Việt Nam hiện là một trong 5 quốc gia có lượng rác thải nhựa không được xử lý lớn nhất thế giới, với khoảng 1,8 triệu tấn. Việt Nam cũng là nước có tỷ lệ tăng trưởng của chất thải rắn đô thị xếp thứ 4 trong Đông Nam Á nhưng lại rất thiếu một hệ sinh thái thu gom và tái chế.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, Chủ tịch Liên minh tái chế bao bì Việt Nam và các thành viên trong Liên minh cùng ký biên bản ghi nhớ |
Nhận thức được vai trò và sứ mệnh trong việc giải quyết khủng hoảng rác thải nhựa toàn cầu, Việt Nam - thành viên có trách nhiệm của Liên hợp quốc, đã cam kết hành động và tích cực thực hiện giảm thiểu chất thải nhựa để bảo vệ môi trường sinh thái biển và đại dương. Theo đó, tháng 12/2017, Việt Nam chính thức gia nhập danh sách 127 quốc gia thông qua Nghị quyết của Hội đồng môi trường của Liên hợp quốc về xử lý rác thải nhựa và rác thải biển. Năm 2018, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tiên phong tổ chức phát động phong trào “Chống rác thải nhựa”. Phong trào này đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nâng tầm chỉ đạo tại Lễ ra quân toàn quốc “Phong trào chống rác thải nhựa”, tháng 6/2019, nhằm nâng cao nhận thức chung của toàn xã hội trong việc tiến đến không sử dụng túi nilon, đồ nhựa dùng một lần. Phong trào đã lan tỏa rộng lớn trong cộng đồng xã hội, được sự hưởng ứng của người dân, doanh nghiệp.
Minh chứng cho sự hưởng ứng tích cực này là việc 9 tập đoàn, công ty đa quốc gia về ngành đồ uống, thực phẩm đang hoạt động tại Việt Nam đã cùng ký kết thành lập Pro Vietnam đã diễn ra vào tháng 6/2019, tại TP. Hồ Chí Minh. Pro Vietnam gồm 12 thành viên, với 9 thành viên sáng lập là: TH Group, Coca-Cola Việt Nam, Friesland Campina Việt Nam, La Vie Việt Nam, Nestle Việt Nam, Nutifood Việt Nam, Suntory PepsiCo Việt Nam, Tetra Pak và Universal Robina Corporation; và 3 thành viên chủ chốt gồm Annam Group, SaigonCo.op, Polytex Far Eastern (Việt Nam).
Pro Vietnam sẽ hỗ trợ các chương trình tái chế của nhà máy xử lý và các nhà máy sản xuất nguyên liệu tái chế tại các địa phương, bao gồm các ứng dụng tái chế tạo ra sản phẩm thứ cấp và đưa ra những điều kiện, kỹ thuật phù hợp với quy định, cũng như phát triển ứng dụng sử dụng bao bì tái chế dùng cho thực phẩm tại địa phương, từ đó hướng tới một vòng tái chế khép kín. Ngoài ra, Pro Vietnam cũng phối hợp với trung tâm nghiên cứu của các trường đại học nhằm tìm ra giải pháp phù hợp với môi trường của Việt Nam; đồng thời hỗ trợ những người đang làm việc trong lực lượng thu gom rác do Chính phủ hoặc dân lập bằng các hoạt động hỗ trợ trực tiếp.
Tiếp tục cụ thể hóa hành động, ngày 11/9, Bộ Tài nguyên và Môi trường và Pro Vietnam đã ký biên bản ghi nhớ, trong đó tập trung vào các nội dung quan trọng như: Thúc đẩy, hỗ trợ hoạt động giảm thiểu, phân loại chất thải tại nguồn; hỗ trợ, tăng cường năng lực, hiệu quả của hệ thống thu gom, vận chuyển, xử lý và tái chế chất thải; tăng cường trách nhiệm của nhà sản xuất, chủ sở hữu thương hiệu, nhà phân phối, bán lẻ hiện đại và truyền thống và nhà nhập khẩu trong việc quản lý rác thải sau tiêu dung và tái chế; thúc đẩy hình thành ngành công nghiệp tái chế và hỗ trợ các sản phẩm tái chế, thân thiện môi trường; truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng về giảm thiểu, phân loại, thu gom, tái chế chất thải và nền kinh tế tuần hoàn.
Phát biểu tại lễ ký kết, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường - ông Trần Hồng Hà - ghi nhận và đánh giá cao sự chủ động của các thành viên Pro Vietnam trong việc cùng Bộ Tài nguyên và Môi trường, cộng đồng xã hội về trách nhiệm giải quyết vấn đề rác thải tại Việt Nam, đặc biệt là rác thải nhựa trong ngành bao bì. “Tôi kỳ vọng sự tiên phong của các thành viên Pro Vietnam sẽ tạo thành phong trào kết nối thêm nhiều doanh nghiệp cùng hành động có trách nhiệm với môi trường, đất nước và cùng nhau phát triển bền vững” - Bộ trưởng Trần Hồng Hà nói.
Ông Phạm Ngọc Phú Trai, Chủ tịch Pro Vietnam, cũng chia sẻ, đây là những thương hiệu hàng đầu tại Việt Nam, chuyên sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực hàng tiêu dùng và bao bì. Vì thế, việc liên minh các tập đoàn, công ty này nhằm mục tiêu thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn thông qua chung tay hỗ trợ giải quyết việc thu gom, tái chế và giảm thiểu rác thải nhựa, bao bì theo cách dễ tiếp cận và bền vững hơn. Mục tiêu của Pro Vietnam là mong muốn đến năm 2030, tất cả bao bì do các thành viên đưa ra tiêu thụ tại thị trường Việt Nam sẽ được thu gom và tái chế triệt để. Pro Vietnam sẽ hợp tác với ngành công nghiệp tái chế chính thức thông qua việc tăng lượng thu gom, hỗ trợ những lực lượng thu gom tự phát, cùng với việc nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi người tiêu dùng về tái chế và phân loại rác.