EVFTA "Cú huých" cho nhà đầu tư Nhật Bản

Nghị viện châu Âu (EP) vừa thông qua EVFTA, ông có đánh giá như thế nào trước sự kiện thương mại quan trọng này giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EU)?

Ảnh minh họa

EP bỏ phiếu thông qua EVFTA gần như là bước cuối cùng hoàn tất các thủ tục để thực thi Hiệp định. Vì vậy, việc Việt Nam ký kết EVFTA với EU là một sự nỗ lực rất lớn. Sự kiện này cũng được cộng đồng DN Nhật Bản đang đầu tư tại Việt Nam trông đợi, dù số DN có xuất khẩu (XK) vào EU là không nhiều. Tuy nhiên, khi EVFTA được ký kết thì sẽ có một số nhà đầu tư Nhật Bản chú ý đến thị trường EU nhiều hơn, bởi để XK sang một thị trường lớn với thuế suất thấp là lợi thế tuyệt vời nhất mà các DN Nhật Bản đang mong đợi từ Hiệp định này. Đồng thời, khi EVFTA có hiệu lực, nhà đầu tư Nhật Bản có thể nhập khẩu (NK) các nguyên liệu, linh, phụ kiện từ châu Âu vào Việt Nam với một mức thuế rẻ nhất, đây chính là cơ hội mà DN Nhật Bản đặc biệt quan tâm.

Vậy, trước mắt EVFTA sẽ tác động như thế nào đến định hướng kinh doanh, đầu tư của DN Nhật Bản tại Việt Nam, thưa ông?

Thực tế, kim ngạch XK của các DN Nhật Bản đang đầu tư tại Việt Nam sang thị trường châu Âu hiện mới chỉ chiếm 2,8%, tỷ lệ này còn rất thấp, trong khi đó 65% XK quay ngược lại thị trường Nhật Bản và một số nước trong khu vực ASEAN. Vì thế, khi EVFTA có hiệu lực làm giảm thuế suất mạnh mẽ về mức 0% cho gần 100% hàng hóa chính là cơ hội lớn đối với DN Nhật Bản tại Việt Nam. Nhiều mặt hàng, sản phẩm từ Việt Nam sẽ tăng cơ hội cạnh tranh trên thị trường EU. Do đó, dự kiến thời gian tới có rất nhiều DN Nhật Bản quan tâm và sẽ hướng XK sang thị trường EU.

Việt Nam đã ký kết Hiệp định thương mại tự do (FTA) với nhiều đối tác trên thế giới, vậy để hỗ trợ DN Nhật Bản tại Việt Nam tận dụng các FTA, JETRO có đề xuất gì tới Chính phủ Việt Nam, thưa ông?

Theo khảo sát của chúng tôi, hiện có 50,4% DN Nhật Bản tại Việt Nam tận dụng các FTA, IPA (Hiệp định Bảo hộ đầu tư) và sẽ có xu hướng gia tăng. Tuy nhiên, giống như việc thông qua EVFTA, có một vấn đề là dù Việt Nam đã ký các FTA, nhưng nội luật để thực thi các hiệp định vẫn đang khá chậm, vì thế các DN chưa tận dụng được nhiều từ các lợi thế FTA. Cụ thể, với một số FTA, đáng lý DN được hưởng các ưu đãi về thuế nhưng họ vẫn phải nộp thuế, sau đó lại phải làm thủ tục để hoàn thuế khi có hướng dẫn cụ thể trong nước. Điều này đã gây ra không ít khó khăn, trở ngại, bất tiện DN có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài khi muốn tận dụng các FTA mà Việt Nam ký kết.

Do đó, để DN Nhật Bản tại Việt Nam tận dụng được lợi thế từ EVFTA hay các FTA khác, chúng tôi mong muốn sau khi Hiệp định có hiệu lực, Việt Nam cần sớm hoàn thiện các nội luật, quyết định trong nước để vận dụng các cam kết, ưu đãi của Hiệp định. Đặc biệt, Chính phủ cần chỉ định đầu mối thống nhất triển khai các hiệp định, tránh việc nhiều bên có liên quan thông tin chồng chéo, gây khó khăn cho DN tận dụng các FTA. Hiện nay, có 10% DN Nhật Bản tại Việt Nam đang cân nhắc, xem xét liệu có tận dụng các FTA hay không và 35,6% chưa tận dụng. Tôi nghĩ rằng, đối với những DN chưa có ý định tận dụng cần tăng cường tuyên truyền, giới thiệu các FTA, tổ chức các hội thảo, lắng nghe ý kiến các DN để nắm lý do vì sao họ chưa tận dụng, từ đó có giải pháp tháo gỡ vướng mắc đang gây trở ngại cho việc tận dụng hiệu quả các FTA.

Xin cảm ơn ông!