Dán nhãn năng lượng cho vật liệu xây dựng là công cụ chính sách quan trọng

Tối ưu hoá năng lượng ngay từ khâu thiết kế, thi công

Ngày 17/10/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, Bộ Công Thương tổ chức Diễn đàn “Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả: Thành quả và mục tiêu trong kỷ nguyên vươn mình”. Sự kiện do Bộ Công Thương giao Báo Công Thương và Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công phối hợp thực hiện.

Tham dự diễn đàn có đại diện lãnh đạo Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, lãnh đạo các các cục, vụ, cơ quan chức năng thuộc Bộ Công Thương; các bộ, ngành Trung ương và địa phương; các tổ chức, hiệp hội chuyên ngành; chuyên gia trong nước và quốc tế; lãnh đạo các Tập đoàn năng lượng; cơ sở giáo dục Đại học, chuyên gia; cơ quan báo chí tại khu vực phía Nam.

Theo Ban tổ chức, đây là sự kiện nhằm phổ biến thông tin mới về Luật Sử dụng Năng lượng tiết kiệm, hiệu quả vừa được thông qua tại Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khoá XIV tại khu vực phía Nam và cả nước nói chung. Sự kiện là minh chứng cho tinh thần trách nhiệm, chủ động của Bộ Công Thương trong việc triển khai Luật, góp phần cùng Chính phủ hiện thực hoá mục tiêu xây dựng nền kinh tế năng lượng hiệu quả, bền vững và phát thải thấp.

Tại diễn đàn, ông Lê Cao Chiến, Phó Giám đốc Viện Vật liệu – Bộ Xây dựng đã trình bày các Quy định dán nhãn Năng lượng cho Vật liệu xây dựng trong Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (sửa đổi).

Theo ông Lê Cao Chiến, các quy định về dán nhãn năng lượng cho vật liệu xây dựng sẽ giúp kiểm soát và tối ưu hoá năng lượng ngay từ khâu thiết kế, thi công. Việt Nam có khí hậu nhiệt đới gió mùa nóng ẩm, đây là một trong những nguyên nhân chính khiến mức tiêu thụ điện ngày càng tăng do nhu cầu về tiện nghi nhiệt.

Trong đó, lĩnh vực tòa nhà, bao gồm năng lượng được sử dụng để xây dựng, sưởi ấm, làm mát và chiếu sáng nhà ở và thương mại, cũng như các thiết bị và dụng cụ được lắp đặt trong đó, chiếm hơn 1/3 lượng năng lượng tiêu thụ và khí thải toàn cầu.

Năng lượng để sưởi ấm và làm mát không gian chiếm tới 40% và 61% tổng nhu cầu năng lượng trong các tòa nhà thương mại và dân cư.

Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019 – 2030 đặt mục tiêu đến năm 2025 có ít nhất 80 công trình được chứng nhận công trình xanh và đến năm 2030 là 150 công trình. Đồng thời, sẽ dán nhãn năng lượng cho 50% các sản phẩm vật liệu xây dựng có yêu cầu cách nhiệt sử dụng trong công trình.

Công cụ chính sách quan trọng

Thông tư 15/2017/TT-BXD ban hành QCVN 09:2017/BXD Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Các công trình xây dựng sử dụng năng lượng hiệu quả. Những quy định trong quy chuẩn này được áp dụng cho các bộ phận: Lớp vỏ bao che công trình; Hệ thống thông gió và điều hòa không khí; Hệ thống chiếu sáng; Các thiết bị điện khác (động cơ điện; hệ thống cấp nước nóng).

Theo ông Lê Cao Chiến, các chương trình ghi nhãn và tiêu chuẩn hiệu suất năng lượng là công cụ chính sách quan trọng để các quốc gia điều chỉnh hiệu quả các sản phẩm sử dụng năng lượng; nhãn năng lượng xác nhận dán cho các sản phẩm, thiết bị có mức sử dụng năng lượng đạt hoặc vượt mức hiệu suất tiết kiệm năng lượng.

Nhãn năng lượng so sánh để so sánh hiệu suất năng lượng của sản phẩm so với mức hiệu suất năng lượng tối thiểu. Đồng thời, nhãn năng lượng còn cung cấp thông tin về hiệu suất năng lượng.

Trước đó, Chương trình dán nhãn năng lượng của Bộ Công Thương bắt đầu triển khai từ năm 2008. Thống kê đã có khoảng 15.000 mã sản phẩm thuộc 19 chủng loại thiết bị sử dụng điện đã được dán nhãn năng lượng.

Bộ Công Thương phối hợp Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng 44 TCVN về phương pháp đo và đánh giá hiệu suất năng lượng cho phương tiện, thiết bị thực hiện dán nhãn năng lượng.

Trong đó, cách nhiệt lớp vỏ công trình là biện pháp hiệu quả nhất để giảm nhu cầu nhiệt của tòa nhà. Việc lựa chọn kết cấu và vật liệu bao che đặc biệt quan trọng do tuổi thọ lâu dài của công trình cũng như chi phí xây dựng.

Ông Lê Cao Chiến khẳng định, Viện Vật liệu – Bộ Xây dựng đã xây dựng nhiều công cụ tính toán, chỉ cần nhập cơ sở dữ liệu, các thông số đo đạc trực tiếp, các công cụ này sẽ tự động tính toán để mọi người có thể tiếp cận được dễ dàng.

Theo thống kê của Bộ Công Thương, tính chung giai đoạn 2011 - 2015, cả nước đã tiết kiệm được 11.261 KTOE năng lượng, tương đương 5,65% tổng tiêu thụ năng lượng quốc gia, góp phần giảm phát thải hàng triệu tấn khí nhà kính. Giai đoạn 2016 - 2020 đã giúp cả nước tiết kiệm được khoảng 5,65% tổng năng lượng tiêu thụ, tương đương hàng tỷ kWh điện. Từ năm 2020 đến nay, các chương trình sử dụng năng lượng tiếp tục được đẩy mạnh, đặc biệt là tiết kiệm điện với mục tiêu đạt từ 2% tổng sản lượng điện thương phẩm/năm trở lên.