng.
Khai hội Xuân Tam Chúc 2025 - Linh thiêng hội tụ

Khai hội Xuân Tam Chúc 2025 - Linh thiêng hội tụ

Sáng 9/2, tại Khu du lịch Tam Chúc (phường Ba Sao, thị xã Kim Bảng, Hà Nam) Lễ khai hội Tam Chúc Xuân Ất Tỵ 2025 với chủ đề “Linh thiêng hội tụ” đã diễn ra.
Khai mạc Tuần Văn hóa - Du lịch Bắc Giang năm 2025

Khai mạc Tuần Văn hóa - Du lịch Bắc Giang năm 2025

Sáng 9/2, tại huyện Sơn Động (tỉnh Bắc Giang) đã diễn ra lễ khai mạc Tuần Văn hóa - Du lịch và khai hội Xuân Tây Yên Tử tỉnh Bắc Giang năm 2025.
Hải Phòng: Khai bút đầu Xuân tôn vinh truyền thống hiếu học

Hải Phòng: Khai bút đầu Xuân tôn vinh truyền thống hiếu học

Lễ khai bút đầu Xuân tại Hải Phòng thể hiện truyền thống, đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, “tôn sư trọng đạo” của dân tộc Việt Nam.

Tin cùng chuyên mục

Hàng vạn du khách về với hội Lim ngày khai hội

Hàng vạn du khách về với hội Lim ngày khai hội

Sáng 9/2 (tức 12 tháng Giêng năm Ất Tỵ) hội Lim chính thức khai hội. Ngay trong buổi sáng khai hội, hàng vạn du khách đã đến hội Lim nghe Quan họ.
Hội Lim ai thấy chẳng thèm…!

Hội Lim ai thấy chẳng thèm…!

Đến hẹn lại lên, đầu xuân mới, người Kinh Bắc tưng bừng mở hội đón khách gần xa. Và trong số hàng trăm lễ hội đầu xuân đó có “Lễ hội Lim ai thấy chẳng thèm…”.
Cô gái trẻ Gia Lai đưa nhạc cụ truyền thống vươn xa

Cô gái trẻ Gia Lai đưa nhạc cụ truyền thống vươn xa

Với niềm đam mê và sự sáng tạo, cô gái Hồ Như Quỳnh ở Gia Lai đã thổi một làn gió mới khi kết hợp đàn tranh với nhạc hiện đại, đưa âm nhạc truyền thống vươn xa.
Khai mạc Lễ hội hoa đào xứ Lạng năm 2025

Khai mạc Lễ hội hoa đào xứ Lạng năm 2025

Tối 7/2/2025, tỉnh Lạng Sơn tổ chức chương trình khai mạc Lễ hội hoa đào xứ Lạng năm 2025. Đây là lần thứ 7, lễ hội được tổ chức, với nhiều hoạt động đặc sắc.
Nhận định bóng đá MU và Leicester, vòng 4 FA Cup 2024/2025

Nhận định bóng đá MU và Leicester, vòng 4 FA Cup 2024/2025

Báo Công Thương nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số trận đấu giữa MU và Leicester thuộc vòng 4 FA Cup 2024/2025 sẽ diễn ra lúc 3h ngày 8/2.
Khách du lịch Trung Quốc đến Việt Nam phục hồi ấn tượng

Khách du lịch Trung Quốc đến Việt Nam phục hồi ấn tượng

Theo thống kê cho thấy, lượng khách du lịch Trung Quốc đến Việt Nam đang phục hồi ấn tượng, với hơn 575 nghìn lượt khách trong tháng 1/2025.
Hàng ngàn người cầu bình an tại đền Thánh Mẫu Liễu Hạnh

Hàng ngàn người cầu bình an tại đền Thánh Mẫu Liễu Hạnh

Những ngày đầu năm mới Ất Tỵ 2025, hàng nghìn người dân ở khắp nơi đã đổ về đền Thánh Mẫu Liễu Hạnh ở huyện Quảng Trạch (Quảng Bình) để xin lộc, cầu bình an.
‘Sập bẫy’ lừa đảo du lịch qua mạng: Đừng ham giá rẻ

‘Sập bẫy’ lừa đảo du lịch qua mạng: Đừng ham giá rẻ

Để tránh ‘sập bẫy’ lừa đảo du lịch qua mạng, người dân được khuyến cáo tỉnh táo phân biệt mức giá, nếu giá rẻ hơn thị trường cần xác minh lại.
Kiên Giang lọt danh sách những địa danh thân thiện nhất thế giới

Kiên Giang lọt danh sách những địa danh thân thiện nhất thế giới

Tỉnh Kiên Giang tự hào góp mặt trong danh sách 10 điểm đến thân thiện nhất thế giới tại Giải thưởng Traveller Review Awards.
Khách quốc tế đến Việt Nam trong tháng 1/2025 tăng gần 40%

Khách quốc tế đến Việt Nam trong tháng 1/2025 tăng gần 40%

Tháng 1/2025, khách quốc tế đến Việt Nam đạt gần 2,1 triệu lượt, tăng 18,5% so với tháng trước và tăng 36,9% so với cùng kỳ năm trước.
Ngày Thần Tài nên mua vàng nhẫn hay vàng miếng SJC?

