Giá điện ‘âm’ là ‘hình phạt’ đối với nhà đầu tư điện gió, mặt trời

Giá điện âm trong một thời điểm ngắn không ảnh hưởng đến giá điện trung bình. Đó chỉ là tín hiệu để các nguồn phát giảm tối đa phát điện.
Đề xuất đưa giá điện, xăng dầu vào diện bình ổn trong dự án Luật Giá (sửa đổi) Tăng giá điện 3% và 6 bậc, EVN nói gì?

Chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam sẽ phân tích kỹ hơn tình huống điện có giá âm ở Đức (ngày 29/5/2023) vừa qua để bạn đọc tham khảo.

Trong thời điểm Covid, chúng ta đã từng chứng kiến giá dầu giao ngay về mức âm. Giá âm là vì suy thoái kinh tế khiến các tàu chở dầu “lang thang” không biết trút dầu vào đâu để đi chuyến tiếp theo. Do đó, các ông chủ phải chịu giá âm trong vài giờ để khuyến khích các kho chứa tận dụng hết công suất nhập dầu thô vào để nhận chút hoa hồng. Còn chủ kho có thể kiếm lời khi giá dầu lên. Nhưng sau khi chế biến, không ai thấy giá dầu âm ở đâu cả, bởi nó không đến tay người dùng.

Giá điện âm là hiện tượng vẫn thường hay xảy ra, chứ không đến nỗi hiếm. Ở một số nước châu Âu và cả ở Australia, khi các nguồn thủy điện dòng chảy (không có hồ chứa), điện gió, điện mặt trời gặp thời tiết tốt thì các nhà máy phát hết công suất, vì do không có chi phí nhiên liệu đầu vào. Điều đó buộc bên mua điện và nhà điều độ hệ thống điện phải đưa ra giá âm để ngăn chặn các nhà máy phát điện tiếp. Khi đó, phần thiệt thòi rơi vào chủ đầu tư nhà máy phát điện năng lượng tái tạo. Cứ mỗi kWh phát ra, họ phải trả tiền cho nhà điều hành, chứ không thu được tiền bán điện.

Cùng lúc đó, các nhà máy điện truyền thống (than, khí, hạt nhân, sinh khối) được bảo vệ để có thể không phải dừng máy theo yêu cầu kỹ thuật (do chi phí khởi động lại cao và thời gian khởi động lại lâu mới đạt công suất hoạt động kinh tế).

Chúng ta đều biết tai họa gì sẽ xảy ra nếu tất cả các nhà máy điện truyền thống trên hệ thống đều tắt máy. Khi mặt trời tắt nắng, khởi động lại nhà máy mất nhiều giờ, lập tức cả nước rơi vào bóng tối!

Chúng ta sẽ phân tích kỹ hơn tình huống điện có giá âm ở Đức ngày 29/5/2023 như trong hình dưới đây:

Giá điện ‘âm’ là ‘hình phạt’ đối với nhà đầu tư điện gió, mặt trời
Tình huống điện có giá âm ở Đức ngày 29/5/2023.

Trưa ngày 29/5/2023 vừa qua, tại Đức, điện mặt trời, điện gió và thủy điện phát được 49.432 MW trong khi phụ tải chỉ là 48.308 MW. Room không được vi phạm của điện nhiên liệu hóa thạch tại thời điểm đó là 8.339 MW. Như vậy, điện phát ra đã vượt phụ tải (49.431+8.339) - 48.308 = 9.462 MW. Lượng điện thừa này lớn hơn 5 lần công suất Nhà máy Thủy điện Hòa Bình của Việt Nam!

Lượng công suất thừa lớn như vậy, trong khi các nước “hàng xóm” cũng thừa điện, buộc nhà điều độ hệ thống điện phải đưa ra mức giá âm: Ai phát điện vào giờ này phải trả tiền. Số tiền không ít. Thời gian giá âm kéo dài 7 giờ, nhưng giá âm sâu nhất là lúc 2 giờ chiều, tới âm 149,54 Euro/MWh (tương đương 3.813 VNĐ/kWh). Các chủ đầu tư điện mặt trời nào không kịp tắt điện từ các tấm quang điện, hay tua bin gió sẽ phải nộp cho nhà điều hành thị trường điện 3.813 VNĐ/kWh phát ra.

