Để lễ hội mùa xuân là không gian văn hóa lành mạnh

Lễ hội mùa xuân là một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của người Việt, thể hiện ý nghĩa sâu sắc về tâm linh, tín ngưỡng.
Những lễ hội mùa xuân đặc sắc, thu hút đông du khách ở miền Bắc Những lễ hội mùa Xuân tiêu biểu ở 3 miền Bắc, Trung, Nam Lễ hội Khai ấn đền Trần từ ngày 8-13/2/2025

Lễ hội gắn kết cộng đồng

Trải dài khắp các vùng miền cả nước, mỗi lễ hội mùa xuân mang một sắc thái riêng, phản ánh đặc trưng văn hóa của từng địa phương, như: Lễ hội chùa Hương, Lễ hội Yên Tử - nơi con người hướng về cội nguồn, tri ân tổ tiên, cầu mong bình an và hạnh phúc.

Cũng có những lễ hội như hội Gióng, hội Lim, hội vật làng Sình, nơi tinh thần thượng võ, nghệ thuật dân gian và nét đẹp truyền thống được thể hiện một cách sống động.

Đặc biệt trong các lễ hội, những phong tục như rước kiệu, hát quan họ, đua thuyền, đấu vật, kéo co… tạo nên một không gian văn hóa đầy màu sắc, nơi con người có thể giao lưu, kết nối và cảm nhận sâu sắc hơn về truyền thống dân tộc.

Lễ khai hội chùa Hương 2025. Ảnh: Kim Nhuệ
Lễ khai hội chùa Hương 2025. Ảnh: Kim Nhuệ

Với sự đa dạng, phong phú, lễ hội mùa xuân không chỉ là dịp để người dân vui chơi, giải trí mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về tâm linh, tín ngưỡng và sự gắn kết giữa con người với thiên nhiên, tổ tiên và cộng đồng. Ngoài yếu tố tâm linh và giải trí, lễ hội mùa xuân còn là dịp để cộng đồng củng cố tình đoàn kết, chia sẻ niềm vui và cùng nhau hướng đến một năm mới với nhiều điều tốt đẹp.

Tuy nhiên, khi những lễ hội bắt đầu diễn ra sôi động khắp cả nước cũng đã xuất hiện không ít những lo ngại một số lễ hội truyền thống sẽ bị mất đi ý nghĩa tốt đẹp vốn có bởi sự biến tướng, thương mại hóa thái quá, những hành vi trục lợi cá nhân hay những hành vi phản cảm trong lễ hội... Điều này không chỉ làm mai một giá trị truyền thống mà còn ảnh hưởng đến nhận thức của cộng đồng về văn hóa dân tộc.

Chia sẻ về nỗi lo này, PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hoá, Giáo dục của Quốc hội - cho rằng, khi lễ hội trở thành cơ hội kinh doanh, nhiều người đã lợi dụng không gian văn hóa này để trục lợi, dẫn đến tình trạng ép giá, bán hàng kém chất lượng, hoặc thậm chí là tổ chức những hoạt động mang tính vụ lợi, làm lu mờ giá trị tâm linh và tinh thần vốn có.

Bên cạnh đó, một số hành vi tranh cướp, bạo lực trong nhiều lễ hội đã không phản ánh đúng tính linh thiêng vốn có của nghi lễ truyền thống, gây ra hình ảnh phản cảm, đi ngược lại với bản chất nhân văn của lễ hội. Thậm chí, nhiều người tham gia lễ hội với tâm lý mê tín dị đoan hơn là để trải nghiệm văn hóa hay bày tỏ lòng thành kính với tổ tiên. Điều này dẫn đến những hành vi thiếu kiểm soát như chen lấn, tranh cướp, hoặc thực hiện các nghi lễ không đúng với ý nghĩa ban đầu.

Mặt khác, sự thay đổi của xã hội hiện đại có tác động đến cách tổ chức và tiếp nhận lễ hội. “Khi tốc độ đô thị hóa, hội nhập diễn ra nhanh chóng, một số lễ hội truyền thống không còn phù hợp với đời sống hiện đại nhưng vẫn được duy trì một cách máy móc, dẫn đến sự gượng ép, mất đi tính tự nhiên và giá trị nguyên bản”- PGS.TS Bùi Hoài Sơn nhấn mạnh.

