Hiệp định RCEP có thể vượt qua những trở ngại đối với cải cách thương mại?

Hiệp định RCEP được dự đoán sẽ có thể vượt qua những trở ngại cải cách thương mại và biến khu vực này thành trung tâm thương mại toàn cầu.
Hiệp định RCEP tạo dựng các mối quan hệ mới cho ngành dệt may Vai trò mới của Hiệp định RCEP trong thúc đẩy hội nhập khu vực Đông Á

Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) - thỏa thuận thương mại lớn nhất thế giới - có hiệu lực vào đầu năm 2022. 15 quốc gia thành viên của hiệp định chiếm 30% dân số thế giới, 29% GDP toàn cầu, 27% thương mại toàn cầu và 29% đầu tư trực tiếp nước ngoài toàn cầu.

Hiệp định RCEP được dự đoán sẽ có tác động thương mại gần 42 tỷ USD và biến khu vực này thành trung tâm thương mại toàn cầu. Sự phụ thuộc lẫn nhau về thương mại hiện có giữa các nước RCEP cũng sẽ thúc đẩy sự phát triển của các chuỗi giá trị khu vực phức tạp hơn trong ‘công xưởng châu Á”.

Với những tác động kinh tế tiềm tàng của hiệp định thương mại lớn, nhiều người đã đặt câu hỏi về chất lượng của hiệp định. Mặc dù RCEP nhằm mục đích củng cố các FTA ASEAN + 1 hiện có, nhưng cũng đã làm tăng thêm sự phức tạp cho các FTA song phương và khu vực chồng chéo hiện có của khu vực, đồng thời cung cấp các biện pháp cắt giảm thuế quan ít gay gắt hơn so với các hiệp định thương mại hiện đại khác. 'Phương thức ASEAN' của RCEP được xác định bằng các cam kết dần dần có tính đến các cấp độ phát triển khác nhau của các quốc gia. Thay vì một cam kết thuế quan duy nhất, mỗi thành viên sẽ thiết lập các cam kết cắt giảm thuế cụ thể liên quan đến các quốc gia thành viên xuất khẩu khác với khung thời gian thực hiện là 20 năm.

Hiệp định RCEP có thể vượt qua những trở ngại đối với cải cách thương mại?

Hiệu quả của RCEP trong việc thúc đẩy thương mại hàng hóa có thể được giảm bớt do sự nổi bật ngày càng tăng của các biện pháp phi thuế quan. Có hơn 6.000 biện pháp can thiệp được thực hiện bởi các quốc gia thành viên RCEP chống lại nhau, với gần 600 biện pháp can thiệp bắt đầu kể từ khi thỏa thuận được ký kết vào tháng 11/2020. Những can thiệp này bao gồm nhiều loại rào cản kỹ thuật khác nhau đối với thương mại, các biện pháp phòng vệ thương mại, trợ cấp, cấp phép, các biện pháp hàm lượng giá trị nội địa và các loại biện pháp xuất khẩu khác nhau. Trong khi đó, không có cam kết nào về việc cấm các hàng rào thương mại phi thuế quan được nêu rõ ràng trong 20 chương của văn kiện RCEP.

Theo đánh giá của Ngân hàng Phát triển châu Á, các điều khoản của RCEP liên quan đến các biện pháp phi thuế quan không bao hàm điều khoản của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) và ít toàn diện hơn so với Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Ví dụ, chương về các biện pháp phòng vệ thương mại dường như vẫn để lại quyền quyết định đồng thời gây thêm nghi ngờ về việc thực thi hiệu quả và khả năng dự đoán của các nhượng bộ thuế quan.

Hiệp định RCEP không yêu cầu cải cách thực chất trong lĩnh vực nông nghiệp và dịch vụ để giải quyết các vấn đề cạnh tranh và doanh nghiệp nhà nước, cũng như không giải quyết thỏa đáng các vấn đề thương mại điện tử. Và thỏa thuận không có gì để nói về các mối quan tâm về môi trường hoặc lao động. Ngoài các cam kết RCEP, sáng kiến ​​từ các quốc gia thành viên là điều cần thiết để cắt giảm các biện pháp phi thuế quan.