Ngoài điện, than và khí, nhà điều độ vẫn phải duy trì năng lượng tái tạo, nhưng có thể điều độ được (điện sinh khối) ở mức khá cao. Bởi sau 5 giờ chiều, nắng sẽ tắt, những nhà máy đó cần “tăng công suất phát” chứ không phải là lúc đó mới đi “nhóm lò” tại các nhà máy điện truyền thống.

Ngoài ra, vì ổn định của hệ thống, nên thủy điện cũng được ưu tiên chạy nền.

Ai sẽ mua điện giá âm? Một số nhà đầu tư vào thủy điện tích năng, pin lưu trữ sẽ mua điện “giá âm” để tích trữ và bán ra “giá dương” sau vài giờ lưu trữ. Sau 5 giờ chiều giá điện bán buôn đã quay trở lại mức 100 Euro/MWh (tương đương 2.550 VNĐ/kWh).

Ở châu Âu người mua điện sinh hoạt cũng có thể chọn mua theo giá cố định, thường là cao, hoặc giá thả nổi theo thị trường. Nếu mua giá thả nổi, họ sẽ được hưởng mấy giờ giá điện âm, hoặc bằng không. Hóa đơn điện ở châu Âu ngoài giá điện còn có giá truyền tải, giá phân phối, giá dịch vụ cố định hàng tháng. Những thứ giá đó không bao giờ âm và thường cao hơn cả giá điện bán buôn.

Nói tóm lại, hóa đơn tiền điện hàng tháng của người dân châu Âu không bao giờ có giá âm, mà thông tin (ngày 29/5 vừa qua ở Đức) chỉ là chút an ủi khi khu vực này vốn nổi tiếng có giá điện cao so với phần còn lại của thế giới.

Giá điện sinh hoạt trung bình ở châu Âu từ năm 2008 đến nay chỉ có tăng dần đều, không giảm, mặc dù tỉ lệ điện năng lượng tái tạo cũng tăng dần đều. Bạn đọc có thể tham khảo thêm bảng dưới đây:

Giá điện ‘âm’ là ‘hình phạt’ đối với nhà đầu tư điện gió, mặt trời
Giá điện sinh hoạt trung bình ở châu Âu từ năm 2008 đến năm 2022.

Giá điện sinh hoạt trung bình ở châu Âu vượt trên 0,25 Euro/kWh (6.375 VND/kWh) vào cuối năm 2022. Giá điện cao nhất là Đan Mạch, Bỉ, Czech, Italy, Đức... Trong đó, Đan Mạch chỉ dùng năng lượng tái tạo và nhập khẩu từ các nước láng giềng.

Giá điện trung bình của châu Âu năm 2023 dự tính sẽ giảm xuống mức 6.300 VND/kWh nhờ giá khí LNG giảm mạnh, cũng như điện gió, mặt trời gặp thời tiết thuận lợi. Nhưng thời tiết thuận lợi có khi lại là hình phạt đối với nhà đầu tư năng lượng tái tạo khi giá bán bị âm./.

nangluongvietnam.vn
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Giá điện

Tin mới nhất

Chuyển đổi năng lượng xanh - Bài 2: Giảm phát thải ở Nhiệt điện Uông Bí

Chuyển đổi năng lượng xanh - Bài 2: Giảm phát thải ở Nhiệt điện Uông Bí

Cũng như các nhà máy nhiệt điện than khác, nhiều năm qua, Nhiệt điện Uông Bí đã chủ động thực hiện các giải pháp để giảm phát thải khí nhà kính, sản xuất xanh.
Chuyển đổi năng lượng xanh - Bài 1: Nhiệt điện than tăng cường kinh tế tuần hoàn

Chuyển đổi năng lượng xanh - Bài 1: Nhiệt điện than tăng cường kinh tế tuần hoàn

Trong khi chờ lộ trình chuyển đổi nhiên liệu trong các nhà máy nhiệt điện than được ban hành, doanh nghiệp đã tăng cường đẩy mạnh kinh tế tuần hoàn.
Bình Thuận: Bảo đảm cung ứng đủ điện sản xuất, kinh doanh

Bình Thuận: Bảo đảm cung ứng đủ điện sản xuất, kinh doanh

Tỉnh Bình Thuận yêu cầu các sở, ban, ngành và đơn vị liên quan chủ động thực hiện các giải pháp nhằm bảo đảm cung ứng đủ điện phục vụ sản xuất, kinh doanh.
Bình Dương: Tháo gỡ vướng mắc mặt bằng các dự án truyền tải điện trong quý I/2025

