Đại học Điện lực cái nôi nhân lực, trụ cột an ninh năng lượng quốc gia

Với gần 25.000 sinh viên, học viên đang theo học, Trường Đại học Điện lực (EPU) đã cung cấp khoảng 70% nhân lực cho ngành điện Việt Nam. Được Bộ Công Thương giao nhiệm vụ là cơ sở đào tạo chính trong tiến trình chuyển dịch năng lượng, EPU đang khẳng định vị thế cái nôi nhân lực năng lượng chủ lực của quốc gia, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng, phát triển bền vững và thực hiện cam kết Net Zero 2050.

Hành trình sáu thập niên gắn liền lịch sử ngành năng lượng Việt Nam

Trải qua hơn 60 năm xây dựng và phát triển, từ tiền thân là Trường Kỹ nghệ Thực hành (1898) đến khi trở thành Đại học Điện lực (2006), EPU luôn đồng hành cùng các giai đoạn phát triển của ngành năng lượng. Hàng chục vạn kỹ sư, cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ từ mái trường này đã góp mặt trong mọi công trình trọng điểm: từ thủy điện Hòa Bình, Sơn La, Lai Châu, đường dây 500kV Bắc Nam, đến điện khí, điện than, năng lượng gió, mặt trời. Ở bất cứ công trình năng lượng nào, đều có dấu ấn trí tuệ của các thế hệ cán bộ, kỹ sư trưởng thành từ Đại học Điện lực.

Thực tế cho thấy, 70% nhân lực ngành điện quốc gia hiện nay từ EVN, TKV, PVN đến các doanh nghiệp tư nhân và FDI đều xuất thân từ EPU. Từ vận hành hệ thống điện, quản lý điều độ, nghiên cứu khoa học đến lãnh đạo doanh nghiệp, cựu sinh viên EPU đã và đang khẳng định vai trò trụ cột trong bảo đảm nguồn nhân lực năng lượng quốc gia.

Định hướng chiến lược: Nhân lực chất lượng cao cho chuyển dịch năng lượng

Trong bối cảnh Việt Nam cam kết trung hòa carbon vào năm 2050, EPU được giao sứ mệnh đào tạo nhân lực chất lượng cao cho các lĩnh vực mới: năng lượng tái tạo, LNG, hydrogen, lưu trữ năng lượng, điện hạt nhân, an ninh mạng công nghiệp và thị trường điện cạnh tranh. Đây không chỉ là niềm tin, mà còn là trách nhiệm chính trị lịch sử của nhà trường.

Hệ sinh thái đào tạo của EPU bao trùm từ cử nhân, kỹ sư đến thạc sĩ, tiến sĩ, với các ngành trọng tâm: kỹ thuật điện, lưới điện thông minh, năng lượng tái tạo, điện hạt nhân, trí tuệ nhân tạo ứng dụng trong năng lượng và tự động hóa. Đặc biệt, việc tiếp tục đào tạo nhân lực điện hạt nhân và mở ngành AI đã khẳng định tầm nhìn đón đầu, chuẩn bị cho chiến lược dài hạn của Việt Nam trong lĩnh vực năng lượng hiện đại, thông minh.

Theo đó, song song với đào tạo, EPU đã tiên phong mở ngành Trí tuệ nhân tạo (Al), với hai chuyên ngành mới là Trí tuệ nhân tạo trong năng lượng và trí tuệ nhân tạo trong tự động hoá. Đây là định hướng đào tạo gắn liền với xu thế phát triển công nghệ cao, nhằm đưa Al vào các hệ thống năng lượng thông minh, từ dự báo phụ tải, vận hành tối ưu lưới điện, điều khiển tự động, đến quản lý vận hành thị trường điện số. Với ngành AI, EPU không chỉ đáp ứng nhu cầu nhân lực công nghệ của thời đại chuyển đổi số, mà còn góp phần đưa Việt Nam bắt kịp xu thế phát triển năng lượng xanh, sạch, hiện đại.

Không chỉ đào tạo, trường còn đẩy mạnh nghiên cứu và chuyển giao công nghệ trong các lĩnh vực: lưới điện thông minh, tích hợp năng lượng tái tạo, lưu trữ năng lượng, hydrogen xanh, LNG, an ninh mạng công nghiệp, điện hạt nhân. Nhiều kết quả nghiên cứu đã được áp dụng vào thực tiễn, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, tiết kiệm chi phí, bảo đảm an toàn vận hành hệ thống điện quốc gia.

Trước yêu cầu triển khai Nghị quyết 70-NQ/TW của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 EPU đặt ra năm định hướng chiến lược: trở thành đại học nghiên cứu ứng dụng hàng đầu lĩnh vực năng lượng; tập trung nghiên cứu chuyển giao công nghệ năng lượng sạch, hiện đại; phát triển nhân lực chất lượng cao, đặc biệt ở điện hạt nhân và trí tuệ nhân tạo; mở rộng hợp tác quốc tế; và phát huy vai trò lãnh đạo chính trị vững vàng trong mọi hoạt động.

Để hoàn thành sứ mệnh, EPU cần được Nhà nước và các tập đoàn năng lượng hỗ trợ cơ chế đặt hàng nhân lực, đầu tư trung tâm nghiên cứu hiện đại, chính sách học bổng thu hút nhân tài, cũng như chủ trì các đề tài khoa học quốc gia. Đây là nền tảng để hình thành mô hình “Đại học - Viện nghiên cứu - Doanh nghiệp”, bảo đảm đào tạo gắn với thực tiễn, đáp ứng yêu cầu phát triển mới.

Với truyền thống hơn sáu thập niên, quy mô đào tạo 25.000 người học, cung cấp 70% nhân lực ngành điện, và sứ mệnh được Bộ Công Thương giao phó, Trường Đại học Điện lực đang giữ vai trò chiến lược, góp phần trực tiếp vào an ninh năng lượng quốc gia. Với truyền thống vẻ vang, nhà trường sẽ tiếp tục phát huy vai trò tiên phong mang theo khát vọng đổi mới sáng tạo, đồng hành cùng đất nước trong mục tiêu phát triển nhanh, bền vững, sớm trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.