Giàng A Lử làm lại cuộc đời
| Vợ chồng anh Lử, chị Cá chăm sóc đàn gia súc của gia đình |
Tình cờ mắc nghiện...
Năm 1991, từ quê hương Bắc Hà, Lào Cai, gia đình anh Lử di cư lên bản Khằm 3, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, Thanh Hóa. Như nhiều gia đình người Mông khác, anh Lử và vợ anh là chị Thào Thị Cá rất chăm chỉ làm ăn. Cuộc sống của gia đình nhỏ với 3 đứa con đang yên ấm, thì năm 1994, sau 1 lần đi đốn cây, không may anh Lử bị cây đè gãy xương bả vai và 3 chiếc xương sườn.
Thiếu hiểu biết, xa bệnh viện lại nghèo khó nên khi có người bày cho anh Lử cách giảm đau bằng… thuốc phiện, anh đã làm theo. “Sau khi hút thuốc phiện, cảm giác đau đớn đỡ hẳn. Cứ thế, trong 1 thàng ròng, mỗi lần lên cơn đau, tôi lại lấy 1 ít thuốc phiện ra hút. Lành vết thương thì cũng là lúc tôi nghiện thuốc phiện” – anh Lử nhớ lại.
Ban đầu, anh Lử mua thuốc phiện chủ yếu trong huyện Mường Lát vì khi đó, nhiều hộ ở Mường Lát vẫn lén lút trồng cây thuốc phiện. Sau khi cây thuốc phiện bị triệt phá, để có thuốc hút, anh Lử theo bạn bè đi bộ cả nửa ngày lên biên giới để mua thuốc phiện về bản bán lại cho các con nghiện khác, tiền lãi để nuôi những cơn nghiện của bản thân. Trung bình mỗi ngày anh Lử mất khoảng 100.000 đồng để mua ma túy về sử dụng; trong khi vợ con thì khổ sở vì đói ăn.
Năm 2003, trong một lần đang mang ma túy từ biên giới về, anh Lử bị cán bộ Đồn biên phòng Trung Lý phát hiện và bắt giữ. Ra tòa, anh Lử phải lĩnh mức án là 9 năm tù giam. Không ngờ, lần bị bắt này lại mở ra lối thoát cho anh Lử và gia đình.
... Đến quyết tâm hoàn lương
Nhờ tích cực cải tạo, anh Lử được ra tù trước thời hạn gần 3 năm. “Ngày ra tù, bác sỹ ở trại giam nói với tôi: 6 năm, 6 tháng không sử dụng, nhưng ma túy vẫn ở trên ngọn tóc của anh. Nếu anh không quyết tâm, ma túy có thể quay lại bất cứ lúc nào” - anh Lử kể.
Ra tù, anh Lử hay tin, vợ anh ở nhà nghe lời dụ dỗ ngon ngọt của một người đàn ông, tham gia vào đường dây vận chuyển ma túy và bị kết án 5 năm tù…
Tha thứ cho vợ và quyết tâm cùng nhau làm lại từ đầu, anh Lử vào rừng kiếm tre nứa dựng nhà, đi xin từ con gà con về nuôi; nhận nuôi trâu, bò thuê; sớm tối lên nương trồng ngô, sắn… Hết hạn tù trở về, chị Thào Thị Cá đã chung tay cùng anh chăm sóc con cái, tập trung chăn nuôi, trồng trọt. Sau 5 năm cố gắng, vợ chồng anh Lử giờ đã có 9 con trâu, 8 con bò, chục con lợn lớn, nhỏ, vài chục con dê; ngan gà không đếm hết; con cái anh chị cũng đã được học hành…
Kể lại những ngày đã qua, anh Lử vẫn nhớ như in ngày vừa ở trại về đã có người anh em bên bản Khằm 1 mang thuốc phiện tới mời. “Nếu lần đó tôi hút lại, chắc chắn sẽ không có ngày hôm nay. Cai nghiện không khó, nhưng tái nghiện rất dễ. Cai rồi, đừng đi ngó, đi thử nữa, không là nghiện lại ngay”. Để không trở thành con nghiện thêm một lần nữa, anh Lử nhất định không sắm xe máy cho mình, mặc dù đã mua được 2 xe máy cho các con. “Có xe thì đi lại nhiều, ra ngoài gặp bạn bè, anh em. Một phút ngã lòng, có thể sẽ mất đi tất cả…”.
Được biết, xã Trung Lý hiện có tới hơn 100 con nghiện có hồ sơ quản lý. Đây lại là xã có tới 6 ki-lô-mét đường biên giáp với bản Na Hàm, cụm Nậm Ngà, huyện Viêng Xay, tỉnh Hủa Phăn (Lào). Nhiều năm nay, ma túy vẫn lén lút được vận chuyển từ phía biên giới Lào vào Trung Lý… Giữa môi trường như vậy, việc cai nghiện thành công và tích cực lao động sản xuất như trường hợp của gia đình anh Lử, chị Cá… là câu chuyện cần được kể lại để nhiều người đang nghiện ma túy có thêm quyết tâm, niềm tin từ bỏ ma túy, làm lại cuộc đời.