Gia Lai: Công nghiệp, thương mại tăng trưởng ấn tượng trong 9 tháng

Ngày 1/10, trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Dương Minh Đức, Giám đốc Sở Công Thương Gia Lai cho biết, hoạt động công nghiệp, thương mại 9 tháng năm 2025 tiếp tục duy trì đà tăng trưởng, ghi nhận nhiều điểm sáng ở cả xuất nhập khẩu và thương mại nội địa.

Công nghiệp giữ đà tăng trưởng

Theo báo cáo của Sở Công Thương Gia Lai, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 9/2025 ước tăng 8,94% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 9 tháng, tăng 9,51% so với cùng kỳ, đạt kế hoạch đề ra (8,5 - 9,5%). Trong đó, công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 7,78%; sản xuất và phân phối điện tăng 15,9%; cung cấp nước, quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 11,45%.

Trong tháng 9, toàn tỉnh có 15 dự án đi vào hoạt động với tổng vốn đầu tư 71 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng, có 80 dự án chính thức vận hành, tổng vốn 10.281 tỷ đồng, trong đó, có 8 dự án trọng điểm với tổng vốn 8.955 tỷ đồng. So với cùng kỳ năm 2024, số dự án tăng thêm 36, vốn đầu tư tăng hơn 5.900 tỷ đồng.

Hiện, tỉnh đã thành lập 62 cụm công nghiệp (CCN) với tổng diện tích 2.434 ha; 63 CCN được phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 với diện tích đất công nghiệp 1.677,4 ha.

Trong 9 tháng, Gia Lai thu hút 23 dự án đầu tư vào CCN, vốn 701,7 tỷ đồng trên diện tích 37,1 ha. Ngoài ra, có 13 dự án đang triển khai thủ tục với tổng vốn 935,3 tỷ đồng. Đến nay, toàn tỉnh có 36 dự án đăng ký vào CCN với tổng vốn 1.637 tỷ đồng, dự kiến đạt và vượt kế hoạch năm 2025.

Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 9/2025 ước đạt 17.442 tỷ đồng, tăng 22% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 9 tháng, con số này đạt 149.012 tỷ đồng, tăng 12,5%.

Kim ngạch xuất khẩu toàn tỉnh tháng 9/2025 ước đạt 225 triệu USD; tính chung 9 tháng, đạt 2.402,5 triệu USD. Kim ngạch nhập khẩu cùng kỳ đạt 504,8 triệu USD, trong đó riêng tháng 9 là 49,5 triệu USD. Các mặt hàng chủ lực vẫn là nông sản, sản phẩm gỗ và hàng chế biến.

Song song đó, công tác cải cách hành chính (CCHC) tiếp tục được đẩy mạnh. Sở Công Thương đã ban hành Kế hoạch CCHC năm 2025, rà soát và đề xuất UBND tỉnh thông qua phương án cắt giảm thời gian giải quyết 22 thủ tục hành chính với tỷ lệ giảm 49,32%, tiết kiệm đáng kể chi phí cho doanh nghiệp và người dân.

Bên cạnh kết quả tích cực, vẫn còn một số sản phẩm chủ lực giảm sút như quặng inmenit, titan ôxít do cạn kiệt mỏ; tinh bột sắn do Trung Quốc hạn chế nhập khẩu; sản phẩm thép bị ảnh hưởng bởi thuế nhập khẩu của Mỹ; bia, nước giải khát tiêu thụ chậm do thời tiết mát mẻ.

Cơ cấu xuất khẩu của tỉnh vẫn phụ thuộc nhiều vào nông sản, sản phẩm chế biến sâu còn hạn chế. Hạ tầng thương mại - logistics chưa đồng bộ; năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp còn yếu. Nguyên nhân đến từ biến động kinh tế thế giới, chi phí vận chuyển và rào cản thương mại tăng, cùng với yếu tố chủ quan như quy mô doanh nghiệp nhỏ, thiếu vốn, công nghệ lạc hậu, công tác phối hợp quản lý chưa chặt chẽ.

Ngoài ra, trong bối cảnh sáp nhập đơn vị hành chính, một số địa phương thay đổi cán bộ phụ trách, dẫn đến việc phối hợp giữa Trung tâm Khuyến công và Xúc tiến thương mại với cơ sở chưa đồng bộ. Phần lớn doanh nghiệp trên địa bàn vẫn là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, hạn chế về vốn, kỹ năng xúc tiến thương mại và chuyển đổi số; nhiều sản phẩm OCOP chưa vào được hệ thống phân phối lớn.

Nỗ lực lớn cho 3 tháng cuối năm

Để hoàn thành những chỉ tiêu đã đề ra, trong quý IV/2025, ngành Công Thương Gia Lai sẽ phấn đấu đưa chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 10 - 10,5%, đảm bảo mục tiêu cả năm tăng 8,5 - 9,5%. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng dự kiến đạt 45.000 tỷ đồng, hoàn thành kế hoạch năm 194.000 tỷ đồng. Kim ngạch xuất khẩu quý IV ước đạt 613 triệu USD, đưa tổng kim ngạch cả năm vượt 2.900 triệu USD, đạt trên 110% kế hoạch.

Để hoàn thành mục tiêu này, Sở Công Thương tiếp tục tập trung vào các nhóm giải pháp trọng tâm. Ở lĩnh vực công nghiệp, Sở sẽ tổ chức hội nghị đánh giá hoạt động 9 tháng, giao chỉ tiêu đầu tư CCN, xây dựng quy chế quản lý CCN, đôn đốc chủ đầu tư hạ tầng, hoàn thiện quy trình khuyến công.

Đối với thương mại, giữ ổn định thị trường hàng hóa thiết yếu, tăng cường kết nối cung - cầu, hỗ trợ tiêu thụ nông sản và sản phẩm OCOP qua kênh hiện đại và thương mại điện tử; đẩy mạnh kiểm tra, xử lý gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái.

Cùng với đó, Sở cũng tham mưu UBND tỉnh phân cấp thẩm quyền cấp C/O cho Sở Công Thương, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. Tiếp tục tinh gọn thủ tục, phát triển chính quyền điện tử, chính quyền số, hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số trong thương mại điện tử, logistics, công nghiệp và năng lượng.

Ngoài ra, ngành cũng phối hợp với các đơn vị liên quan để rà soát, bổ sung các dự án nguồn điện, lưới điện vào điều chỉnh quy hoạch tỉnh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển công nghiệp và thương mại của tỉnh Gia Lai trong những năm tới.

Ông Dương Minh Đức cho biết: "Trong 9 tháng năm 2025, phát triển kinh tế - xã hội cả nước nói chung và ngành Công Thương nói riêng diễn ra trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động khó lường với cả cơ hội lẫn thách thức đan xen, tác động trực tiếp đến sản xuất kinh doanh và xuất khẩu của doanh nghiệp. Trước tình hình đó, ngành Công Thương Gia Lai đã chủ động triển khai nhiều giải pháp cân đối cung - cầu hàng hóa, điều hành giá cả, hỗ trợ sản xuất, kinh doanh và đảm bảo an sinh xã hội. Đồng thời, tăng cường tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, dự trữ hàng hóa, kiểm soát thị trường, góp phần bình ổn giá. Nhờ vậy, hoạt động công nghiệp và thương mại trên địa bàn tiếp tục ghi nhận sự tăng trưởng".

Trong tháng 9/2025, Sở Công Thương đã rà soát, đề xuất và được UBND tỉnh thông qua phương án cắt giảm thời gian giải quyết (tại Quyết định số 1745/QĐ-UBND ngày 10/9/2025) đối với 22 thủ tục hành chính thuộc phạm vi, chức năng quản lý với tỷ lệ thời gian cắt giảm đạt 49,32%, tiết kiệm chi phí và rút ngắn tối đa thời gian giải quyết thủ tục hành chính.