Bình Dương: Tháo gỡ vướng mắc mặt bằng các dự án truyền tải điện trong quý I/2025

Lãnh đạo UBND tỉnh Bình Dương yêu cầu các sở, ngành, địa phương trực thuộc tập trung hỗ trợ EVNNPT tháo gỡ khó khăn mặt bằng các dự án truyền tải điện.
Điện lực An Dương Hải Phòng: Đảm bảo cấp điện phục vụ đổ ải vụ Đông Xuân 2025

Điện lực An Dương Hải Phòng: Đảm bảo cấp điện phục vụ đổ ải vụ Đông Xuân 2025

Công ty Điện lực Hải Phòng đã xây dựng kế hoạch cấp điện, bảo dưỡng, tu sửa thiết bị vận hành phát điện bảo đảm cấp điện an toàn, ổn định 24/24h.

Tin cùng chuyên mục

PC Lào Cai: Chủ động, nỗ lực ổn định

PC Lào Cai: Chủ động, nỗ lực ổn định 'dòng điện Xuân'

Trong không khí rộn ràng đón xuân, Công ty Điện lực Lào Cai (PC Lào Cai) đã nỗ lực triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm đảm bảo cung cấp điện an toàn, liên tục
Hoàn thành Trạm biến áp 220kV Vũ Thư trước ngày 30/4/2025

Hoàn thành Trạm biến áp 220kV Vũ Thư trước ngày 30/4/2025

Đây là yêu cầu của lãnh đạo Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia đối với các đơn vị, nhà thầu thi công dự án Trạm biến áp 220kV Vũ Thư và đường dây đấu nối.
EVNNPT thi đua đẩy nhanh tiến độ công trình điện trọng điểm

EVNNPT thi đua đẩy nhanh tiến độ công trình điện trọng điểm

EVNNPT vừa phát động phong trào thi đua đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng các công trình trọng điểm của Tổng công ty năm 2025.
Thủ tướng phê duyệt chủ trương đầu tư dự án cải tạo đường dây 220kV Châu Đốc - Kiên Bình

Thủ tướng phê duyệt chủ trương đầu tư dự án cải tạo đường dây 220kV Châu Đốc - Kiên Bình

Thủ tướng Chính phủ vừa có quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư và chấp thuận nhà đầu tư dự án cải tạo đường dây 220kV Châu Đốc - Kiên Bình.
Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 chính thức hòa lưới

Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 chính thức hòa lưới

Nhà máy điện Nhơn Trạch 3, nhà máy điện khí LNG đầu tiên của Việt Nam đã thành công hòa lưới điện quốc gia đạt công suất 50MW.
Bộ Công Thương làm việc với EVN về Quy hoạch điện VIII điều chỉnh

Bộ Công Thương làm việc với EVN về Quy hoạch điện VIII điều chỉnh

Chiều 4/2 tại Hà Nội, lãnh đạo Bộ Công Thương đã thăm, chúc Tết và làm việc với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) về điều chỉnh Quy hoạch điện VIII.
Nhà máy điện Phú Mỹ 2.2 chính thức chuyển giao cho EVN

Nhà máy điện Phú Mỹ 2.2 chính thức chuyển giao cho EVN

Trưa ngày 4/2, tại Hà Nội, đã diễn ra lễ ký biên bản bàn giao và tiếp nhận Nhà máy điện Phú Mỹ 2.2 giữa Bộ Công Thương, Công ty Mê Kông và EVN.
EVN triển khai các nhiệm vụ trọng tâm sau kỳ nghỉ Tết

EVN triển khai các nhiệm vụ trọng tâm sau kỳ nghỉ Tết

Ngày 3/2 - ngày đầu tiên đi làm sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã họp triển khai các nhiệm vụ trọng tâm trong tháng 2/2025.
Cung cấp điện dịp Tết Ất Tỵ 2025 tăng 7,8%

Cung cấp điện dịp Tết Ất Tỵ 2025 tăng 7,8%

Theo báo cáo của NSMO và EVN, công tác cung cấp điện dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 đã được đảm bảo với mức tăng 7,8% so với cùng kỳ năm 2024.
Năm 2025, EVNNPT đảm bảo truyền tải điện an toàn, liên tục

