Giáo dục song ngữ dựa trên tiếng mẹ đẻ

Giải pháp cải thiện học tập cho trẻ em dân tộc thiểu số

Nhân Ngày quốc tế tiếng mẹ đẻ (21/2/2015) vừa qua, Tổ chức Giáo dục Khoa học và Văn hóa của Liên hiệp quốc (UNESCO) khuyến nghị: “Giáo dục song ngữ dựa trên tiếng mẹ đẻ là giải pháp hiệu quả giúp Việt Nam cải thiện kết quả học tập cho trẻ em các dân tộc thiểu số”.
Giải pháp cải thiện học tập cho trẻ em dân tộc thiểu số
Giáo dục song ngữ dựa trên tiếng mẹ đẻ là giải pháp cải thiện học tập cho trẻ em dân tộc thiểu số

Khoảng cách về giáo dục

Việt Nam đã đạt được những thành tựu to lớn trong việc phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở. Tuy nhiên, theo đánh giá của UNESCO, việc tiếp cận các cơ hội giáo dục vẫn còn khoảng cách khá lớn giữa các trẻ em dân tộc Kinh và trẻ em các dân tộc thiểu số. Chẳng hạn trong năm 2011, tỷ lệ biết chữ của người Mông trong độ tuổi từ 15 trở lên là 38%, trong khi mức trung bình của quốc gia là 94%. Tương tự như vậy, chỉ có 73% trẻ em người Mông và 86% trẻ em người Khmer trong độ tuổi học tiểu học được học tiểu học, trong khi tỷ lệ này của trẻ em người Kinh đạt 97%...

Những thành tựu về giáo dục có thể bị hạn chế ngoài các yếu tố về vị trí địa lý và việc tiếp cập thì ngôn ngữ cũng được coi là một rào cản cần phải vượt qua đối với trẻ em các dân tộc thiểu số. Hiện nay, tiếng Việt là ngôn ngữ chính sử dụng trong các trường học. Trong khi đó, chỉ có một số ít giáo viên tham gia giảng dạy ở các vùng sâu, vùng xa… có khả năng giao tiếp tốt được bằng tiếng mẹ đẻ của các dân tộc bản địa nên dẫn đến những thiệt thòi cho trẻ em các dân tộc thiểu số trong học tập, trong việc tiếp thu nhanh kiến thức, hạn chế các cơ hội đạt được những tiềm năng đầy đủ của các em...

Giải pháp cải thiện

Giáo dục song ngữ dựa trên tiếng mẹ đẻ sẽ tạo ra các điều kiện học tập cũng như củng cố những kỹ năng đọc, viết và làm toán phù hợp cho trẻ em các dân tộc thiểu số trong những năm đầu. Đây là giải pháp đã được chứng minh có hiệu quả cao trên cơ sở Bộ Giáo dục và Đào tạo đã thử nghiệm thành công sáng kiến này tại ba tỉnh Lào Cai, Gia Lai và Trà Vinh từ năm 2008. Kinh nghiệm từ các trường mầm non và tiểu học tham gia thử nghiệm sáng kiến trên cho thấy, việc học tập của trẻ em các dân tộc thiểu số được giảng dạy bằng tiếng mẹ đẻ của mình những năm đầu có kết quả cao hơn so với các trẻ em dân tộc thiểu số được giảng dạy ngay từ ban đầu bằng tiếng Việt phổ thông.

Theo ông Abdel-YoussoufJelil - Trưởng đại diện của UNICEF tại Việt Nam, sử dụng tiếng mẹ đẻ trong những năm đầu sẽ khuyến khích và hỗ trợ việc học tập cho học sinh dân tộc thiểu số, nâng cao thành tích học tập của các em bao gồm cả trong ngôn ngữ tiếng Việt hoặc ngôn ngữ quốc tế sau này. Đây là một cách hiệu quả giúp Việt Nam không để trẻ em dân tộc thiểu số bị tụt lại phía sau trong giáo dục chất lượng, đồng thời giúp trao quyền cho các nhóm dân tộc thiểu số hòa nhập vào xã hội và đóng góp tốt hơn cho sự phát triển bền vững của đất nước.

