Hoàn thiện chính sách pháp lý cho hoạt động bảo hiểm tiền gửi

Luật bảo hiểm tiền gửi góp phần ổn định hệ thống ngân hàng

Trên cơ sở Luật bảo hiểm tiền gửi cũng như các văn bản pháp lý có liên quan, bảo hiểm tiền gửi Việt Nam triển khai chính sách bảo hiểm tiền gửi một cách toàn diện các mảng nghiệp vụ. Theo đó, các hoạt động nghiệp vụ như giám sát, kiểm tra các tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi đặc biệt được chú trọng, bám sát quá trình thành lập, hoạt động và phát triển của tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi. Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam đã có những cảnh báo kịp thời cũng như hỗ trợ đối với các tổ chức tham gia gặp vấn đề. Qua đó, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam đóng góp tích cực vào sự phát triển của hệ thống các tổ chức tín dụng cũng như bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền.

Thực tế cho thấy, sau khi Luật bảo hiểm tiền gửi ra đời, từ năm 2015 cho tới nay chưa xảy ra đổ vỡ, phá sản tổ chức tham gia. Hệ thống ngân hàng hoạt động ổn định, an toàn, không có rủi ro lớn mang tính hệ thống, quyền lợi của người gửi tiền được đảm bảo. Trong khi đó, nguồn lực của tổ chức bảo hiểm tiền gửi cũng đã có sự phát triển mạnh, đủ khả năng đáp ứng khi phát sinh nghĩa vụ chi trả và sẵn sàng thực hiện các nhiệm vụ khác mà Ngân hàng Nhà nước giao để góp phần tham gia có hiệu quả vào quá trình cơ cấu lại các tổ chức tín dụng hoạt động yếu kém.

Tiếp tục hoàn thiện chính sách bảo hiểm tiền gửi

Vừa qua, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam đã triển khai tổng kết, rút kinh nghiệm và ghi nhận được những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện như về thời điểm phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm, việc tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi thực hiện tính phí bảo hiểm tiền gửi; về tiền gửi không được bảo hiểm; về trục lợi bảo hiểm tiền gửi; về cơ chế tài chính của tổ chức bảo hiểm tiền gửi...

Ngoài những bất cập trong quá trình thực thi chính sách bảo hiểm tiền gửi, trong thời gian qua, khuôn khổ pháp lý có liên quan tới hoạt động bảo hiểm tiền gửi cũng có những thay đổi nhất định. Luật sửa đổi, bổ sung Luật Các tổ chức tín dụng (Luật số 17/2017/QH14), Quyết định số 986/QĐ-TTg ngày 8/8/2018 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt chiến lược phát triển ngành ngân hàng Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; Chỉ thị số 06/CT-TTg ngày 12/3/2019 về tăng cường giải pháp nhằm bảo đảm an toàn hoạt động, củng cố vững chắc hệ thống quỹ tín dụng nhân dân đã quy định những quyền và nghĩa vụ mới cho tổ chức bảo hiểm tiền gửi nhằm hỗ trợ sự phát triển an toàn, lành mạnh của hệ thống các tổ chức tín dụng.

Các quyền và nghĩa vụ mới mà Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam mới được bổ sung có thể kể đến như cho vay đặc biệt đối với tổ chức tham gia được kiểm soát đặc biệt; mua trái phiếu dài hạn của tổ chức tín dụng hỗ trợ; tham gia đánh giá tính khả thi của phương án phục hồi tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi được kiểm soát đặc biệt, tham gia xây dựng phương án phá sản tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi theo quy định của Luật Các tổ chức tín dụng và hướng dẫn của Ngân hàng nhà nước, tham gia hỗ trợ chức năng, kiểm tra, giám sát của Ngân hàng Nhà nước, về miễn nộp phí bảo hiểm tiền gửi...

Luật bảo hiểm tiền gửi chưa được sửa đổi, bổ sung một cách đồng bộ với hệ thống cơ chế chính sách cũng như phù hợp với thực tế đã trở thành một điểm nghẽn trên cả một bức tranh tươi sáng. Việc này càng kéo dài sẽ càng làm chậm tiến độ Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam tham gia sâu hơn vào quá trình tái cơ cấu các tổ chức tín dụng, đặc biệt là các quỹ tín dụng nhân dân. Bên cạnh đó, khuôn khổ cơ chế chính sách không đồng nhất cũng sẽ gây hạn chế tới hiệu quả hoạt động của tổ chức bảo hiểm tiền gửi.

Trong bối cảnh hiện nay, có 3 nội dung cấp thiết nhất liên quan tới chính sách bảo hiểm tiền gửi cần sớm được khai thông, đó là sửa đổi, bổ sung quyền và nghĩa vụ của tổ chức để tham gia có hiệu quả vào quá trình cơ cấu lại tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi được kiểm soát đặc biệt; sửa đổi, bổ sung về nguồn vốn hoạt động và việc mở rộng danh mục đầu tư để tăng cường năng lực tài chính cho tổ chức bảo hiểm tiền gửi; sửa đổi, bổ sung quy định về thời điểm phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm theo hướng chi trả sớm hơn để bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền. Cùng với đó, cũng cần sớm sửa đổi, bổ sung Luật bảo hiểm tiền gửi theo hướng tiếp cận với thông lệ quốc tế, tiếp thu có chọn lọc những kinh nghiệm, cách làm, công cụ hiệu quả mà bảo hiểm tiền gửi các quốc gia khác đã áp dụng thành công.

Nội dung đề xuất hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm sửa đổi, bổ sung Luật bảo hiểm tiền gửi nói trên mới chỉ là những nghiên cứu bước đầu. Trong quá trình xây dựng Luật, triển khai lấy ý kiến các cơ quan, bộ, ngành, chuyên gia và công chúng, các nội dung đề xuất có thể điều chỉnh nhằm phù hợp với thực tế cũng như định hướng chính sách. Thời gian tới, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam sẽ tiếp tục bám sát kế hoạch xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật bảo hiểm tiền gửi của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, đồng thời chủ động nghiên cứu để có thể đưa ra các đề xuất cụ thể nhằm nâng cao hơn nữa vai trò của Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam trong quá trình tham gia cơ cấu lại tổ chức tín dụng yếu kém, bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền.