Dự án đường dây 500 kV Sơn La – Hiệp Hòa: Bằng mọi giá, phải đảm bảo tiến độ

CôngThương - Nếu không khẩn trương khắc phục thì khó tránh khỏi một nghịch lý đã được EVN cảnh báo, đó là năm 2012 nguồn điện không thiếu nhưng việc cung ứng điện vẫnrất khó khăn vì thiếu lưới truyền tải.

Chậm tiến độ vì không có mặt bằng thi công

Mục tiêu ban đầu của Dự án đường dây 500 kV Sơn La – Hiệp Hòa là phải hòan thành đóng điện xung kích vào tháng 8/2011. Mặc dù gặp rất nhiều khó khăn do hầu hết các vị trí cột và hướng tuyến chủ yếu đi qua rừng rậm, suối sâu đèo cao, giao thông không thuận lợi, thời tiết khu vực miền núi phía Bắc lại rất khắc nghiệt nhưng các đơn vị đã hết sức khẩn trương thực hiện nhiệm vụ nhằm đảm bảo tiến độ dự án.

Thế nhưng, đến thời điểm này, những vướng mắc trong thi công của đoạn đường dây này đang có nguy cơ làm chậm tiến độ của toàn tuyến. Hiện vẫn còn trên 30 km chưa kéo được dây. Các đoạn đường dây này chủ yếu nằm trên địa bàn các huyện Sông Lô, Lập Thạch, Tam Dương, Tam Đảo, Bình Xuyên của tỉnh Vĩnh Phúc và các huyện Phù Ninh (Phú Thọ), đoạn nằm giữa 2 huyện Phổ Yên (Thái Nguyên) và Hiệp Hòa (Bắc Giang).

Ông Trần Quốc Lẫm, Phó TGĐ NPT cho biết, mặc dù đã lùi tiến độ đóng điện xung kích vào 25/3/2012 nhưng nếu không thực hiện quyết liệt khâu giải phóng mặt bằng thì nguy cơ chậm tiến độ là khó tránh khỏi.

Cũng theo ông Lẫm, đến nay, phần xây dựng móng cột cơ bản đã hoàn thành, khối lượng công việc giải phóng mặt bằng còn lại không nhiều song khó thực hiện do liên quan đến thắc mắc của một số hộ dân với lý do đơn giá đền bù thấp, kiểm đếm tài sản thiếu, chi trả tiền chưa kịp thời. Những vướng mắc này chủ yếu ở khu vực giải phóng mặt bằng cho hành lang kéo dây. Hầu hết các hộ dân đều tỏ rõ quan điểm sẵn sàng chấp hành lệnh di dân nhưng với điều kiện giá đền bù phải hợp lý và nơi ở mới phải thuận lợi.

Hiện còn rất nhiều hộ dân không chịu nhận đền bù vì cho rằng việc đền bù không hợp lý. Có những hộ dân đã nhận tiền đền bù nhưng vẫn thắc mắc nên chưa chịu di dời. Có hộ gia đình chưa thể đền bù vì địa phương chưa thể xác định được nguồn gốc đất đai (Thị xã Phúc Yên). Có hộ dân bị thu hồi nhà nhưng lại không được thu hồi đất vườn liền kề vì không thuộc hành lang an toàn, nếu họ tái định cư ở xa thì không thể quay về nơi cũ để canh tác trên phần đất còn lại. Hầu hết các gia đình có khiếu nại đều mong muốn được nhận đủ tiền đền bù mới cho thi công kéo dây. Ông Nguyễn Phi Hùng ở Tự Đà (Phù Ninh – Phú Thọ) khẳng định: bà con ở đây sẵn sàng ủng hộ và nhường đất cho dự án xây dựng đường điện 500 kV. Tuy nhiên, các cơ quan chức năng cần cắm hành lang điện giới an toàn. Ông cũng muốn có văn bản rõ ràng cam kết việc đền bù nếu nhà dân bị nhiễm điện.

Tại xã Hợp Thịnh (Hiệp Hòa – Bắc Giang) có hộ bị xen kẹp giữa 2 đường dây 500 kV Sơn La – Hiệp Hòa và ĐD 220 kV xuất tuyến từ TBA 500 kV Hiệp Hòa. Bà con cũng yêu cầu cam kết nếu bị ảnh hưởng cường độ điện trường lớn hơn quy định của nhà nước thì phải cho TĐC. Những vấn đề này, NPT đã có văn bản gửi lên UBND huyện để giải quyết.

Không chỉ vướng mắc ở khâu đền bù, phần xây dựng khu TĐC ở nhiều địa phương còn chậm cũng ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ thực hiện dự án.