Năm 2025, EVNNPT đảm bảo truyền tải điện an toàn, liên tục

Năm 2025, mục tiêu xuyên suốt và quan trọng nhất trong quản lý vận hành của EVNNPT đó là đảm bảo truyền tải điện an toàn, liên tục.
Luật Điện lực (sửa đổi) chính thức có hiệu từ hôm nay, 1/2/2025

Luật Điện lực (sửa đổi) chính thức có hiệu từ hôm nay, 1/2/2025

Luật Điện lực (sửa đổi) được thông qua tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV đã chính thức có hiệu lực từ ngày hôm nay (1/2/2025) với nhiều nội dung đáng chú ý.
EVNNPT tiếp tục phát huy tinh thần mạch 3

EVNNPT tiếp tục phát huy tinh thần mạch 3

Chủ tịch HĐTV Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia mong muốn gần 6.900 cán bộ công nhân viên tiếp tục phát huy tinh thần mạch 3 để hoàn thành nhiệm vụ.
Lãnh đạo EVN chúc Tết tại Trạm biến áp 500kV Đông Anh

Lãnh đạo EVN chúc Tết tại Trạm biến áp 500kV Đông Anh

Sáng 28/1, đoàn công tác của EVN và Công đoàn EVN đã đến thăm hỏi, động viên và chúc Tết cán bộ, công nhân viên Trạm biến áp 500kV Đông Anh.
Hàng nghìn hộ dân đón Xuân mới bằng điện lưới quốc gia

Hàng nghìn hộ dân đón Xuân mới bằng điện lưới quốc gia

Sau nhiều năm chờ đợi, hàng nghìn hộ dân ở vùng sâu, vùng xa, biên giới đã được đón Xuân Ất Tỵ 2025 bằng ánh sáng điện lưới quốc gia.
Tỉnh không còn hộ nghèo, Bắc Ninh đảm bảo cấp điện Tết ra sao?

Tỉnh không còn hộ nghèo, Bắc Ninh đảm bảo cấp điện Tết ra sao?

Năm 2024, Bắc Ninh công bố không còn hộ nghèo, với sản lượng điện thương phẩm tăng 10,55%, hiện PC Bắc Ninh đã sẵn sàng đảm bảo cấp điện dịp Tết Nguyên đán.
Ngành điện hoàn thành nhiều công trình lưới điện đầu năm mới

Ngành điện hoàn thành nhiều công trình lưới điện đầu năm mới

Trong tháng 1/2025, ngành điện đã hoàn thành đóng điện hàng chục công trình lưới điện, qua đó tăng cường năng lực cấp điện dịp Tết Nguyên đán và cả năm 2025.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên: Đảm bảo cung ứng điện tuyệt đối an toàn, không để xảy ra sự cố

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên: Đảm bảo cung ứng điện tuyệt đối an toàn, không để xảy ra sự cố

Tại buổi kiểm tra công tác cấp điện trong dịp Tết Nguyên đán sáng 25/1, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên chỉ đạo phải: 'Tuyệt đối an toàn, không để xảy ra sự cố lớn'.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên kiểm tra công tác cấp điện Tết Ất Tỵ 2025

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên kiểm tra công tác cấp điện Tết Ất Tỵ 2025

Sáng 25/1 (tức 26 tết), Đoàn công tác Bộ Công Thương do Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên làm trưởng đoàn đã kiểm tra công tác đảm bảo cấp điện Tết Nguyên đán 2025.
NSMO cam kết đảm bảo điện liên tục dịp Tết Ất Tỵ

NSMO cam kết đảm bảo điện liên tục dịp Tết Ất Tỵ

Chuẩn bị mọi phương án, tăng cường phối hợp và ứng trực , Công ty NSMO cam kết sẽ quản lý vận hành hệ thống điện, đảm bảo điện an toàn, liên tục dịp Tết Ất Tỵ
EVNNPT đầu tư Trạm biến áp 220kV Hải Hậu

EVNNPT đầu tư Trạm biến áp 220kV Hải Hậu

UBND tỉnh Nam Định vừa có quyết định giao nhà đầu tư Trạm biến áp 220kV Hải Hậu cho Tổng công ty Truyền tải điện quốc gia (EVNNPT).
Mobile VerionPhiên bản di động