Hàng cận date: Đừng ham rẻ để rồi hại sức khỏe

Mập mờ khái niệm

Ngày nay, với sự phát triển của thương mại điện tử, người tiêu dùng có thể dễ dàng mua được hàng hóa mà không cần đến trực tiếp cửa hàng, cửa hiệu. Ngoài ra, trên các trang mạng xã hội như: Facebook, Instagram hay TikTok cũng bày bán không thiếu các mặt hàng, trong số đó có hàng cận date.

Một hộp 6 hũ yến chưng hạn sử dụng đến tháng 12/2025 được rao bán với giá 59.000 đồng. Ảnh chụp màn hình

Thông qua các hội nhóm, loại mặt hàng này được giao bán với mức giá chỉ bằng 30-50% so với hàng còn hạn thông thường, hoặc thậm chí chỉ từ 10.000 – 20.000 đồng cho mỗi món đồ, kèm theo lý do hấp dẫn như “xả lỗ vì gần hết hạn sử dụng”. Trong đó, thời gian hết hạn từ 15 ngày đến 2 tháng, thậm chí có mặt hàng hạn sử dụng đến tháng 12/2025 nhưng đã được “xả”.

Từ thực phẩm, mỹ phẩm, nước giải khát, đồ ăn vặt cho đến các mặt hàng dùng cho trẻ nhỏ như sữa cũng được đăng bán, thu hút nhiều người quan tâm.

Nhiều mặt hàng cận date như thực phẩm, mỹ phẩm, nước giải khát, đồ ăn vặt cho đến các mặt hàng dùng cho trẻ nhỏ như sữa được rao bán tràn lan trên các hội nhóm mạng xã hội. Ảnh chụp màn hình

Đặc điểm chung của những người bán hàng cận date là luôn đưa ra nội dung gây chú ý, giật tít, như: “Xả hàng lỗ vốn”, “Đổi mẫu nên xả kho”, hay “Không bán hàng tồn, chỉ bán gần hết hạn để khách dùng kịp”.

Những thông điệp này đặc biệt phù hợp với tâm lý của những người thích mua hàng giá rẻ, từ đó tạo ra sự tin tưởng vào những món hàng mà thực chất có thể không còn đủ chất lượng sử dụng.

Truy cập vào một hội nhóm có tên “Hội thanh lý sữa cận date, hết date giá rẻ tn” với hơn 40.000 thành viên tham gia trên mạng xã hội Facebook, tại đây, các tài khoản thành viên đăng bán đủ các loại sữa từ chính hãng, nhập khẩu cho đến cả sữa “cỏ”. Hội nhóm này thu hút rất đông thành viên chủ yếu là mẹ bỉm sữa, người có nhu cầu mua sữa cho người già.

Giảm giá từ 550.000 đồng xuống còn 75.000 đồng với một hộp sữa dạng thanh với rất nhiều công dụng cho trẻ nhỏ. Ảnh chụp màn hình

Một tài khoản có tên Hanh Tran đăng tải sản phẩm sữa Aptamilk dạng thanh có hạn sử dụng tới cuối tháng 7/2025 với giá chỉ 75.000 đồng/ hộp 24 thanh, giá gốc 550.000 đồng/hộp. Tài khoản này quảng cáo: “Sữa Aptamin rất mát, vị nhạt, thơm ngậy như sữa mẹ, đặc biệt hàm lượng DHA vượt trội, tập trung vào phát triển trí não. Cung cấp Probiotics - một loại men vi sinh hỗ trợ tiêu hoá không gây táo bón và tăng cường sức đề kháng giúp bé phát triển khoẻ mạnh, ít ốm vặt. Cung cấp đầy đủ dưỡng chất như sắt, canxi, magie, kẽm bảo vệ cơ thể của trẻ nhỏ…”.

Mặc dù mập mờ về nguồn gốc xuất xứ, chất lượng và tính xác thực, tuy nhiên nhiều người vẫn lựa chọn mua để sử dụng cho con mặc dù đây là hàng cận date.

