Doanh nghiệp Đồng Tháp chạy đua giữ nguồn mít tươi vào vụ Tết

Sau thời gian giảm giá, hiện nay, trái mít thương phẩm tại tỉnh Đồng Tháp tăng trở lại ở mức cao. Từ nay đến Tết Nguyên đán 2026 là vào mùa thu hoạch rộ, giúp nhà vườn có thêm nguồn thu ổn định. Tuy nhiên, vẫn còn nỗi lo về nguồn cung khó đáp ứng đủ nhu cầu, khi nhiều vùng trồng bị ảnh hưởng bởi mưa bão, ngập úng. Bên cạnh đó, hoạt động xuất khẩu vẫn chịu sự kiểm soát chặt chẽ về chất lượng, khiến tiến độ thông quan bị chậm lại. Thời điểm này, các doanh nghiệp Đồng Tháp đang tăng tốc thu gom mít để kịp đáp ứng nhu cầu tiêu thụ cao dịp Tết.

Chạy đua giữ nguồn hàng

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, đại diện Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Quốc Tín (Đồng Tháp) cho biết, giá thu mua mít tại vựa của doanh nghiệp vẫn chỉ ở mức trung bình. Hiện, công ty này đang thu mua hai giống chính gồm mít Thái và mít ruột đỏ Indo. Trong đó, mít Thái có giá khoảng 18.000 đồng/kg đối với hàng đẹp, còn hàng loại B, C ở mức 14.000 đồng/kg. Mít ruột đỏ Indo loại A khoảng 30.000 đồng/kg và loại B là 20.000 đồng/kg. Mức giá này nhìn chung tương đương với cùng kỳ các năm trước, chỉ cao hơn so với thời điểm tuần trước.

Đại diện Công ty Quốc Tín cho rằng, dù giá mít có tăng nhưng doanh nghiệp vẫn đối mặt áp lực lớn về nguồn hàng. "Giá nhích lên nhưng chúng tôi lại lo không đủ hàng. Việc kiểm soát dư lượng Cadmium khiến thông quan chậm hơn nhiều so với trước, trong khi mưa bão và ngập úng vừa qua làm giảm sản lượng ở nhiều vùng trồng. Nguồn mít năm nay không còn dồi dào như các vụ trước, nên áp lực chuẩn bị hàng Tết là rất lớn", đại diện công ty chia sẻ.

Ở nhóm doanh nghiệp chế biến sâu, áp lực về nguyên liệu cũng không kém phần căng thẳng. Ông Huỳnh Văn Hiệp, Giám đốc Công ty TNHH MTV Nam Huy Đồng Tháp cho biết, năm nay đơn vị buộc phải chủ động ký lại thỏa thuận thu mua sớm hơn cả năm trước để đảm bảo đủ nguyên liệu mít tươi cho sản xuất mít sấy dịp Tết.

Theo ông Hiệp, nhu cầu thị trường tăng mạnh trong quý cuối năm, đặc biệt là các đơn hàng xuất khẩu sang Mỹ và EU, khiến công ty phải giữ hàng từ rất sớm.

"Khó nhất vẫn là vùng nguyên liệu quá manh mún. Chỉ cần thương lái đổi hướng hoặc mưa kéo dài là thiếu hàng ngay. Thời điểm này thực sự là cuộc chạy đua từng ngày", ông Hiệp chia sẻ.

Là doanh nghiệp chế biến, Công ty Nam Huy áp dụng cơ chế định giá thu mua ổn định theo kỳ để giữ chân vùng nguyên liệu, hạn chế tác động của biến động thị trường. Vì vậy, dù giá mít trên thị trường có xu hướng tăng nhẹ so với thời điểm trước, mức giá thu mua năm nay của công ty nhìn chung vẫn tương đương năm ngoái.

