Dư nợ tín dụng bứt tốc, nhóm Big4 chiếm hơn nửa 'miếng bánh' thị phần

Dư nợ cho vay 15%, nhóm Big4 “áp đảo”

Tín đến cuối quý III/2025, bức tranh tín dụng toàn ngành ngân hàng ngập sắc xanh. Tổng dư nợ cho vay của 28 ngân hàng thương mại đã vượt 13,6 triệu tỷ đồng, tăng 15% so với đầu năm, phản ánh nhu cầu vốn trong nền kinh tế tiếp tục mở rộng khi mặt bằng lãi suất duy trì ổn định. Đây là mức tăng mạnh nhất trong nhiều năm qua, minh chứng cho định hướng nới lỏng tiền tệ và điều hành linh hoạt của Ngân hàng Nhà nước trong việc hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8,3 - 8,5%.

Ở nhóm Big4, gồm BIDV, VietinBank, Vietcombank và Agribank, vị thế thống lĩnh vẫn được củng cố khi chiếm tới 56% tổng dư nợ toàn ngành. Trong đó, BIDV dẫn đầu với 2,23 triệu tỷ đồng, tăng 8,8% so với cuối năm 2024, tương ứng tăng hơn 180.000 tỷ đồng. VietinBank bám sát với gần 1,99 triệu tỷ đồng, tăng 15,6%, là ngân hàng có tốc độ tăng cao nhất trong nhóm quốc doanh. Vietcombank đạt 1,63 triệu tỷ đồng, tăng 12,5%.

Riêng Agribank có tổng dư nợ hơn 1,92 triệu tỷ đồng, trong đó gần 65% cho vay phát triển “Tam nông”, tiếp tục khẳng định vai trò chủ lực của ngân hàng trong phát triển nông nghiệp, nông thôn.

Theo bà Phạm Liên Hà, Giám đốc cấp cao nghiên cứu ngành dịch vụ tài chính, Công ty cổ phần Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HSC), Việt Nam đang duy trì môi trường lãi suất thấp nhất trong nhiều năm, tạo điều kiện thuận lợi cho tín dụng tăng tốc.

“Tín dụng toàn hệ thống đến cuối tháng 9 tăng trên 13%, mức cao nhất trong hàng chục năm qua. Với diễn biến hiện nay, khả năng Ngân hàng Nhà nước nâng mục tiêu tăng trưởng tín dụng lên 18 - 20% trong năm nay là rất khả thi”, bà Hà nhận định.

Đồng quan điểm, bà Đỗ Minh Trang, Giám đốc Phòng Phân tích và Chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán ACB (ACBS), cho rằng, dư địa tăng trưởng tín dụng vẫn còn lớn, đặc biệt giai đoạn cuối năm khi nhu cầu vốn cho sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng tăng cao.

“Biên lãi ròng của các ngân hàng đang đi ngang, áp lực trích lập dự phòng chưa lớn, nên lợi nhuận toàn ngành dự kiến tăng nhanh hơn tốc độ tín dụng, khoảng 19 - 20%”, bà Trang phân tích.

Các chuyên gia cũng nhận định, việc tín dụng duy trì đà tăng mạnh trong khi lãi suất vẫn ổn định cho thấy sự chủ động của cơ quan điều hành. Chính sách tiền tệ được thực thi linh hoạt, kết hợp hài hòa giữa mục tiêu ổn định vĩ mô và tăng trưởng kinh tế, giúp hệ thống ngân hàng trở thành trụ cột dẫn vốn cho nền kinh tế.

Khối tư nhân bứt phá, cuộc đua tín dụng vào giai đoạn tăng tốc

Nếu nhóm Big4 chiếm hơn nửa “miếng bánh” thị phần, thì phần còn lại đang chứng kiến cuộc đua bứt tốc của khối ngân hàng tư nhân, với chiến lược mở rộng khách hàng và phân khúc tín dụng rõ nét hơn.

Theo đó, ở khối tư nhân, MB tiếp tục dẫn đầu với dư nợ cho vay hơn 931.500 tỷ đồng, tăng gần 20%, củng cố vị trí thứ 5 toàn hệ thống; VPBank giữ hạng 6 với dư nợ gần 900.000 tỷ đồng. Một loạt ngân hàng quy mô vừa và nhỏ cũng ghi nhận mức tăng hai chữ số, nổi bật có Techcombank tăng 21,4%, TPBank 18,3%, NamABank 18,1%, trong khi NCB dẫn đầu toàn hệ thống với mức tăng 33,4%, vượt xa mặt bằng chung nhờ quy mô nhỏ và chiến lược mở rộng tích cực.

