Mô hình thí điểm đầu tiên
Theo ông Trần Quốc Toản - Phó Vụ trưởng Vụ Thương mại Biên giới và Miền núi (Bộ Công Thương), thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia VSATTP do Vụ Thương mại Biên giới và Miền núi chủ trì, từ đầu năm 2016, sau thời gian ngắn tích cực thực hiện dự án, đến nay mô hình chợ thí điểm bảo đảm VSATTP đầu tiên tại chợ Quy Đạt đã hoàn thành. Với diện tích khoảng 4.000 mét vuông, chợ Quy Đạt có hơn 300 điểm kinh doanh, trong đó có 133 điểm kinh doanh liên quan đến VSATTP như: thịt gia súc, thủy - hải - sản, rau, củ, quả và chế biến các món ăn chín.
Để thực hiện mô hình thí điểm đầu tiên này, với nguồn kinh phí 300 triệu đồng được hỗ trợ từ Chương trình mục tiêu quốc gia, Sở Công Thương Quảng Ngãi đã hỗ trợ xây dựng, gia công lắp dựng 32 bàn trưng bày hàng thịt tại chợ Quy Đạt bảo đảm tiêu chuẩn để phục vụ hộ kinh doanh buôn bán thịt; lắp bảng ghi tên hộ kinh doanh và số điện thoại tại quầy hàng thịt; trang bị giỏ đựng rác; lắp bảng tuyên truyền với tên gọi "Mô hình chợ biên giới thí điểm đảm bảo VSATTP " tại khu quầy hàng bán thịt...
Ngoài ra, huyện Minh Hoá còn cấp nguồn kinh phí 300 triệu đồng để triển khai thực hiện các hạng mục như: hầm nước thải, hệ thống thu gom nước thải, đầu tư lắp đặt hệ thống nước sạch phục vụ các hộ kinh doanh thịt tại chợ Quy Đạt.
Đến nay, mô hình đã hoàn thành và đạt kết quả bước đầu đáng ghi nhận, góp phần nâng cao nhận thức và tăng cường trách nhiệm, năng lực quản lý cho cán bộ, nhân viên ban quản lý chợ, các doanh nghiệp kinh doanh khai thác chợ và hộ kinh doanh trong việc thực hiện các quy định về VSATTP, bảo vệ sức khỏe và quyền lợi người tiêu dùng trên địa bàn huyện.
Tập trung nhân rộng mô hình
Theo lãnh đạo Sở Công Thương Quảng Ngãi, xây dựng chợ theo mô hình bảo đảm VSATTP là rất thiết thực. Mô hình này đã tạo cơ hội cho người tiêu dùng trên địa bàn lựa chọn những hàng hóa thực phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, không gây ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe, không ảnh hưởng đến môi trường, góp phần hạn chế việc lây lan dịch bệnh qua nguồn thực phẩm. Mô hình còn nâng cao ý thức, trách nhiệm của Ban quản lý chợ và các hộ kinh doanh thực phẩm trong việc thực hiện các quy định VSATTP, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và thay đổi dần thói quen tiêu dùng theo hướng tích cực. Đồng thời, thúc đẩy việc áp dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất và chăn nuôi để tạo ra sản phẩm sạch, có chất lượng cao cung ứng cho người tiêu dùng. Sản phẩm hàng hóa trước khi đưa vào chợ được kiểm tra chặt chẽ nên đã tác động đến khâu sản xuất, hạn chế tình trạng sử dụng bừa bãi các loại hóa chất, gây ảnh hưởng môi trường, sức khỏe, tạo điều kiện cho các cơ quan chức năng trong việc quản lý vệ sinh môi trường nói chung và VSATTP nói riêng trên địa bàn.
Để xây dựng thành công mô hình chợ kiểu mẫu VSATTP, ngoài việc đầu tư cơ sở hạ tầng đồng bộ, hiện đại, ngành chức năng còn thường xuyên tổ chức những lớp tập huấn nhằm trang bị kiến thức cơ bản về VSATTP, từng bước làm thay đổi nhận thức, thói quen cho các tiểu thương. Bên cạnh đó, tỉnh hỗ trợ kinh phí gắn biển hiệu, lôgô nhằm nâng cao uy tín thương hiệu, thu hút khách hàng đến mua sắm tại chợ. Để mô hình thí điểm chợ biên giới bảo đảm VSATTP thực sự đem lại hiệu quả, ông Trần Quốc Toản khẳng định: “Mô hình thí điểm này sẽ từng bước hình thành thói quen sử dụng thực phẩm an toàn, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân vùng biên… Từ đó, góp phần tạo động lực cho việc xây dựng, nhân rộng mô hình tại các chợ cụm xã vùng biên giới”. Tuy nhiên, rất cần sự tiếp tục quan tâm, hỗ trợ nguồn vốn từ ngân sách Trung ương để nhân rộng mô hình tại các chợ cụm xã vùng biên giới nhằm bảo vệ sức khoẻ và quyền lợi của người dân địa phương.