Theo đại diện công ty, hiện sản phẩm của doanh nghiệp đã có mặt tại khoảng 12 quốc gia, trong đó Mỹ, EU và một số nước Đông Nam Á là thị trường chủ lực. Đi kèm với cơ hội mở rộng đơn hàng, doanh nghiệp cũng phải đáp ứng hàng loạt tiêu chuẩn nghiêm ngặt về truy xuất nguồn gốc, kiểm soát tồn dư thuốc bảo vệ thực vật và an toàn thực phẩm. Nhờ lợi thế vùng nguyên liệu Đồng Tháp được đánh giá có chất lượng trái đồng đều, thơm ngon giúp cho sản phẩm mít sấy của tỉnh vẫn giữ được sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Tiêu chuẩn minh bạch phục vụ mùa vụ cuối năm

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, chị Ngọc Diễm, đại diện vựa mít ruột đỏ Khánh Thắng (Đồng Tháp) cho biết, thời điểm cuối năm luôn là giai đoạn áp lực đối với các đơn vị thu mua, đặc biệt khi nhiều thị trường siết chặt yêu cầu về chất lượng và truy xuất nguồn gốc.

"Hai năm gần đây, tiêu chuẩn xuất khẩu ngày càng siết chặt hơn, chỉ lệch một chỉ số là lô hàng có thể bị giữ lại. Vì vậy, chúng tôi buộc phải chuẩn hóa quy trình từ vườn đến đóng gói. Vùng trồng không tuân thủ kỹ thuật gần như không còn cửa xuất khẩu, nên chúng tôi phải phối hợp chặt với hợp tác xã để hoàn thiện hồ sơ và giảm rủi ro kiểm dịch", chị Diễm chia sẻ.

Dưới góc nhìn chuyên gia, ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho rằng, những áp lực mà doanh nghiệp và vựa thu mua đang đối mặt cũng phản ánh bức tranh chung của ngành trái cây xuất khẩu cuối năm. Không chỉ Trung Quốc mà nhiều thị trường khác như Hàn Quốc, Nhật Bản hay EU đều liên tục cập nhật tiêu chuẩn kiểm dịch và an toàn thực phẩm, buộc các đơn vị trong chuỗi cung ứng phải nâng chất lượng đồng bộ.

"Hiện nay, nhiều thị trường đã chuyển từ việc kiểm tra sau khi hàng đến nơi sang kiểm tra ngay từ gốc. Nghĩa là hồ sơ vùng trồng, quy trình canh tác hay nhật ký sử dụng vật tư nông nghiệp phải đầy đủ ngay từ đầu. Cách làm này khiến các hộ sản xuất nhỏ lẻ gặp không ít khó khăn, nhưng bù lại cũng tạo cơ hội để ngành trái cây chuẩn hóa lại quy trình. Khi làm đúng ngay từ đầu, nguy cơ bị trả hàng giảm rõ rệt, giá trị đơn hàng được nâng lên và doanh nghiệp có cơ sở để ký các hợp đồng dài hạn hơn", ông Nguyên cho biết.

Trong bối cảnh nhu cầu tăng nhưng nguồn cung hạn chế, các chuyên gia cho rằng chỉ những vùng nguyên liệu được chuẩn hóa và truy xuất rõ ràng mới giúp trái mít Việt Nam giữ vững thị trường dịp cuối năm.

Dự báo về triển vọng những tháng cuối năm, ông Đặng Phúc Nguyên cho rằng, nhu cầu tiêu thụ trái cây nói chung và mít nói riêng nhiều khả năng sẽ tăng trong dịp lễ và giai đoạn giáp Tết 2026. Tuy nhiên, ông Nguyên cũng lưu ý, dư địa tăng trưởng của mặt hàng này hiện không còn nhiều. Dù giá và sản lượng xuất khẩu có thể nhích lên, kim ngạch của ngành mít vẫn được dự báo dao động quanh mức 300 triệu USD mỗi năm và khó tạo ra bước đột phá lớn trong ngắn hạn.