Ngay cả sau khi Hiệp định RCEP có hiệu lực vào năm 2022, một số quốc gia vẫn đang thực hiện các biện pháp phi thuế quan đơn phương. Indonesia - nước chưa phê chuẩn hiệp định - gần đây đã thực hiện các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với các sản phẩm dầu cọ thô, chẳng hạn như cấp phép xuất khẩu, hạn ngạch và lệnh cấm tạm thời. Philippines - nước cũng chưa phê chuẩn Hiệp định RCEP. Các thành viên kém phát triển nhất của ASEAN - Campuchia, Lào và Myanmar - có thể gặp khó khăn trong việc thực hiện và gặt hái những lợi ích của RCEP, đặc biệt là về các điều khoản mới của WTO. Các nước thành viên cần đảm bảo các chính sách và lợi ích trong nước của họ phù hợp với RCEP.

Điều đó thể hiện vai trò của RCEP trong việc tăng cường thương mại giữa các thành viên. RCEP hợp lý hóa và hài hòa hóa các quy tắc xuất xứ của nhiều FTA ASEAN + 1 bằng cách coi toàn khu vực. Điều này sẽ làm giảm đáng kể các phức tạp về chuỗi cung ứng và hành chính đồng thời cải thiện tỷ lệ sử dụng của thỏa thuận. Các điều khoản thể chế RCEP cũng có một vai trò quan trọng. Với việc thành lập một ủy ban chung và cơ quan trực thuộc, có thể được thảo luận và xem xét các đề xuất sửa đổi - mở ra khả năng cải thiện các chương liên quan đến các biện pháp phi thuế quan. Quan trọng hơn, cơ quan phụ trách thương mại hàng hóa có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc hài hòa các tiêu chuẩn và thủ tục hải quan.

Giống như WTO, RCEP cũng có một chương về các cơ chế giải quyết tranh chấp. Mặc dù có thể tranh luận về tính hiệu quả của cơ quan phúc thẩm của WTO, nhưng cơ quan này đã được các thành viên sử dụng rất hiệu quả. Một cơ chế giải quyết tranh chấp tương tự cho các thành viên RCEP cũng sẽ có lợi trong việc giảm bớt các biện pháp phi thuế quan có hại.

Hiệp định RCEP đang thiết lập khu vực thương mại lớn nhất trên thế giới, thuận lợi cho việc cắt giảm các biện pháp phi thuế quan - mặc dù cam kết hiện còn khiêm tốn và dự kiến chỉ cắt giảm thuế quan tương đối. Đóng góp quan trọng nhất của RCEP là sự hài hòa các quy tắc xuất xứ, có ý nghĩa tích cực đáng kể đối với chuỗi giá trị toàn cầu của khu vực. Tuy nhiên, RCEP sẽ không tự động mang lại các lợi ích - các nước thành viên phải đảm bảo rằng các chính sách trong nước nhất quán với thỏa thuận, để thu được những lợi ích lớn nhất.

Việt Dũng
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Hiệp định RCEP

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Hãng thông tấn Nhà nước UAE có bài nêu bật ý nghĩa chiến lược của Hiệp định CEPA

Hãng thông tấn Nhà nước UAE có bài nêu bật ý nghĩa chiến lược của Hiệp định CEPA

Sau khi CEPA được ký kết, WAM - hãng thông tấn Nhà nước UAE đã có bài ghi nhận ý kiến nhiều quan chức, coi đây tiến quan trọng trong chiến lược của UAE.
Báo chí trong nước đưa tin đậm nét mốc lịch sử Việt Nam và UAE ký kết Hiệp định CEPA

Báo chí trong nước đưa tin đậm nét mốc lịch sử Việt Nam và UAE ký kết Hiệp định CEPA

Báo chí trong nước đưa tin đậm nét việc ký kết Hiệp định CEPA, nhấn mạnh tầm quan trọng của hiệp định trong thúc đẩy thương mại, đầu tư và hợp tác Việt Nam-UAE.
Chính phủ ban hành biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của Việt Nam để thực hiện Hiệp định VIFTA

Chính phủ ban hành biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của Việt Nam để thực hiện Hiệp định VIFTA

Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của Việt Nam để thực hiện Hiệp định VIFTA áp dụng đối với hơn 11 nghìn dòng hàng.
Lâm Đồng: Tập huấn hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận các nguồn thông tin về hội nhập quốc tế

Lâm Đồng: Tập huấn hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận các nguồn thông tin về hội nhập quốc tế

