Giải mã ‘bài toán’ sầu riêng Gia Lai: Từ vườn cây đến không gian số

Tìm lời giải cho bài toán sầu riêng của Đắk Lắk

Vùng đất Ea Knuếc, sau khi sáp nhập các đơn vị hành chính, nay trở thành “thủ phủ sầu riêng” của tỉnh Đắk Lắk với 5.153 ha sầu riêng, trong đó hơn 2.530 ha đã cho thu hoạch, sản lượng ước đạt gần 60.000 tấn quả tươi niên vụ 2025. Phần lớn nông dân có bề dày kinh nghiệm canh tác sầu riêng, tích cực ứng dụng khoa học công nghệ, xây dựng nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp sinh thái, an toàn theo chuỗi giá trị. Nhiều hộ dân trồng sầu riêng của địa phương là bà con đồng bào dân tộc thiểu số.

Không chỉ dừng lại ở quy mô diện tích, địa phương còn gây ấn tượng khi đã xây dựng được 29 mã số vùng trồng xuất khẩu và hơn 60 doanh nghiệp, kho thu mua, sơ chế tham gia chuỗi giá trị. Trong đó, riêng Công ty Cổ phần Nông sản Nam Đô (trụ sở tại thôn Quyết Thắng) hiện đã thực hiện liên kết với nông dân xây dựng 8 mã vùng trồng, tổng diện tích gần 500 ha sầu riêng trên địa bàn xã Ea Knuếc.

Bên cạnh việc phối hợp giám sát các yếu tố quản lý chất lượng, truy xuất nguồn gốc theo yêu cầu của thị trường xuất khẩu, ngay trước thời điểm chính vụ, công ty đã tiến hành lấy mẫu trái, kiểm nghiệm dư lượng cadimi và một số hoạt chất bảo vệ thực vật. Kết quả kiểm nghiệm cho thấy các tiêu chí đều trong ngưỡng an toàn theo quy định trong nước và quốc tế. Nhờ vậy, sản phẩm sầu riêng Ea Knuếc đang từng bước đáp ứng những tiêu chuẩn khắt khe của thị trường quốc tế, đặc biệt là Trung Quốc - thị trường lớn nhất tiêu thụ sầu riêng Việt Nam hiện nay.

Từ một vùng đất nghèo khó, nhiều hộ dân chỉ trông vào cây lúa và cà phê, nay Ea Knuếc đã đổi thay nhờ sầu riêng. Người nông dân không chỉ dựng được nhà mới, mà còn có cơ hội vươn lên thành những hộ khá giả, thậm chí là giàu có.

Chuyển đổi số "mở đường" tiêu thụ nông sản

Trong hành trình tìm đầu ra cho nông sản, Ea Knuếc đã sớm nhìn thấy lợi thế của chuyển đổi số. Chính quyền địa phương triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ bà con học cách bán hàng online, ứng dụng sàn thương mại điện tử và mạng xã hội.

Đáng chú ý, xã đã phát động chương trình “Mỗi xã, phường một KOL – Đưa sản vật, cảnh sắc Đắk Lắk lên không gian số”, biến việc livestream bán hàng thành một phong trào cộng đồng. Những lớp tập huấn “bình dân học vụ số” được mở ra ngay tại buôn làng, giúp bà con, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số, làm quen với công nghệ, biết cách quay video, chụp ảnh sản phẩm, đăng bán trực tuyến.

Chuyển đổi số không chỉ mang đến công cụ tiêu thụ mà còn tạo ra sự minh bạch, nâng cao giá trị sản phẩm và củng cố niềm tin của người tiêu dùng.

Điểm nhấn của vụ sầu riêng năm nay chính là việc Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Ea Knuếc - bà Ngô Thị Minh Trinh sẽ trực tiếp tham gia livestream bán sầu riêng cùng bà con nông dân.

Phiên livestream dự kiến diễn ra lúc 10h sáng ngày 24/8, ngay tại vườn sầu riêng của một hộ dân người Tày, thành viên Hợp tác xã Nông nghiệp sạch Krông Pắc. Với chủ đề “Sầu riêng Ami Kâo – Thơm như lời hứa, ngọt như lòng dân”, buổi livestream không chỉ đơn thuần là bán hàng, mà còn là sự kết nối giữa chính quyền và người dân trong hành trình tìm đầu ra cho nông sản.

Điểm đặc biệt, chương trình sẽ phát trực tiếp trên nhiều nền tảng mạng xã hội như Fanpage “Nông sản Đắk Lắk 4 mùa”, “Ea Knuếc ngày nay” và cả TikTok. Các ưu đãi hấp dẫn như giảm giá, miễn phí vận chuyển, tặng quà cho khách hàng chốt đơn sớm… cũng sẽ được áp dụng để thu hút người tiêu dùng.

Một lãnh đạo xã trực tiếp tham gia livestream bán hàng là điều chưa từng có tiền lệ, không chỉ gây chú ý, mà còn truyền đi thông điệp: lãnh đạo đồng hành cùng dân, sẵn sàng cùng nông dân bước vào kỷ nguyên số.

Livestream không chỉ là một kênh bán hàng, mà còn là dịp để quảng bá thương hiệu sầu riêng Ea Knuếc đến bạn bè cả nước, thậm chí mở rộng ra thị trường quốc tế. Doanh thu từ chương trình dự kiến sẽ dùng để tái đầu tư, hỗ trợ kỹ thuật sản xuất cho nông dân, cũng như đóng góp vào các hoạt động an sinh xã hội của địa phương.

Cùng với đó, sự phối hợp của báo chí, truyền hình trong việc lan tỏa hình ảnh Ea Knuếc cho thấy sức mạnh cộng hưởng giữa truyền thống và hiện đại. Khi nông sản được bán bằng công nghệ, giá trị không chỉ nằm ở từng quả sầu riêng, mà còn ở sự minh bạch, tính kết nối và niềm tin mà xã hội dành cho sản phẩm.

Ea Knuếc đang đi theo hướng phát triển bền vững: từ quy hoạch vùng nguyên liệu, xây dựng mã số vùng trồng, kiểm soát chất lượng đến đa dạng hóa thị trường tiêu thụ. Những bước đi này giúp địa phương không chỉ giải quyết bài toán đầu ra trong ngắn hạn, mà còn hướng tới xuất khẩu chính ngạch, tăng giá trị gấp nhiều lần.

Bà con đồng bào dân tộc thiểu số, vốn gắn bó với nương rẫy, nay đã trở thành những “nông dân số”, biết bán hàng online, biết kết nối khách hàng khắp mọi miền. Đây chính là thay đổi căn bản trong tư duy sản xuất - tiêu thụ, mở đường cho một nền nông nghiệp hiện đại, gắn liền với thị trường.

Từ vùng đất nghèo khó, Ea Knuếc hôm nay đã trở thành “thủ phủ sầu riêng” của Đắk Lắk. Việc Bí thư xã Ngô Thị Minh Trinh cùng bà con nông dân trực tiếp livestream bán hàng là một minh chứng sinh động cho tinh thần đổi mới: lãnh đạo không chỉ nói, mà cùng làm; nông dân không chỉ trồng, mà còn biết bán. Giải pháp nàykhông chỉ góp phần nâng cao thu nhập cho bà con, mà còn là lời hứa hẹn về một hành trình vươn xa, đưa nông sản Việt khẳng định vị thế trên bản đồ thế giới.