“Với sự thành công của chương trình thử nghiệm giáo dục song ngữ dựa trên tiếng mẹ đẻ, chính quyền các tỉnh Lào Cai, Gia Lai và An Giang đang tiếp tục mở rộng sáng kiến trên, một số tỉnh khác cũng cam kết áp dụng các chương trình tương tự. Kết hợp với một số sáng kiến giảng dạy bằng tiếng mẹ đẻ khác, cùng với chính sách quốc gia và đầu tư công mạnh mẽ hỗ trợ ứng dụng việc giảng dạy song ngữ dựa trên tiếng mẹ đẻ rộng rãi hơn. Bên cạnh đó, giáo dục song ngữ bằng tiếng mẹ đẻ có thể đóng góp một phần quan trọng trong việc đạt được sự phát triển kinh tế - xã hội công bằng và bền vững” - UNESCO nhận định.

Theo UNESCO, ngôn ngữ là công cụ mạnh mẽ nhất trong việc bảo vệ và phát triển các di sản vật thể và phi vật thể. Tất cả các hành động thúc đẩy sự phổ biến của tiếng mẹ đẻ sẽ không chỉ khuyến khích sự đa dạng về ngôn ngữ và giáo dục đa ngữ, mà nó còn nhằm giúp phát triển nhận thức đầy đủ hơn về truyền thống ngôn ngữ và văn hóa trên toàn thế giới cũng như truyền cảm hứng cho sự đoàn kết dựa trên sự hiểu biết, khoan dung và đối thoại.
Lan Ngọc
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Tin mới nhất

Sơn La bảo tồn và phát triển các bản du lịch gắn với giá trị văn hóa truyền thống

Sơn La bảo tồn và phát triển các bản du lịch gắn với giá trị văn hóa truyền thống

Thời gian qua, việc bảo tồn và phát triển các bản du lịch gắn với giá trị văn hóa truyền thống đã giúp Sơn La thu hút lượng lớn du khách.
Huyện Bắc Yên - Sơn La  dành nguồn vốn lớn đầu tư hạ tầng thiết yếu cho bà con dân tộc

Huyện Bắc Yên - Sơn La dành nguồn vốn lớn đầu tư hạ tầng thiết yếu cho bà con dân tộc

Năm 2024, huyện Bắc Yên (tỉnh Sơn La) được phân bổ hơn 84,8 tỷ đồng đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu cho đồng bào dân tộc thiểu số.
Sơn La xây dựng chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ măng cho đồng bào dân tộc thiểu số

Sơn La xây dựng chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ măng cho đồng bào dân tộc thiểu số

Dự án “Nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ dân tộc thiểu số thông qua phát triển chuỗi măng sạch” được tỉnh Sơn La triển khai trên địa bàn 19 xã của 5 huyện.
Tuyên Quang: Tập trung xây dựng hạ tầng cơ sở thiết yếu vùng dân tộc thiểu số

Tuyên Quang: Tập trung xây dựng hạ tầng cơ sở thiết yếu vùng dân tộc thiểu số

Những năm gần đây, Tuyên Quang huy động nhiều nguồn lực, đầu tư, hỗ trợ đến các vùng đồng bào dân tộc thiểu số, khiến bộ mặt thôn, bản có nhiều đổi thay.
Lạng Sơn: Đưa di tích lịch sử, văn hóa thành sản phẩm du lịch bền vững

Lạng Sơn: Đưa di tích lịch sử, văn hóa thành sản phẩm du lịch bền vững

Lạng Sơn đang là một trong những điểm đến hấp dẫn của du khách, với nhiều lợi thế phát triển du lịch theo hướng khai thác tiềm năng văn hóa truyền thống.