Loại bỏ tâm lý mê tín, trục lợi

Để các lễ hội mùa xuân thực sự trở thành không gian văn hóa lành mạnh, gìn giữ được nét đẹp truyền thống và mang lại trải nghiệm ý nghĩa cho cộng đồng, rất cần có sự chung tay của cả các cơ quan quản lý và người dân tham gia.

Theo đó, ngày 4/2, Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện chỉ đạo tổ chức các hoạt động lễ hội sau Tết Nguyên đán Ất Tỵ và Lễ hội xuân năm 2025 theo đúng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, bảo đảm an toàn, lành mạnh, tiết kiệm, thực hiện nếp sống văn minh, phù hợp với truyền thống văn hóa của dân tộc và phong tục, tập quán tốt đẹp.

Đặc biệt, Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, nâng cao ý thức, trách nhiệm của các cấp, ngành, địa phương, tuyệt đối không tổ chức và tham dự các lễ hội tràn lan, lãng phí; nhất là lợi dụng để tác động, hoạt động mê tín dị đoan, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm các vi phạm trong hoạt động lễ hội để trục lợi, tác động tiêu cực.

Từ những chỉ đạo, yêu cầu quyết liệt của Lãnh đạo Chính phủ, PGS.TS Bùi Hoài Sơn nêu ý kiến rằng, các địa phương cần tăng cường quản lý chặt chẽ các hoạt động thương mại trong lễ hội là điều cần thiết để tránh tình trạng trục lợi, ép giá, hay biến tướng thành hoạt động kinh doanh thuần túy.

Về phía người dân, những người đi lễ cần có thái độ tôn trọng không gian văn hóa, ứng xử văn minh; cần loại bỏ tâm lý mê tín, chạy theo các hình thức cầu tài, cầu lộc thái quá mà quên đi ý nghĩa thực sự của việc tri ân tổ tiên, tìm về cội nguồn văn hóa.

Như vậy, khi cả cộng đồng cùng có ý thức giữ gìn và phát huy giá trị của lễ hội, những không gian văn hóa truyền thống, cùng điều chỉnh những yếu tố chưa phù hợp sẽ giúp cho lễ hội đầu năm thực sự trở thành một không gian văn hóa lành mạnh, nơi mọi người có thể vui chơi, chiêm nghiệm và cảm nhận trọn vẹn tinh thần mùa xuân!

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục tăng cường quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo và lễ hội; đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, hướng dẫn việc thực hiện tốt quy định pháp luật về tổ chức các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo, lễ hội trên địa bàn.
Bảo Thoa
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: lễ hội

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

‘Đế chế’ Forever 21 sụp đổ và câu chuyện bay trên

‘Đế chế’ Forever 21 sụp đổ và câu chuyện bay trên 'đôi cánh’ thương mại điện tử

Câu chuyện Forever 21 tuyên bố phá sản lần thứ 2 vì không cạnh tranh được với thương mại điện tử đã và đang gợi lên nhiều điều đáng suy ngẫm...
Đặt tên địa phương sáp nhập: Giữ truyền thống hay tạo dấu ấn mới?

Đặt tên địa phương sáp nhập: Giữ truyền thống hay tạo dấu ấn mới?

Theo các chuyên gia, việc đặt tên địa phương sau sáp nhập tỉnh là một nhiệm vụ nặng nề và rất quan trọng, vì thế cần cân nhắc kỹ lưỡng, tạo được sự đồng thuận.
Doanh nghiệp tâm tư về quy định quản lý chất lượng sản phẩm

Doanh nghiệp tâm tư về quy định quản lý chất lượng sản phẩm

Cần tăng cường đối thoại với doanh nghiệp để tháo gỡ, giải quyết tâm tư về quy định mới trong quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa.
Cải thiện môi trường kinh doanh: Trên thông dưới cũng phải thoáng

Cải thiện môi trường kinh doanh: Trên thông dưới cũng phải thoáng

Chủ trương cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính không có giới hạn của Chính phủ nhận được sự đồng tình rất lớn của người dân và cộng đồng doanh nghiệp.
Sáp nhập tỉnh: Góc nhìn từ kinh tế biển

Sáp nhập tỉnh: Góc nhìn từ kinh tế biển

Theo PGS.TS Nguyễn Chu Hồi, phương án sáp nhập tỉnh, thành phố có biển với tỉnh trên các lưu vực sông sẽ mang lại hiệu quả trong phát triển kinh tế biển.