Theo bà Bùi Thị Thu Thủy, Giám đốc cao cấp Quản trị tài chính doanh nghiệp Techcombank, danh mục tín dụng của ngân hàng đang có sự chuyển dịch rõ rệt. “Tín dụng khách hàng cá nhân tăng 20%, cao hơn mức 16% của khách hàng doanh nghiệp, phản ánh xu hướng dịch chuyển sang phân khúc bán lẻ. Trong đó, cho vay mua nhà vẫn là mảng chủ lực, tăng 14%”, bà cho biết.

Bà Thủy cũng nhấn mạnh, Techcombank “không theo đuổi tăng trưởng ồ ạt”, mà kiên định với chiến lược phát triển bền vững, ưu tiên hiệu quả sinh lời trên tài sản rủi ro và duy trì chất lượng danh mục tín dụng ở mức cao.

Với VPBank, hưởng ứng Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân, ngân hàng đẩy mạnh cho vay theo vùng, theo ngành và lĩnh vực ưu tiên. Tín dụng phân khúc doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) tăng 29,1%, trong khi cho vay mua nhà của khách hàng cá nhân tăng 27,7% nhờ nhiều gói vay ưu đãi. Ban lãnh đạo VPBank đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm 35%, song vẫn kiểm soát rủi ro và đảm bảo hiệu quả sinh lời.

Bức tranh lợi nhuận của các nhà băng tư nhân cũng chuyển biến tích cực nhờ dư nợ tăng mạnh. Techcombank ghi nhận tổng thu nhập hoạt động quý III/2025 tăng 21,2%, trong đó thu nhập lãi thuần tăng 11,2%, đạt gần 9.925 tỷ đồng. Tín dụng hợp nhất của ngân hàng tăng 21,4%, cho thấy sức bật rõ rệt ở cả mảng cá nhân lẫn doanh nghiệp.

VIB ghi nhận tổng thu nhập hoạt động hơn 14.700 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 7.040 tỷ đồng, tăng 7% so với cùng kỳ. Thu nhập lãi thuần đạt gần 11.900 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng lớn, với biên lãi ròng (NIM) 3,2%, đảm bảo cân bằng giữa tăng trưởng và chất lượng tài sản. OCB cũng báo lợi nhuận trước thuế quý III tăng gấp ba lần cùng kỳ, đạt 1.538 tỷ đồng, nhờ tín dụng tăng 13,7% và đẩy mạnh cho vay SME, tín dụng xanh, hiện chiếm hơn 10% tổng dư nợ.

Theo nhóm phân tích Công ty TNHH Chứng khoán Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam (VCBS), tín dụng sẽ tiếp tục tăng tốc trong quý IV khi Ngân hàng Nhà nước nới chỉ tiêu tăng trưởng, buộc các ngân hàng, đặc biệt nhóm cổ phần đẩy mạnh huy động vốn. Tuy nhiên, VCBS cảnh báo áp lực thanh khoản cục bộ có thể khiến lãi suất huy động nhích nhẹ trở lại, nhất là trong bối cảnh tỷ giá và thị trường bất động sản biến động.

Dù vậy, mặt bằng lãi suất vẫn được dự báo duy trì ở mức thấp, phù hợp định hướng hỗ trợ tăng trưởng. Sự bứt phá của khối tư nhân đang tạo ra thế cân bằng mới trong hệ thống, nơi các ngân hàng năng động, linh hoạt đang vươn lên mạnh mẽ, bổ sung cho sức nặng của nhóm Big4.

Tín dụng tăng nhanh, lợi nhuận cải thiện, chất lượng tài sản được kiểm soát,… đó là ba trụ cột đang nâng hệ thống ngân hàng bước sang giai đoạn phát triển mới là tăng trưởng đi đôi với kỷ luật tài chính và quản trị rủi ro bền vững. Cuộc đua tín dụng 2025 vì thế không chỉ là cuộc đua về tốc độ, mà là phép thử bản lĩnh của từng ngân hàng trong việc giữ vững thăng bằng giữa quy mô, chất lượng, hiệu quả.

Số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, cho thấy, tính đến cuối tháng 9/2025, tín dụng tăng 13,37% so với cuối năm 2024, cho thấy nhu cầu vốn mạnh mẽ trong nền kinh tế. Bất chấp đà tăng mạnh của tín dụng, mặt bằng lãi suất vẫn được duy trì ở mức thấp nhờ chính sách điều hành linh hoạt của Ngân hàng Nhà nước trên thị trường mở để cân bằng cung cầu vốn trên thị trường, qua đó, hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng cao của Chính phủ từ 8,3 - 8,5%.