Đánh thức Vân Đồn

Một góc huyện đảo Vân Đồn

Nằm ở vị trí tiền tiêu cực Đông Bắc đất nước, diện tích hơn 2.000 km2 với hơn 600 hòn đảo lớn, nhỏ hợp thành đơn vị hành chính, huyện đảo Vân Đồn chỉ cách trung tâm kinh tế lớn Hải Phòng khoảng 140km, cách thành phố Hạ Long khoảng 50km. Vân Đồn có tiềm năng về kết nối giao thông cả đường bộ, đường không, đường biển thuận tiện; có tài nguyên thiên nhiên, cảnh quan, sinh thái đa dạng, giá trị cao, tạo nên những lợi thế rất lớn có thể khai thác, phát triển kinh tế biển, du lịch, giải trí...

Tiềm năng là vậy, nhưng thế mạnh của Vân Đồn chưa thực sự được đánh thức. Những năm gần đây, chính quyền huyện Vân Đồn đã tranh thủ các nguồn lực hỗ trợ lồng ghép từ chương trình nông thôn mới, 135, triển khai nhiều giải pháp giảm nghèo bền vững… nhưng đến nửa cuối năm 2016, huyện Vân Đồn vẫn còn 6 xã thuộc diện đặc biệt khó khăn. Dù vậy, nhìn xa hơn, người ta có thể kỳ vọng ở Vân Đồn một tương lai tươi sáng, đang từng bước chuyển mình đổi thay rất mạnh mẽ bởi KKT biển Vân Đồn mang tầm chiến lược quốc gia hướng tới mô hình một đặc KKT hiện đại đang được trung ương rất quan tâm, tỉnh Quảng Ninh quyết liệt hành động, triển khai thực hiện.

Từ khi Thủ tướng phê duyệt quy hoạch xây dựng, phát triển KKT biển Vân Đồn (năm 2008), tỉnh đã huy động khoảng 36.000 tỷ đồng (trong đó có khoảng 30.000 tỷ đồng từ các nhà đầu tư trong và ngoài nước); từng bước triển khai quy hoạch, vận dụng sáng tạo những cơ chế, chính sách của trung ương để giải phóng mặt bằng, giao đất cho các nhà đầu tư, bố trí nguồn lực đầu tư các công trình hạ tầng kỹ thuật quan trọng ban đầu về giao thông, điện… tạo nền tảng cho KKT Vân Đồn. Đặc biệt, từ năm 2015, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý đưa KKT Vân Đồn vào danh sách 8 KKT ven biển của cả nước ưu tiên đầu tư từ nguồn vốn ngân sách trong giai đoạn 2016 - 2020; các bộ, ngành, trung ương đã quan tâm hơn về cơ chế, chính sách…, diện mạo KKT Vân Đồn đang từng bước rõ nét hơn. Các nhà đầu tư chiến lược cũng đang rất khẩn trương triển khai những dự án quan trọng có tính dẫn dắt cho KKT Vân Đồn phát triển thời gian tới.

Điểm nhấn trong quy hoạch KKT Vân Đồn là dự án cảng hàng không quốc tế Vân Đồn có công suất thiết kế 5 triệu lượt khách/năm, tổng vốn đầu tư trên 7.400 tỷ đồng, đang được Tập đoàn Sun Group tích cực triển khai, dự kiến có thể sẽ sớm hoàn thành cuối năm 2017. Tỉnh Quảng Ninh cũng đang tập trung chỉ đạo và tranh thủ nguồn lực đầu tư tuyến đường cao tốc Hạ Long - Vân Đồn. Tuyến đường cao tốc Hạ Long - Móng Cái đã được điều chỉnh hướng tuyến để khi triển khai xây dựng sẽ đi qua KKT Vân Đồn, kết nối với đường cao tốc Hạ Long - Hải Phòng - Hà Nội, tạo ra trục giao thông xuyên suốt kết nối KKT Vân Đồn với các trung tâm kinh tế lớn ở khu vực phía Bắc.

Trong chuyến công tác về Quảng Ninh cuối tháng 12/2016, Thủ tướng Chính phủ - Nguyễn Xuân Phúc đã khẳng định: Chính phủ mong muốn Quảng Ninh sẽ trở thành một đầu tàu tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ nhất cả nước, giữ vai trò dẫn dắt ở Vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ. Để làm được điều này, việc triển khai thành công mô hình mới KKT Vân Đồn là rất quan trọng. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tư pháp, Bộ Nội vụ và các bộ, ngành liên quan khác khẩn trương nghiên cứu, xây dựng đề án mô hình “KKT và hành chính đặc biệt Vân Đồn” để vận hành thử nghiệm, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt sớm trong năm 2017. Đây là tiền đề vững chắc nhất cho mô hình đặc KKT Vân Đồn “cất cánh” trong tương lai không xa. “Có thế mạnh cảng biển, có đường không, có cửa khẩu quốc tế, có đặc KKT được áp dụng các chính sách đặc biệt, có quyết tâm từ trung ương đến địa phương, Quảng Ninh sẽ là một Việt Nam thu nhỏ phát triển trong tương lai. Trong đó, đặc KKT Vân Đồn ở Quảng Ninh sẽ mang tầm quốc tế có thể sánh với Hồng Kông… ” - Thủ tướng kỳ vọng.

Lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh cũng mong đợi đặc KKT Vân Đồn sẽ góp phần quan trọng trong việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế của tỉnh theo hướng gia tăng giá trị dịch vụ - công nghiệp vào năm 2020. Theo đó, hướng phát triển của đặc KKT Vân Đồn là góp phần tạo thêm sự cộng hưởng, liên kết, thúc đẩy phát triển các KTT khác ở Quảng Ninh; đồng thời khai thác tốt nhất tiềm năng du lịch cũng như lợi thế hợp tác phát triển trên Vành đai kinh tế ven của biển Việt Nam và Trung Quốc.

Trở lại thực địa KKT Vân Đồn, song song với triển khai dự án sân bay quốc tế Vân Đồn, Tập đoàn Sun Group cũng đang xúc tiến triển khai thực hiện dự án khu dịch vụ du lịch phức hợp cao cấp. Các dự án khu nghỉ dưỡng cao cấp, khu đô thị, dịch vụ, cảng biển, khu du lịch khác… cũng đang được chính quyền địa phương và các nhà đầu tư xúc tiến triển khai. Dáng dấp một đặc KKT mang tầm quốc tế ở Việt Nam đã và đang hình hài ngày càng rõ nét.