Tin cùng chuyên mục

Huyện Mộc Châu bảo tồn và phát huy giá trị lễ hội Púng Hiéng của người Dao Tiền

Huyện Mộc Châu bảo tồn và phát huy giá trị lễ hội Púng Hiéng của người Dao Tiền

Tại huyện Mộc Châu, Lễ hội Púng Hiéng được các dòng họ luân phiên tổ chức định kỳ 3-4 năm/lần, trong thời gian 4-6 ngày vào dịp Tết Nguyên đán.
Huyện Mường La - Sơn La đưa điện lưới quốc gia đến với bà con thôn bản

Huyện Mường La - Sơn La đưa điện lưới quốc gia đến với bà con thôn bản

Giai đoạn năm 2022-2025, huyện Mường La - tỉnh Sơn La có 1.542 hộ được phê duyệt đầu tư cấp điện với tổng mức đầu tư hơn 33,2 tỷ đồng.
Huyện Mộc Châu - Sơn La đổi thay từ nguồn vốn dành cho đồng bào dân tộc thiểu số

Huyện Mộc Châu - Sơn La đổi thay từ nguồn vốn dành cho đồng bào dân tộc thiểu số

Năm 2024, huyện Mộc Châu được phân bổ trên 66,4 tỷ đồng từ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi
Người Hà Lăng ở Kon Tum bảo tồn nét văn hoá truyền thống của

Người Hà Lăng ở Kon Tum bảo tồn nét văn hoá truyền thống của 'nghề sinh ra từ làng'

Nghề đan lát là nét đẹp truyền thống của người Hà Lăng ở Kon Tum, từ nguyên liệu vô cùng đơn giản, qua bàn tay khéo léo đã biến thành những sản phẩm để đời.
Lạng Sơn: Từng bước nâng cao thể trạng, cải thiện tầm vóc trẻ em vùng cao

Lạng Sơn: Từng bước nâng cao thể trạng, cải thiện tầm vóc trẻ em vùng cao

Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Lạng Sơn đã và đang mang lại nhiều kết quả tích cực
Về Gia Lai xem đồng bào Bahnar thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống

Về Gia Lai xem đồng bào Bahnar thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống

Cuộc thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống là dịp tôn vinh những bàn tay tài hoa của các nghệ nhân Bahnar ở Gia Lai còn lưu giữ những nét đẹp văn hóa dân tộc.
Bắc Kạn: Tổ chức thành công Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số lần thứ IV - năm 2024

Bắc Kạn: Tổ chức thành công Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số lần thứ IV - năm 2024

Sau 2 ngày làm việc tập trung, nghiêm túc, Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số tỉnh Bắc Kạn lần thứ IV - năm 2024 đã thành công tốt đẹp.
Huyện Quỳnh Nhai – Sơn La nỗ lực xây dựng hệ thống chợ để cải thiện đời sống người dân

Huyện Quỳnh Nhai – Sơn La nỗ lực xây dựng hệ thống chợ để cải thiện đời sống người dân

Là huyện miền núi nghèo của tỉnh Sơn La, Quỳnh Nhai luôn chú trọng đầu tư hệ thống chợ để đạt tiêu chí nông thôn mới, cải thiện đời sống người dân.
Câu chuyện về nghệ nhân A Sứp - người nặng lòng với văn hoá cồng chiêng Tây Nguyên

Câu chuyện về nghệ nhân A Sứp - người nặng lòng với văn hoá cồng chiêng Tây Nguyên

Nghệ nhân A Sứp luôn miệt mài gìn giữ các giá trị văn hóa Tây Nguyên, với ông, được truyền dạy giúp thế hệ trẻ hiểu về cồng chiêng là một niềm hạnh phúc.
Lai Châu: Tháo gỡ khó khăn trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia

Lai Châu: Tháo gỡ khó khăn trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia

Tỉnh Lai Châu đề ra nhiều giải pháp để tháo gỡ khó khăn trong việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc...
Huyện Mai Sơn - Xây dựng chuỗi sản xuất, tiêu thụ cà phê bền vững

