Tin Khu Vực 
Hội An - điển hình thành công nhất của Việt Nam trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản
CôngThương - Thực trạng trên do nhiều nguyên nhân, trong đó, có nguyên nhân từ mô hình quản lý di sản quá chồng chéo- đó là khẳng định của Cục Di sản, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) tại Hội nghị Quản lý di sản văn hóa, thiên nhiên thế giới ở Việt Nam diễn ra mới đây. Điều đó thể hiện qua việc phân công, phân cấp, giao trách nhiệm cho nhiều bộ phận, dẫn tới cản trở việc xử lý, giải quyết các vấn đề nảy sinh thực tế của di sản. Thậm chí nhiều di sản đã bị UNESCO đưa vào danh sách khuyến nghị về bảo tồn di sản.
Với thái độ hết sức bức xúc, bà Phạm Thùy Dương- Trưởng Ban quản lý Vịnh Hạ Long- cho hay, Vịnh Hạ Long với đặc thù biển đảo rộng lớn, tình hình diễn biến thời tiết, thiên tai bất thường, các hoạt động kinh tế-xã hội vùng ven bờ và trên vịnh gia tăng. Nhưng mỗi lĩnh vực hoạt động của Vịnh Hạ Long lại được quản lý bởi một cơ quan chức năng bằng các luật định riêng. Việc chồng chéo, trong quản lý, giống như “chủ nhà lại không có cơ chế, chức năng xử lý những vi phạm xảy ra trong chính ngôi nhà của mình. Nên các vi phạm khó giải quyết nhanh chóng, triệt đê”- bà Dương nói. Đồng quan điểm, ông Đặng Đông Hà- Phó giám đốc Ban quản lý Vườn quốc gia (VQG) Phong Nha - Kẻ Bàng- cho biết, VQG là đơn vị trực thuộc tỉnh Quảng Bình, chịu sự quản lý, chỉ đạo trực tiếp của UBND tỉnh. Tuy nhiên, cấp địa phương, ban quản lý là đơn vị sự nghiệp có thu thuộc Sở VH-TT&DL, chịu sự quản lý nhà nước của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về lâm nghiệp. Vì thế, nhiều khi có vấn đề xảy ra, muốn giải quyết sớm cũng không được. Còn với Hoàng Thành Thăng Long, dự án khảo cổ tại 18 Hoàng Diệu thực hiện từ năm 2002, nhưng đến nay vẫn chưa cơ quan nào được biết số lượng hiện vật, hồ sơ có giá trị, gây khó khăn cho quản lý, nghiên cứu, trưng bày, bảo tồn phát huy giá trị di tích. “Sau 4 năm di sản được công nhận, những cam kết của Việt Nam với UNESCO tuy đã thực hiện nghiêm túc nhưng chưa đầy đủ. Và để Hoàng Thành Thăng Long là điểm đến thu hút khách du lịch của thủ đô ít nhất phải mất 5 năm nữa”- ông Trương Minh Tiến - Phó giám đốc Sở VH-TT&DL Hà Nội- bày tỏ.
Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL: Đặng Thị Bích Liên: Sắp tới, Bộ VH-TT&DL sẽ rà soát, bổ sung, điều chỉnh tránh chồng chéo quản lý, thúc đẩy thực hiện quy hoạch tổng thể, chi tiết, và có cơ chế, chính sách phù hợp đối với 7 di sản văn hóa, thiên nhiên thế giới ở Việt Nam. |
Trước những bất cập trên, Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Đặng Thị Bích Liên thừa nhận, theo Điều 55 Luật Di sản đã quy định, Chính phủ thống nhất quản lý và Bộ VH-TT&DL phối hợp với các địa phương thực hiện trách nhiệm quản lý di sản. Tuy nhiên, thực tế việc phân cấp quản lý giữa các cơ quan trung ương và địa phương đang gây bức xúc và đặt ra nhiều vấn đề phải bàn. “Để tháo gỡ được các vấn đề nổi cộm cho di sản thế giới của Việt Nam, trước mắt phải tìm cách giải quyết quy chế phối hợp, phân cấp về quản ly”- bà Liên nhấn mạnh.
Còn đề xuất từ các địa phương sỡ hữu di sản thế giới, theo bà Dương, vấn đề đặt ra là nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của di sản. Qua đó có những giải pháp tốt nhất và sự đồng thuận trong bảo tồn, phát huy giá trị di sản. Phó giám đốc Trung tâm bảo tồn di sản Hội An - Phạm Phú Ngọc- chia sẻ, Hội An là điển hình thành công nhất Việt Nam trong việc đảm bảo tồn tại lâu dài của di sản, vì Hội An có “nhạc trưởng” quản lý có tầm nhìn, định hướng đúng, biết kết nối cả hệ thống chính trị và các cấp, ngành vì mục tiêu bảo tồn di sản. Do vậy, “muốn bảo tồn, phát huy di sản đòi hỏi quan trọng nhất là phải có sự thống nhất điều hành của một cấp quản lý hành chính nhà nước toàn diện”- ông Phú Ngọc đề xuất.