Được biết, cả dự án có 21 khu tái định cư (Phú Thọ 9, Vĩnh Phúc 10, Thái Nguyên 2). Hiện mới có 5 khu TĐC thuộc tỉnh Phú Thọ đủ điều kiện TĐC, 01 khu thuộc tỉnh Vĩnh Phúc được bố trí sử dụng từ khu TĐC dự án đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai, các khu còn lại đều đang thực hiện, hầu hết không đảm bảo tiến độ GPMB hành lang. Chủ trương chung của các địa phương là lên phương án bồi thường, giao tiền đền bù để dân tự làm nhà ở mới. Các khu TĐC đều được đầu tư cơ sở hạ tầng như đường giao thông, đường điện…

Ở một số địa phương, công tác tuyên truyền và chuẩn bị địa điểm tái định cư khá tốt nên việc di dân khá thuận lợi. Ở Phù Ninh (Phú Thọ), đất TĐC cho dân đã chia xong từ lâu, dân đã tự nguyện phá dỡ nhà để giao đất lại cho bên thi công.

Tuy nhiên, còn một số khu TĐC chưa chuẩn bị xong khiến cho việc di dân bị chậm. Cụ thể, đến nay, các khu TĐC Đồng Thịnh 1 và Đồng Thịnh 2 của huyện Sông Lô vẫn đang trong giai đoạn san nền hoặc xây kè đá. Khu TĐC của xã Minh Quang (huyện Tam Đảo) đã xong phần phân lô và giao đất nhưng vẫn đang thi công phần điện, khu TĐC xã Bình Xuyên cũng đang triển khai thi công san nền.

Khó khăn nhất là huyện Tam Dương có 40 hộ phải di chuyển chỗ ở, trong đó có 26 hộ có thể TĐC tại chỗ, còn 14 hộ phải cấp đất mới để di chuyển. Tuy nhiên, đến nay các khu TĐC của Tam Dương vẫn chưa hoàn thiện. Cụ thể, khu TĐC xã An Hòa còn chưa được phê duyệt quy hoạch chi tiết; khu TĐC Kim Long 1 còn đang san nền, khu TĐC Kim Long 2  chưa lựa chọn được nhà thầu thi công; Khu TĐC xã Đạo Tú chưa tìm được nhà thầu thi công phần đường bê tông, rãnh thoát nước.

Ở xã Thuận Thành (huyện Phổ Yên - Thái Nguyên) có 2 khu TĐC, hiện nay huyện đã bố trí xen ghép 1 khu với khu TĐC của dự án khác, còn 1 khu nay mới bắt đầu san nền. Để có nơi ở ổn định, bà con còn phải mất một thời gian nữa để xây dựng nhà cửa nên chắc chắn không kịp với tiến độ kéo dây.

Bằng mọi giá, phải đảm bảo tiến độ

Ông Trần Quang Vinh, Phó trường Ban AMB cho biết, về tiến độ bàn giao mặt bằng thi công, mình Ban AMB không thể giải quyết được mà cần có sự phối hợp chặt chẽ của các địa phương. Bởi lẽ, toàn bộ việc đền bù giải phóng mặt bằng đã được giao cho huyện, chủ đầu tư có nhiệm vụ lo kinh phí. Vì vậy, những vướng mắc trong việc đền bù ngành điện không thể can thiệp được. Thực tế, việc giải phóng mặt bằng chậm không chỉ ảnh hưởng đến tiến độ mà còn làm tăng chi phí phát sinh rất nhiều. Chỉ riêng tiền đền bù cho cả tuyến dự toán ban đầu là 70 tỷ đồng, nay đã tăng lên 300 tỷ đồng.

Để giải quyết vướng mắc trên, Tập đoàn Điện lực Việt Nam đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các huyện có đường dây đi qua đẩy nhanh tiến độ xây dựng các khu tái định cư. Khẩn trương tiến hành xác minh tại thực địa và hoàn thiện các thủ tục cần thiết với những trường hợp sai lệch để phê duyệt bổ sung.

Bên cạnh đó, tích cực tuyên truyền để người dân nhận tiền, bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công đảm bảo đúng tiến độ đề ra.

Trong thời gian chờ hoàn thành xây dựng các khu TĐC, các địa phương nên bố trí các khu tạm cư cho bà con để các đơn vị hoàn thành phần kéo dây. Tỉnh Vĩnh Phúc cũng đang vào cuộc quyết liệt. Các nhà thầu tập trung thiết bị, nhân lực thi công, hoàn thành nhanh các công trình khi có mặt bằng, tránh để kéo dài, làm ảnh hưởng không tốt đến cuộc sống, sinh hoạt của người dân.

Hiện nay, lãnh đạo NPT đang bám sát dự án, nhất là tình hình thực hiện công tác bồi thường GPMB. Phối hợp tuyên truyền, vận động nhân dân ủng hộ, đồng thuận bàn giao mặt bằng xây dựng dự án, chấp thuận tạm cư đối với những nơi chưa hoàn thành TĐC. Kiên quyết đối với các trường hợp đòi bồi thường không đúng luật, cố tình không chấp hành. Chuẩn bị các biện pháp bảo vệ thi công tại hiện trường để nhà thầu kéo dây kịp tiến độ.

Ngọc Loan