Huyện Mai Sơn - Xây dựng chuỗi sản xuất, tiêu thụ cà phê bền vững

Việc liên kết giữa sản xuất, tiêu thụ cà phê đã và đang giúp sản phẩm cà phê của huyện Mai Sơn ngày càng được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng.
Huyện Phù Yên - Sơn La: Hiệu quả cao từ nguồn vốn giảm nghèo cho bà con vùng đồng bào dân tộc

Huyện Phù Yên - Sơn La: Hiệu quả cao từ nguồn vốn giảm nghèo cho bà con vùng đồng bào dân tộc

Giai đoạn 2019-2024, huyện Phù Yên (Sơn La) được giao hơn 118 tỷ đồng Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Sơn La nâng cao đời sống của người dân nhờ nguồn vốn Chương trình 1719

Sơn La nâng cao đời sống của người dân nhờ nguồn vốn Chương trình 1719

Nhờ nguồn vốn hỗ trợ từ Chương trình Mục tiêu quốc gia 1719, tỉnh Sơn La đã và đang cải thiện tốt đời sống của bà con vùng đồng bào dân tộc.
Sơn La phát triển mạnh du lịch, cải thiện đời sống bà con vùng dân tộc thiểu số

Sơn La phát triển mạnh du lịch, cải thiện đời sống bà con vùng dân tộc thiểu số

Du lịch đã và đang là một trong những điểm sáng kinh tế của tỉnh Sơn La, tạo ra sinh kế cho rất nhiều hộ dân nghèo, bà con vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Kon Tum: Người Xơ Đăng bảo tồn nghề đan lát truyền thống

Kon Tum: Người Xơ Đăng bảo tồn nghề đan lát truyền thống

Không chỉ ghi dấu ấn từ cồng chiêng, người Xơ Đăng ở Kon Tum còn được biết đến với nghề đan lát lâu đời, góp phần làm nên sự phong phú về văn hóa truyền thống.
Những nghệ nhân nhí

Những nghệ nhân nhí 'giữ hồn' cho văn hoá cồng chiêng Tây Nguyên

Những nghệ nhân nhí ở làng Đăk Mế (xã Pờ Y, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum) đang từng ngày 'giữ hồn' cho văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên không bị mai một.
Gia Lai: Kỳ vọng về nơi ở mới của người dân từng sống trong ngôi làng biệt lập

Gia Lai: Kỳ vọng về nơi ở mới của người dân từng sống trong ngôi làng biệt lập

Cụm dân cư tự phát Suối Cạn tại xã Ia Sol (huyện Phú Thiện, Gia Lai) đã thoát cảnh sống biệt lập hơn 40 năm qua, sau khi được di dời sang nơi ở mới.
Xây dựng mô hình sản xuất giỏi tại huyện miền núi A Lưới

Xây dựng mô hình sản xuất giỏi tại huyện miền núi A Lưới

Nhờ tiên phong chuyển đổi cây trồng, nhiều hộ nông dân tại huyện miền núi A Lưới, Thừa Thiên Huế có thu nhập ổn định, xuất hiện nhiều mô hình sản xuất giỏi.
Kon Tum: Nét đẹp văn hóa đặc trưng trong trang phục truyền thống của người Gié - Triêng

Kon Tum: Nét đẹp văn hóa đặc trưng trong trang phục truyền thống của người Gié - Triêng

Dân tộc Gié - Triêng ở Kon Tum có một nền văn hóa dân gian đặc sắc, ngay cả trang phục của họ cũng thể hiện cá tính riêng, độc đáo, giàu bản sắc truyền thống.
Thể lệ Cuộc thi Sáng tác ca khúc về đề tài dân tộc thiểu số năm 2024

Thể lệ Cuộc thi Sáng tác ca khúc về đề tài dân tộc thiểu số năm 2024

Cuộc thi Sáng tác ca khúc về đề tài dân tộc thiểu số năm 2024 nhằm nâng cao mức hưởng thụ văn hoá, nghệ thuật, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động