Tin cùng chuyên mục

Cần tăng cường nguồn lực cho cấp xã sau khi sắp xếp, tinh gọn bộ máy

Cần tăng cường nguồn lực cho cấp xã sau khi sắp xếp, tinh gọn bộ máy

Dịch giả Nguyễn Việt Long cho rằng, có thể vẫn giữ một số trụ sở xã hay huyện làm cơ sở như “văn phòng đại diện” giúp giải quyết công việc cho cấp tỉnh.
TS.Vũ Văn Tính: Sáp nhập tỉnh có đủ cơ sở khoa học và kinh nghiệm thực tiễn

TS.Vũ Văn Tính: Sáp nhập tỉnh có đủ cơ sở khoa học và kinh nghiệm thực tiễn

Theo TS.Vũ Văn Tính, việc sáp nhập các tỉnh không chỉ là quyết tâm chính trị, mà còn dựa trên các cơ sở khoa học và kinh nghiệm thực tiễn trong thời gian qua.
Thông tin ngành Công Thương đáng chú ý trên các báo ngày 18/3

Thông tin ngành Công Thương đáng chú ý trên các báo ngày 18/3

Ngày 18/3, báo chí đã đưa nhiều thông tin liên quan đến ngành Công Thương. Báo Công Thương xin điểm lại một số thông tin đáng chú ý.
Giáo sư Trần Ngọc Đường: Sáp nhập để tối ưu nguồn lực, tạo đà phát triển

Giáo sư Trần Ngọc Đường: Sáp nhập để tối ưu nguồn lực, tạo đà phát triển

Theo Giáo sư Trần Ngọc Đường, việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính không chỉ đơn thuần là tinh giản bộ máy mà còn nhằm tạo động lực mới cho phát triển.
Dàn siêu xe Mailisa vượt đèn đỏ: Vô tình hay chiêu trò truyền thông?

Dàn siêu xe Mailisa vượt đèn đỏ: Vô tình hay chiêu trò truyền thông?

Hình ảnh dàn siêu xe ngang nhiên vượt đèn đỏ ngay giữa trung tâm TP. Đà Nẵng không chỉ khiến dư luận bức xúc mà còn đặt ra câu hỏi đây có phải là chiêu trò PR?
Sáp nhập tỉnh, nâng tầm tư duy chiến lược phát triển

Sáp nhập tỉnh, nâng tầm tư duy chiến lược phát triển

Sáp nhập tỉnh, bỏ cấp huyện, mở rộng cấp xã sẽ tạo điều kiện để nâng tầm tư duy chiến lược phát triển kinh tế, xã hội cho các địa phương.
Tiêu chí chọn trung tâm hành chính sau sáp nhập tỉnh

Tiêu chí chọn trung tâm hành chính sau sáp nhập tỉnh

Lựa chọn trung tâm hành chính sau sáp nhập tỉnh không chỉ đơn thuần là yếu tố hành chính mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long làm việc với Công ty Excelerate Energy

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long làm việc với Công ty Excelerate Energy

Chiều 17/3, tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long đã có buổi làm việc với Đoàn đại biểu Công ty Excelerate Energy (Hoa Kỳ).
Cần tránh tình trạng ‘quân anh, quân tôi’ khi sáp nhập tỉnh

Cần tránh tình trạng ‘quân anh, quân tôi’ khi sáp nhập tỉnh

Ông Nguyễn Túc cho rằng, cần chọn đội ngũ cán bộ tiêu biểu cho sự đoàn kết nhất trí của các tỉnh mới thành lập để tránh tình trạng “quân anh, quân tôi”.
Tạo

Tạo 'luồng xanh' cho khoa học, công nghệ nhưng không ‘buông lỏng’ quản lý

Việc quy định miễn trách nhiệm dân sự trong hoạt động khoa học, công nghệ là cơ chế đột phá, tạo luồng xanh cho KHCN, nhưng không vì thế mà buông lỏng quản lý.
Tỉnh táo trước sự xuyên tạc sáp nhập tỉnh: Đất nước đẹp giàu đâu cũng quê hương!