Sở Công Thương Lâm Đồng tập huấn hỗ trợ doanh nghiệp cập nhật thông tin và tận dụng hiệu quả các cơ hội từ những Hiệp định thương mại tự do (FTA).
Miền Trung - Tây Nguyên tăng cường thực thi các hiệp định thương mại tự do

Miền Trung - Tây Nguyên tăng cường thực thi các hiệp định thương mại tự do

Các FTA thúc đẩy thương mại các địa phương miền Trung – Tây Nguyên tăng trưởng liên tục, tỷ lệ thực hiện C/O tại các thị trường có FTA tăng 200 - 500%.

Tin cùng chuyên mục

Các FTA đã giúp hàng hóa Việt Nam đi sâu vào thị trường lớn trên thế giới

Các FTA đã giúp hàng hóa Việt Nam đi sâu vào thị trường lớn trên thế giới

Việc tham gia và thực thi các FTA xuất khẩu đã giúp hàng hóa Việt Nam đi sâu vào thị trường các nước đối tác, cán cân thương mại Việt Nam duy trì đà xuất siêu.
5 nút thắt của ngành da giày trong tận dụng hiệu quả các FTA

5 nút thắt của ngành da giày trong tận dụng hiệu quả các FTA

Chính phủ đã giao Bộ Công Thương phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương và các hiệp hội triển khai xây dựng Hệ sinh thái tận dụng FTA.
RCEP: Hơi thở mới cho tăng trưởng kinh tế châu Á

RCEP: Hơi thở mới cho tăng trưởng kinh tế châu Á

RCEP chính thức có hiệu lực hơn 2 năm và đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hội nhập kinh tế khu vực, nhưng cũng còn một số thách thức.
Những lưu ý về phòng vệ thương mại trong Hiệp định EVFTA và các FTA thế hệ mới

Những lưu ý về phòng vệ thương mại trong Hiệp định EVFTA và các FTA thế hệ mới

Đại diện Cục Phòng vệ thương mại, Bộ Công Thương đã nêu ra 7 vấn đề khuyến nghị các doanh nghiệp, hiệp hội xử lý hiệu quả các biện pháp phòng vệ thương mại.
Đào tạo chuyên gia về Hiệp định EVFTA và các FTA thế hệ mới

Đào tạo chuyên gia về Hiệp định EVFTA và các FTA thế hệ mới

Chương trình đào tạo nhằm mục tiêu xây dựng đội ngũ chuyên gia về Hiệp định EVFTA và các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới.
Đẩy mạnh thông tin đối ngoại, hội nhập quốc tế nâng cao vị thế, uy tín của Bộ Công Thương

Đẩy mạnh thông tin đối ngoại, hội nhập quốc tế nâng cao vị thế, uy tín của Bộ Công Thương

Bộ Công Thương ban hành Kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết của Chính phủ, Kết luận của Bộ Chính trị nâng cao chất lượng công tác thông tin đối ngoại.
Thực thi FTA thúc đẩy các thành tựu cải cách kinh tế của Việt Nam

Thực thi FTA thúc đẩy các thành tựu cải cách kinh tế của Việt Nam

Các chuyên gia quốc tế đánh giá Việt Nam là một trong những câu chuyện thành công nhất về quá trình chuyển đổi kinh tế ở châu Á.
Xây dựng Hệ sinh thái hỗ trợ doanh nghiệp da giày tận dụng tốt hơn EVFTA

Xây dựng Hệ sinh thái hỗ trợ doanh nghiệp da giày tận dụng tốt hơn EVFTA

Hiệp định EVFTA đã và đang tạo ra nhiều cơ hội thuận lợi cho ngành da giày Việt Nam mở rộng thị trường xuất khẩu, tránh phụ thuộc quá mức vào một thị trường.
Hiệp định EVFTA hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu

Hiệp định EVFTA hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu

Bên cạnh xóa bỏ thuế quan, EVFTA mang lại nhiều lợi ích như tự do hóa dịch vụ và mua sắm, giảm các rào cản thương mại phi thuế quan, phát triển bền vững...
Xây dựng hệ sinh thái, tận dụng các FTA để thúc đẩy xuất khẩu da giày

