Nguồn nước ngày càng khó khăn
Theo báo cáo của Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia tại buổi làm việc giữa EVN với Công ty Cổ phần Đầu tư nước sạch sông Đà (Viwasupco) mới đây, trong mùa mưa năm 2021, lượng nước về các hồ chứa thủy điện trên lưu vực sông Đà chỉ bằng 61 - 80% so với trung bình nhiều năm (TBNN), đặc biệt các lưu vực giữa của các hồ Hòa Bình và Sơn La chỉ bằng 20 - 65% so với TBNN. Tổng lượng nước về trong giai đoạn mùa mưa trên nhánh sông Đà thiếu hụt khoảng 15 tỷ m3 so với TBNN.
Nhà máy Thủy điện Hòa Bình |
Đến đầu tháng 10/2021, tổng lượng nước tích được ở các hồ thủy điện Sơn La, Hòa Bình mới chỉ đạt khoảng 8,40 tỷ m3, tương ứng 66,74% dung tích hữu ích (thiếu hụt khoảng 4,19 tỷ m3 so với mực nước dâng bình thường). Cụ thể, tỷ lệ nước tích được của các hồ như sau: Sơn La 67,4%, Bản Chát 77,0%, Hòa Bình 66,1%. Trong đó, tại hồ Hòa Bình, hiện mới tích được lên 106.62m, thấp hơn 6,28m so với quy định (112,9m) và thấp hơn 10,38m so với mực nước dâng bình thường.
Dự kiến, đến ngày 31/12/2021, tổng lượng nước tích được của các hồ chứa trên lưu vực này chỉ đạt 13,3 tỷ m3, thiếu hụt khoảng 1,78 tỷ m3 so với mực nước dâng bình thường nếu tần suất nước về tiếp tục duy trì như thời gian qua, cùng với việc các nhà máy thực hiện khai thác theo Quy trình vận hành liên hồ. Trong đó, riêng hồ Hòa Bình, dự kiến tích được lên cao trình 113,1m (thấp hơn khoảng 3,9m so với mực nước dâng bình thường).
Cần khai thác hợp lý
Theo ông Ngô Sơn Hải – Phó Tổng giám đốc EVN, giai đoạn mùa khô các năm 2019 - 2020, EVN nhận được văn bản của Viwasupco, trong đó có nêu yêu cầu duy trì dòng chảy sau đập Nhà máy Thủy điện Hòa Bình không nhỏ hơn 750 m3/s, liên tục 24/24h. Nếu tiếp tục duy trì lưu lượng này trong thời gian tới sẽ dẫn đến khả năng không đảm bảo được yêu cầu tích được nước của các hồ chứa để chuẩn bị nguồn nước cho gieo cấy vụ Đông Xuân khu vực trung du và đồng bằng Bắc Bộ sắp tới (dự kiến cần 3,4 tỷ m3), cũng như đảm bảo nước trong các tháng mùa khô 2022.
Ông Nguyễn Xuân Quý - Tổng giám đốc Viwasupco - cho biết, đơn vị chia sẻ với EVN về những khó khăn do nước về các hồ thủy điện rất thấp. Các nhà máy thủy điện trên dòng sông Đà đã thực hiện nhiều mục tiêu nhiệm vụ quan trọng như đảm bảo cấp nước hạ du, đảm bảo phát điện mùa khô, đảm bảo cấp nước phục vụ đổ ải vụ Đông Xuân hàng năm.
Để giải quyết khó khăn trong việc lấy nước, tháng 3/2021, Viwasupco đã được các sở, ban, ngành của tỉnh Hoà Bình đồng thuận về giải pháp hạ thấp đáy sông tại khu vực cửa kênh để khơi thông dòng chảy, dẫn nước vào trong cửa kênh sau đó tiếp tục xử lý bằng bơm động lực đưa nước vào kênh. Tuy nhiên, đến nay, công ty cho biết vẫn chưa nhận được văn bản chấp thuận của UBND tỉnh Hòa Bình. Bên cạnh đó, công ty cũng đã xây dựng trạm bơm dâng đầu kênh, kiên cố hóa kênh mương để giảm thất thoát nguồn nước, giảm thời gian vận chuyển nước từ đầu kênh về đến trạm bơm sông.
Để chủ động sẵn sàng khắc phục khó khăn về sử dụng nước sông Đà trong mùa khô tới, hài hòa lợi ích giữa các bên và xã hội, EVN đề nghị Viwasupco đẩy nhanh tiến độ các công trình, giải pháp của đơn vị để chủ động sản xuất, kinh doanh, không phụ thuộc vào việc vận hành Nhà máy Thủy điện Hòa Bình.