Tỉnh táo trước sự xuyên tạc sáp nhập tỉnh: Đất nước đẹp giàu đâu cũng quê hương!

Việc thực hiện các mốc lộ trình về điều chỉnh đơn vị hành chính trong đó có sáp nhập tỉnh hiện đang diễn ra khẩn trương theo đúng Kết luận số 127-KL/TW.
Tạm dừng xây dựng công sở để sắp xếp bộ máy: Các địa phương không nên quá cứng nhắc

Tạm dừng xây dựng công sở để sắp xếp bộ máy: Các địa phương không nên quá cứng nhắc

Việc tạm dừng dự án xây mới, sửa chữa công sở để sắp xếp bộ máy là chủ trương đúng đắn, tuy nhiên các dự án đã cơ bản hoàn thành thì không nên tạm dừng.
Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành công điện chỉ đạo về các nhà máy điện

Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành công điện chỉ đạo về các nhà máy điện

Bộ Công Thương vừa ban hành Công điện số 1822/CĐ-BCT ngày 15/3/2025 về việc bảo đảm vận hành an toàn, ổn định các nhà máy điện.
Sáp nhập tỉnh, thành: Không mất đi mà cùng lớn mạnh!

Sáp nhập tỉnh, thành: Không mất đi mà cùng lớn mạnh!

Việc sáp nhập tỉnh, thành dù được cấp có thẩm quyền nghiên cứu kỹ lưỡng, cân nhắc thận trọng, được đại đa số nhân dân đồng thuận nhưng vẫn còn những tâm tư...
Sáp nhập tỉnh: Đất nước muốn vươn mình, không gian phát triển phải lớn

Sáp nhập tỉnh: Đất nước muốn vươn mình, không gian phát triển phải lớn

Sáp nhập tỉnh, bỏ cấp huyện, mở rộng chính quyền cấp xã là rất cần thiết. Việc này cũng là để phục vụ nhân dân và cái mới sẽ chắc chắn sẽ tốt hơn cái cũ...
Sáp nhập tỉnh, doanh nghiệp sẽ  thuận lợi mở rộng quy mô hoạt động

Sáp nhập tỉnh, doanh nghiệp sẽ thuận lợi mở rộng quy mô hoạt động

Sáp nhập tỉnh, theo TS.Tô Hoài Nam là bước đi lớn trong cải cách hành chính, doanh nghiệp sẽ dễ dàng mở rộng quy mô hoạt động hơn.
Quang Linh Vlog và câu hỏi trách nhiệm ủy viên UBTW Mặt trận Tổ quốc Việt Nam?

Quang Linh Vlog và câu hỏi trách nhiệm ủy viên UBTW Mặt trận Tổ quốc Việt Nam?

Xuất hiện tại “Gặp gỡ thân tình Team Cer Group và truyền thông” chiều 14/3 tại Hà Nội, Quang Linh Vlog nói bản thân sẽ thôi việc livestream bán hàng.
Việt Nam - Hoa Kỳ ký kết nhiều dự án tỷ USD

Việt Nam - Hoa Kỳ ký kết nhiều dự án tỷ USD

Đặc phái viên của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên chứng kiến lễ ký kết thỏa thuận hợp tác, hợp đồng mua sắm giữa doanh nghiệp Việt Nam - Hoa Kỳ.
Phát động Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam 2025

Phát động Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam 2025

Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam năm 2025 với chủ đề “Thông tin minh bạch - Tiêu dùng trách nhiệm” đã chính thức được phát động tại TP. Hải Phòng.
Kinh tế đêm: Cần đột phá để giữ chân du khách

Kinh tế đêm: Cần đột phá để giữ chân du khách

Kinh tế đêm là hướng đi cần phát triển ở mỗi địa phương, nhưng sản phẩm còn đơn điệu, chưa có nhiều sản phẩm đa dạng, đặc sắc để thu hút, giữ chân du khách.
Mobile VerionPhiên bản di động