Xây dựng hệ sinh thái, tận dụng các FTA để thúc đẩy xuất khẩu da giày

8 tháng năm 2024, tổng kim ngạch xuất khẩu giày dép đi các thị trường có FTA của doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hải Phòng tăng 8% so với cùng kỳ.
Hiệp định EVFTA mang lại những lợi ích đáng kể và đang dần chứng minh giá trị

Hiệp định EVFTA mang lại những lợi ích đáng kể và đang dần chứng minh giá trị

Hiệp định EVFTA là 1 trong những động lực quan trọng góp phần gia tăng thương mại đầu tư Việt Nam–Thuỵ Điển sau 55 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1969-2024)
Hiệp định EVFTA: Thúc đẩy xuất khẩu hàng Việt vào thị trường Áo mà không cần

Hiệp định EVFTA: Thúc đẩy xuất khẩu hàng Việt vào thị trường Áo mà không cần 'bước đệm' nước thứ ba

Bà Đinh Thị Hoàng Yến, Trưởng cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Áo, kiêm nhiệm Slovenia chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương về hiệu quả của Hiệp định EVFTA.
Mỗi địa phương, doanh nghiệp, ngành hàng sẽ có một chuyên gia về FTA

Mỗi địa phương, doanh nghiệp, ngành hàng sẽ có một chuyên gia về FTA

Bộ Công Thương thông báo tổ chức các lớp đào tạo để trở thành chuyên gia FTA thế hệ mới năm 2024, bao gồm các chương trình đào tạo khóa cơ bản và chuyên sâu.
Bài 3: Để tận dụng tốt nhất

Bài 3: Để tận dụng tốt nhất 'cao tốc' EVFTA

Dù EVFTA đã được doanh nghiệp tận dụng tốt, song hiện EU đang dựng lên hàng rào phi thuế quan buộc doanh nghiệp phải thích ứng.
Bài 2: Tăng cường hợp tác logistics, giảm nỗi lo do cước tàu biển tăng

Bài 2: Tăng cường hợp tác logistics, giảm nỗi lo do cước tàu biển tăng 'phi mã'

Cước tàu biển sang EU neo ở mức cao, EVFTA có thể mở ra cơ hội cho doanh nghiệp hai bên tăng cường hợp tác trong lĩnh vực logistics, giảm nỗi lo chi phí.
Bài 1:

Bài 1: 'Cao tốc' EVFTA được tận dụng hiệu quả, hàng Việt rộn ràng vào EU

Có hiệu lực từ năm 2020, sau 4 năm triển khai, Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU được đánh giá là một trong những hiệp định được tận dụng hiệu quả nhất.
EU siết quy định an toàn thực phẩm với nông sản, giải pháp nào tránh

EU siết quy định an toàn thực phẩm với nông sản, giải pháp nào tránh 'ổ gà' trên 'cao tốc' EVFTA?

Hiệp định EVFTA mang lại những ưu đãi lớn cho hàng Việt vào EU, đặc biệt là nông sản. Tuy nhiên, thị trường này cũng đặt ra những yêu cầu rất cao về sản phẩm.
Khai mạc Phiên đàm phán lần thứ 8 nâng cấp Hiệp định ACFTA

Khai mạc Phiên đàm phán lần thứ 8 nâng cấp Hiệp định ACFTA

Ngày 6/8, Phiên đàm phán lần thứ 8 nâng cấp Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN-Trung Quốc (ACFTA) đã khai mạc tại tỉnh Quảng Ninh.
Các cam kết từ EVFTA: Động lực đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số tại Việt Nam

Các cam kết từ EVFTA: Động lực đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số tại Việt Nam

Hiệp định EVFTA đã và đang góp phần hoàn thiện khuôn khổ pháp lý của Việt Nam về chuyển đổi số, thúc đẩy sự phát triển thương mại điện tử giữa EU và Việt Nam.
4 năm thực thi: EVFTA củng cố sức hấp dẫn của Việt Nam đối với các nhà đầu tư châu Âu

4 năm thực thi: EVFTA củng cố sức hấp dẫn của Việt Nam đối với các nhà đầu tư châu Âu

Sau 4 năm thực thi, theo EuroCham, EVFTA đã thúc đẩy xuất khẩu của Việt Nam sang châu Âu và củng cố sức hấp dẫn của Việt Nam đối với các nhà đầu tư châu Âu.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động