Ngày Thần Tài nên mua vàng nhẫn hay vàng miếng SJC?

Ngày vía Thần Tài, nhiều người chọn mua vàng nhẫn để đón lộc cầu phúc hay để tiết kiệm. Vàng nhẫn được các cơ sở chế tác thành nhiều sản phẩm 0,1; 0,3; 0,5 chỉ.
Hàng nghìn du khách đổ về Am Tiên ngày “mở cổng trời”

Hàng nghìn du khách đổ về Am Tiên ngày “mở cổng trời”

Từ sáng sớm 6/2 (tức mùng 9 Tết Nguyên đán) hàng nghìn du khách đổ về Khu di tích lịch sử Quốc gia Am Tiên (tỉnh Thanh Hóa) để dâng hương ngày “mở cổng trời”
Nhận định bóng đá Liverpool và Tottenham, bán kết Carabao Cup

Nhận định bóng đá Liverpool và Tottenham, bán kết Carabao Cup

Báo Công Thương nhận định bóng đá, dự đoán tỷ số trận đấu giữa Liverpool và Tottenham thuộc bán kết Carabao Cup 2024/2025 sẽ diễn ra lúc 3h ngày 7/2.
Bắn pháo hoa tại Lễ hội vùng Lim năm 2025

Bắn pháo hoa tại Lễ hội vùng Lim năm 2025

Như một lời ước hẹn, vào ngày 12 và 13 tháng Giêng năm Ất Tỵ (tức ngày 9-10/2/2025), chính thức diễn ra Lễ hội vùng Lim năm 2025.
Địa đạo Củ Chi: Điểm đến du lịch hấp dẫn, ý nghĩa

Địa đạo Củ Chi: Điểm đến du lịch hấp dẫn, ý nghĩa

Địa đạo Củ Chi - di tích lịch sử quan trọng gắn liền với 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ đã trở thành điểm du lịch hấp dẫn, giáo dục truyền thống...
Sắp diễn ra Ngày hội sắc Xuân trên mọi miền Tổ quốc

Sắp diễn ra Ngày hội sắc Xuân trên mọi miền Tổ quốc

Từ ngày 14/2-16/2/2025 sẽ diễn Ngày hội sắc Xuân trên mọi miền Tổ quốc tại Làng Văn hoá - Du lịch các dân tộc Việt Nam, Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội.
Đầu năm xuống đồng cùng hội Tịch điền Đọi Sơn 2025

Đầu năm xuống đồng cùng hội Tịch điền Đọi Sơn 2025

Mỗi độ xuân về, vùng đất Duy Tiên (tỉnh Hà Nam) lại rộn ràng không khí Lễ hội Tịch Điền Đọi Sơn - sự kiện văn hóa gắn với tục “tịch điền” đã có thời nhà Lê.
Hải Phòng: Chùa Hang đất thiêng ấm lòng nhân dân, du khách

Hải Phòng: Chùa Hang đất thiêng ấm lòng nhân dân, du khách

Đầu xuân 2025, du khách đến chùa Hang, TP. Hải Phòng tìm hiểu lịch sử nơi đầu tiên Phật giáo du nhập vào nước ta qua đường biển và thưởng thức bữa ăn ấm tình.
Mai anh đào nở rực trên phố phường Đà Lạt sau Tết

Mai anh đào nở rực trên phố phường Đà Lạt sau Tết

Sau Tết Nguyên đán Ất Tỵ, thành phố ngàn hoa Đà Lạt vẫn trở nên thơ mộng khi khoác lên mình tấm áo mới rực rỡ với sắc hoa mai anh đào.
Lễ hội đền Trần Thái Bình 2025 có gì khác mọi năm?

Lễ hội đền Trần Thái Bình 2025 có gì khác mọi năm?

Lễ hội đền Trần Thái Bình năm 2025 sẽ diễn ra từ ngày 10-14/2/2025 (tức ngày 13 -17 tháng Giêng năm Ất Tỵ) với nhiều điểm đặc sắc, thú vị.
Mobile VerionPhiên bản di động