Bên cạnh những bài đăng bán hàng, thì trong hội nhóm này cũng không khó bắt gặp những nội dung “bóc phốt” nhau.

Người tiêu dùng nên thận trọng

Vào thời điểm giá cả hàng hóa tăng cao, nhiều người truyền tai nhau săn hàng cận date như một “bí kíp” để vừa có thể mua được những sản phẩm chất lượng từ các thương hiệu nổi tiếng, vừa tiết kiệm được tối đa chi phí tiêu dùng. Tuy nhiên, việc tìm mua và sử dụng các loại hàng cận date cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Nhiều tài khoản bóc phốt nhau trên mạng xã hội khi mua bán, trao đổi hàng cận date. Ảnh chụp màn hình

Trên thực tế, ngày sản xuất và hạn sử dụng được ghi trên bao bì các sản phẩm là khoảng thời gian an toàn nhằm để người tiêu dùng lưu ý sử dụng các sản phẩm. Tại các quốc gia khác, nhiều sản phẩm không ghi hạn sử dụng trên bao bì mà thường sử dụng cụm từ “best before” - nghĩa là người dùng nên sử dụng thực phẩm trước ngày hạn để đảm bảo đầy đủ chất lượng về mặt dinh dưỡng.

Từng mua hàng cận date và gặp trường hợp hàng kém chất lượng, anh Nguyễn Văn Quang (Bà Rịa - Vũng Tàu) cho biết: "Có lần tôi thấy người ta đăng bán một thùng bia ngoại còn hạn sử dụng tới 3 tháng, giá thì rẻ hơn 1/3 so với giá ngoài tiệm tạp hóa. Khi mua về, tôi mở ra uống thì thấy mùi vị bia không giống, không thơm như mọi khi uống. Tôi nghĩ có thể đó là hàng nhái đội lốt".

Ông Trần Công Hiếu, Giám đốc Siêu thị Co.opmart Vũng Tàu (Bà Rịa - Vũng Tàu) cho hay, về bản chất, hàng cận date là những mặt hàng vẫn còn thời hạn sử dụng, vẫn đảm bảo chất lượng theo khuyến cáo của nhà sản xuất nhưng thời hạn đó không còn quá dài. Vì vậy, trong thời hạn sử dụng, khách hàng có thể hoàn toàn an tâm các sản phẩm cận date mà không cần lo lắng về chất lượng sản phẩm.

"Với sự phát triển của thương mại điện tử như hiện nay, việc xác định hàng giả, hàng nhái, kém chất lượng được kiểm tra bởi cơ quan chức năng, tuy nhiên, người tiêu dùng cũng cần thận trọng trong lực chọn sản phẩm, có thương hiệu, uy tín, tránh mua phải hàng kém chất lượng, hàng giả, hàng nhái đội lốt hàng cận date", ông Hiếu đưa ra lời khuyên.

Ngoài ra, từ thực tế có thể thấy rằng, một trong những vấn đề lớn hiện nay là việc hàng hóa không rõ nguồn gốc, không có tem phụ tiếng Việt, vi phạm quy định về ghi nhãn. Trong khi đó, các tài khoản mạng xã hội, các hội nhóm, livestream bán hàng lại không cần giấy phép và không qua kiểm duyệt, khiến thị trường online trở nên hỗn loạn. Người bán có thể dễ dàng trốn tránh trách nhiệm, trong khi người tiêu dùng dễ bị lừa gạt.

Dù giá rẻ đến đâu, các sản phẩm sắp hết hạn, đặc biệt là thực phẩm, mỹ phẩm, sữa và thuốc, vẫn cần được bảo quản nghiêm ngặt và kiểm soát chất lượng. Tuy nhiên, mô hình bán hàng tự phát qua mạng xã hội hiện nay không thể đáp ứng những yêu cầu này.

Đây không chỉ là vấn đề của từng cá nhân mà là một lỗ hổng lớn trong quản lý thị trường online, cần có sự vào cuộc nghiêm túc từ các cơ quan chức năng để đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.